Artykuły

Teatr oparty na dobrej literaturze - to formuła Artura Tyszkiewicza, który od 1 września będzie dyrektorem artystycznym Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie.

Krzysztof Babicki, który przez 11 lat decydował o programie artystycznym Teatru Osterwy, wraca w rodzinne strony, do Trójmiasta. 1 września obejmie dyrekcję artystyczną Teatru Miejskiego im. Witolda Gombrowicza w Gdyni, którego sytuacja jest dramatyczna: frekwencja spadła poniżej przyzwoitości, w związku z czym odszedł dyrektor tej sceny Ingmar Villqist. Rozmowy trwały długo - i teraz już wiadomo, że w Gdyni Babicki podpisał umowę na pięć lat. Pochodzący z Gdańska reżyser tłumaczy, że na jego decyzję miały wpływ też pewne ważne względy rodzinne.

Dyrektor naczelny Teatru Osterwy Krzysztof Torończyk zaproponował objęcie dyrekcji artystycznej lubelskiej sceny Arturowi Tyszkiewiczowi, reżyserowi młodszego pokolenia (rocznik 1969). Jego najsławniejszym, nagradzanym spektaklem jest "Iwona księżniczka Burgunda" Witolda Gombrowicza w Teatrze im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu (2005). Tyszkiewicz obejmie funkcję 1 września, umowa jest na trzy lata, jej zawarcie nie wymagało rozpisywania konkursu.

***

Grzegorz Józefczuk: Po raz pierwszy zostaje pan dyrektorem, biorąc odpowiedzialność za program i artystyczne oblicze teatru. Boi się pan?

Artur Tyszkiewicz: Jest to wyzwanie. Nigdy nie byłem dyrektorem artystycznym, byłem asystentem reżysera w Teatrze Współczesnym. O ile mniejszy lub większy niepokój towarzyszy każdej próbie reżyserskiej, o tyle teraz wkraczam na nowe pole. Szczerze mówiąc, nie czuję przerażającego leku. Nie boję się, bo teatr to jest moje środowisko. Jestem gotów wziąć odpowiedzialność za teatr.

Jaka jest pana wizja i koncepcja teatru w ogóle?

- Moje wybory teatralne oscylowały wokół literatury. Starałem się robić literaturę najwyższej próby, wydobywać przesłanie autora i odczytywać je w sposób bliski współczesnemu widzowi. Kieruję się szacunkiem dla autora i jednocześnie uważam, że istotą teatru jest również aktor. Mam zamiłowanie do klasyki szeroko pojętej, od antyku po współczesność. Klasyka - to są teksty dobrze napisane. Można z nimi robić różne rzeczy, ale z zachowaniem struktury tekstu, struktury dramaturgicznej, bo inaczej tekst się rozpada.

Jaka jest rola reżysera w teatrze?

- Szacunek dla autora, teatr oparty na dobrej literaturze absolutnie nie wykluczają interpretacji. Rolą reżysera jest odczytać myśli, rozszyfrować tekst, przenieść pracę intelektualną z tekstem na scenę, żeby na scenie była obecna myśl. Pomysły ma każdy, ale tylko dobry reżyser umie przenieść je na scenę i pociągnąć za sobą aktorów. I zmierzając się z aktorami, czuwać, aby efekt finalny był czytelny dla widza. Uważam, że nie należy widza epatować na siłę zabiegami inscenizacyjnymi, na przykład wylewać na scenę litry krwi, bo to jest śmieszne.

Widział pan jakieś spektakle Teatru Osterwy?

- Nie miałem okazji. Wszystko muszę poznać od podstaw, potrzebuję na to czasu. Zaczynam etap oglądania teatru, spektakli, poznawania zespołu. Tak, jestem człowiekiem z zewnątrz, a to też może być walorem.

Rozumiem, że trudno teraz pytać o plany repertuarowe. A czy będą zmiany w zespole teatru?

- Spotkałem się z zespołem. Do końca miesiąca czekamy na deklaracje aktorek i aktorów, czy mają jakieś inne plany.

Zna pan Lublin?

- Byłem, a właściwie bywałem w Lublinie wielokrotnie. Brałem w Lublinie udział w warsztatach Antona Adasinsky'ego, założyciela teatru Derevo, miałem tu epizod telewizyjny, bo jeden z programów, w którym uczestniczyłem, robiony był w ośrodku lubelskim TVP. Lecz nie mogę powiedzieć, że znam Lublin. Nie znam pulsu, rytmu miasta.

Nad czym pan teraz jeszcze pracuje?

- W Teatrze Ateneum przygotowuję na listopad premierę "Szyca" Hanoha Lewina.

Pana pozateatralne hobby?

- Sztuki walki. To sposób na zachowanie zdrowia i na higienę psychiczną, na odciążenie umysłu.