Nas interesuje człowiek
- Liczba telenowel w telewizji powoduje, że młodym ludziom zawód aktora wydaje się atrakcyjny i łatwy. Dopiero na pierwszym roku studiów zdają sobie sprawę, jak ciężka psychicznie i fizycznie jest to praca - mówi prof. Krzysztof Kuliński, prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie d/s Filii we Wrocławiu, aktor Teatru Współczesnego we Wrocławiu.
Tomasz Wysocki: W marcu we wrocławskiej szkole teatralnej odbędą się konsultacje dla kandydatów na aktorów. Czego adepci aktorstwa będą się mogli dowiedzieć? Prof. Krzysztof Kuliński: Konsultacje to spotkanie z pedagogami, którzy potem siedzą w komisji rekrutacyjnej. Można więc dowiedzieć się, na czym będzie polegał egzamin. Dla przyszłych kandydatów to także okazja, żeby wejść na scenę, a dla nas, żeby uczulić ich, by na egzaminie nie starali się nic udawać. Bo najczęściej ich nieudolna gra jest zasłoną, zza której nie widać człowieka. Na egzaminach zdarza się, że wychodzi kandydat i ma tak wypracowany każdy gest, krok, dźwięk, cały tak jest wytresowany, że zza tej pozy nie widać człowieka, a nas przede wszystkim interesuje człowiek.
Rok temu na egzaminy do szkoły teatralnej przyszło ponad 900 osób rok, miejsc było tylko 20.
- Statystycznie to wygląda świetnie, ale trzeba obejrzeć i przesłuchać ponad sto osób dziennie. Samo zjawisko jest więc cudowne, bo to jakiś fenomen socjologiczny, natomiast praca podczas egzaminów jest masakryczna. Kiedyś było między 150 a 450 kandydatów, ale od 12 lat chętnych ciągle przybywa. Spodziewam się, że w tym roku będzie ich jeszcze więcej.
Tak jest tylko we Wrocławiu?
- Tak jest także na innych uczelniach. Przynajmniej 50 procent naszych kandydatów zdaje też do innych szkół teatralnych. Kiedyś niechętnie na to patrzono, ale teraz nikt nie ma pretensji, że ktoś prosi, by mu egzamin przesunąć na rano, bo po południu ma przesłuchanie w Krakowie.
Co kandydaci wiedzą o zawodzie aktorskim?
- Liczba telenowel w telewizji powoduje, że młodym ludziom zawód aktora wydaje się atrakcyjny i łatwy. Dopiero na pierwszym roku przekonują się, jak ciężka fizycznie i psychicznie jest to praca. Na egzaminach pojawiają się tak zwane szczypiorki, czyli ludzie, którzy kompletnie nie wiedzą, na czym to polega, po prostu chcą być aktorami. Czasem przez tę świeżość, wrażliwość i wyobraźnię udaje im się dostać. Natomiast spora liczba kandydatów zdaje po trzy, cztery, pięć razy. A w międzyczasie chodzą na kursy przygotowawcze, gdzie dowiadują się, jak nie zmarnować tych 15 minut na egzaminie, które mają do dyspozycji.
Żeby załapać się do serialu, trzeba być po szkole teatralnej?
- Nie, ale myślę o tym ze smutkiem. W Anglii i Stanach związki zawodowe tylko w wyjątkowych wypadkach zezwalają, aby w filmie pracował ktoś bez kwalifikacji zawodowych. U nas wszystko zależy od producenta i ewentualnie reżysera.
Szkoła jest potrzebna?
- Oczywiście, szkoła daje elementarną świadomość, która odróżnia zawodowego aktora od amatora. Kształci świadomość funkcjonowania w przestrzeni, użycia gestu. Uczy, na czym polega dialog, konstruowanie monologu wewnętrznego. Uczy całego szeregu elementarnych pojęć, prostoty, a nie wydziwiania, umiejętności doboru środków aktorskich, rozróżniania konwencji.
Jakie cechy sprawiają, że lepiej od razu porzucić myślenie o aktorstwie?
- Egzamin jest wieloetapowy. Kandydat przechodzi przez komisje: wymowy, głosu, ruchu, interpretacji. Na pewno więc nieodzowna jest wizyta u logopedy. Inna sprawa to wyobraźnia, podstawowy instrument aktora, którym się bez przerwy posługuje. Jeszcze inna kwestia - to wrażliwość. Jeśli ktoś jest bardzo konkretny, myśli stąd-dotąd, brakuje mu wyobraźni, nie ma żadnych wątpliwości, pytań, raczej nie odnajdzie się w tym zawodzie. Czasem mamy do czynienia ze zwykłą infantylnością, na egzamin przychodzi duże dziecko. Wtedy trzeba poczekać, żeby w życiu kandydata wydarzyło się coś, co ukształtuje jego wnętrze.
Terminy konsultacji dla kandydatów na studia aktorskie we wrocławskiej PWST na stronie internetowej uczelni : http://www.pwst.wroc.pl/?c=static_sites&sid=2
