Judasz i Magdalena w "Jesus Christ"
"Tim Rice zawsze chciał napisać utwór o Judaszu". Jak się zaczyna "Krótka historia" rock-opery "Jesus Christ Superstar" w drukowanym programie przygotowanym na przedstawienie Teatru Rozrywki w Chorzowie, wystawiane trzy razy gościnnie w listopadzie w Teatrze Polskim w Warszawie w reżyserii Marcela Kochańczyka. Także dzięki Annie Boskiej, byłej pracownicy Teatru Polskiego, która z tym teatrem utrzymuje bliskie stosunki. Tim Rice jest autorem libretta, muzykę skomponował Andrew Lloyd Webber, a chorzowski spektakl jest piękny i wzruszający.
Na widowni superpełnej, żeby się trzymać języka tytułu, prawie sama młodzież, a Maria Meyer jako Maria Magdalena, Maciej Balcer jako Jezus, Janusz Radek jako Judasz - i Reszta (muszę to słowo napisać dużą literą, żeby całemu zespołowi wyrazić uznanie, bo na to w pełni zasługuje) oklaskiwani entuzjastycznie.
Rola Judasza jest szczególna. On i Maria Magdalena mają w "Jesus Christ" pozycję niemal równą pozycji samego Jezusa. Wizerunek Judasza jest tam niejednoznaczny i skłania do stwierdzenia, że Sztuka przez duże "S" nie chce go widzieć wyłącznie jako uosobienie Zła. Kiedyś w Szwecji kupiłem książkę Henryka Panasa po szwedzku pt. "Enligt Judas - apokryf" ("Według Judasza - apokryf"). Szwedzcy wydawcy opatrzyli tę książkę takim oto komentarzem: "W tej "piątej ewangelii" Judasza jest on bogatym i wykształconym młodzieńcem, który mimo swego wieku zajmuje odpowiedzialne stanowisko w dużym domu handlowym i dla którego 30 srebrników to drobiazg. Przyłącza się on do ludzi wokół Jezusa, głównie z miłości do pięknej Marii Magdaleny. (W "piątej ewangelii") usprawiedliwia on swe wiarołomstwo tym, że nie spełnił zadania, które mu powierzył Jezus, mianowicie przeliczania ludziom prawdy o nim". A w "Jesus Christ" czuje się, że źródło jego zdrady to zemsta za nieodwzajemnioną miłość może Marii Magdaleny, a może i samego Jezusa.
Ta rock-opera pokazuje głębokie paradoksy męki i śmierci Jezusa: zdradę Judasza, zaparcie się Piotra, opuszczenie go przez wszystkich z wyjątkiem Marii Magdaleny, wprawdzie nawróconej, ale przecież dziewczyny lekkich obyczajów. Jest tam wyrzut Jezusa, skierowany do Boga Ojca, iż on, Jezus, musi iść na śmierci. Potwierdzony słowami, których wprawdzie w rock-operze nie ma, ale które są w dwóch już prawdziwych ewangeliach - Mateusza i Marka. Słowa wypowiedziane przez Jezusa na krzyżu "Eli, Eli, lamma sabachtani?", czyli "Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił". Smutne to.
Interesująca też jest w "Jesus Christ" próba uwolnienia Żydów jako narodu, jako całości społeczeństwa, od winy za ukrzyżowanie Jezusa, co już w Kościele dokonało się, nie bez aktywnego udziału naszego papieża. Widzimy bowiem najpierw scenę, w której Jezus wyrzuca kupczących ze świątyni. Ale ci kupczący to także oszuści, alfonsi, ladacznice, rozpusta do kwadratu. I to oni, nie Żydzi w ogóle, krzyczą w następnej scenie do Piłata: "Ukrzyżuj go!".
A Judasz! Jak kończy Judasz! Owszem, wiesza się, ale w scenie końcowej wraca. A scena ta to istny night club - z muzyką, tańcem, mnóstwem girlasek (jak to się kiedyś mówiło). Czy to piekło? Czy czyściec? Na oko, wygląda to jak raj.
W drukowanym programie znajdują się fragmenty raportu "Polityki" (z 25 grudnia 1999 r.) z artykułem Adama Szostkiewicza pt. "Zagadka Jezusa", w którym pisze on: "Gdy umarł, wszystko zapowiadało się jak najgorzej. Pozostawił garstkę zdezorientowanych uczniów, bez organizacji, wpływów, pieniędzy... Ale pojawił się Paweł, dawniejszy prześladowca Żydów-chrześcijan, a potem niezmordowany ewangelizator świata pogańskiego... To Paweł uczynił ze zmartwychwstania oś chrześcijaństwa i najważniejszy fakt biografii Jezusa. Odcisnął na dziejach Kościoła tak silne piętno, że niektórzy uważają go za rzeczywistego twórcę chrześcijaństwa w postaci znanej pokoleniom po Chrystusie".
Być może, choć to niemal herezja. Ale bez względu na interpretacje, chrześcijaństwo istnieje. I to juko jedna z największych sił współczesnego świata.
