Artykuły

Nieco zaskakujące skojarzenia budzi nowa pozycja Teatru Ziemi Mazowieckiej: "Otello" w reżyserii Andrzeja Konica. Najmniej to może wdzięczny tekst Szekspira. Pierwszy wysiłek skupia się wokół tego, by podać go dynamicznie, ująć w sposób zwarty teatralnie. Wysiłek uwieńczony w tej inscenizacji powodzeniem. Zygmunt Nawrocki, grający rolę tytułową, stworzył bowiem postać pełną, nie koncentrując się wyłącznie na studium zazdrości. Jego Otello, prócz tego, że jest namiętnym kochankiem, jest także politykiem pamiętającym, do czasu przynajmniej, o wadze umiejętnie dobieranych racji; jest żołnierzem, który prócz szczęku oręża, chce znać głos serca współtowarzyszy broni, zyskać ich zaufanie. Otello Nawrockiego jest postacią z pogranicza dwóch światów. Pierwszy z nich - to rozpolitykowana Wenecja, rozteologizowana Europa. Związki z drugim światem wyznacza instynkt, rasa, pochodzenie. Miłość do Desdemony (Barbara Nikielska) miała stać się czynnikiem integrującym. Miała wyrwać bohatera z kręgu niepewności. Z kondotiera - uczynić patrycjuszem. Klęska miłości, zniweczonej przez zazdrość, jest zatem klęską podwójną.

Czemu dał zwieść się Otello - światu czy swej namiętności? Odpowiedzi nie żądajmy. Bohater nie zdążył jej poznać. Ogołocony ze złudzeń, oszukany nowymi złudzeniami, wraca do źródeł: do magii, którą kiedyś zapewne wyznawał. Zabójstwo Desdemony przemienia w ofiarę magiczną. Ta przemiana dodaje spektaklowi nowych barw. Jest tragiczna, ale niesie oskarżenie, wobec którego załamuje się intryga historii, uknuta przez Jagona (Jerzy Radwan). Racje i konflikty mają w tym spektaklu wyraźnie zarysowany kształt teatralny. Każda prawie rola wykorzystana jest z pełnym rozmysłem. jak tego dowodzi zwłaszcza postać Emilii, żony Jagona (Maria Pabisz-Korzeniowska). Jest to inscenizacja, która nie zdaje przebiegu dramatu na domyślność widza wyłącznie. Równie konsekwentnie unika jednak także uproszczeń.