Artykuły

Mieczysław Weinberg i jego "Pasażerka" w Operze Narodowej wydarzeniem roku, Piotr Beczała i Łukasz Borowicz są najbardziej zapracowani - podsumowuje Jacek Marczyński w Rzeczpospolitej.

Poza Chopinem mamy wielu kompozytorów różnych pokoleń. Ten rok był ważny dla 32-letniej Agaty Zubel. Opera Narodowa wystawiła jej opero-balet "Between", a na Warszawskiej Jesieni odbyło się prawykonanie III Symfonii - precyzyjnie skonstruowanej, dramaturgicznie wyrazistej i odważnie poszukującej nowych brzmień.

Przytłoczeni chopinowskimi obchodami mogliśmy nie zauważyć 100. rocznicy urodzin Romana Maciejewskiego. Tymczasem w katedrze Westminster w Londynie odbyło się wykonanie jego wielkiego "Requiem". Koncert, który znalazł się w programie Polska! Year na Wyspach Brytyjskich, "The Times" uznał za jedno z wydarzeń sezonu.

Odkryciem roku była jednak twórczość Mieczysława Weinberga, urodzonego w Warszawie, który dorosłe życie spędził w Związku Radzieckim. Jego operę "Pasażerka" [na zdjęciu] znakomicie przyjęto na festiwalu w Bregencji. Spektakl, który powstał w koprodukcji z Operą Narodową, zrealizował wybitny Brytyjczyk David Pountney.

Polskie teatry stają się partnerami w międzynarodowych przedsięwzięciach i zaczęły też doceniać rodzimy repertuar współczesny: odbyło się sześć prapremier polskich oper, co jest absolutnym ewenementem. Dostrzeżono też, że opery komponowali nie tylko Verdi i Puccini, ale Dvořak, Martinu czy Xenakis. Najciekawsza była "Katia Kabanova" Janačka w Operze Narodowej w inscenizacji Amerykanina Davida Aldena.

Oprócz zagranicznych gości zapraszano młodych polskich reżyserów: Maję Kleczewską (Warszawa), Michała Zadarę (Warszawa i Wrocław) czy Ewelinę Pietrowiak (Wrocław i Gdańsk). Porażką okazał się jedynie operowy debiut Agaty Dudy-Gracz w plenerowej "Cyganerii" w Poznaniu.

Polacy byli obecni na zagranicznych scenach. W Tel Awiwie Mariusz Treliński pokazał "Damę pikową", publiczność Bilbao oglądała "Ernaniego" Michała Znanieckiego (koprodukcja z Teatrem Wielkim w Poznaniu). Krzysztof Warlikowski wywołał kontrowersje uwspółcześnionym "Makbetem" w Brukseli i ironicznym "Żywotem rozpustnika" w berlińskiej Staatsoper.

To był rok sukcesów śpiewaków: Aleksandry Kurzak, Andrzeja Dobbera, Mariusza Kwietnia, Tomasza Koniecznego, Artura Rucińskiego, ale gwiazdą numer jeden pozostaje Piotr Beczała. W świecie aktywny był Krystian Zimerman, a 29-letni dyrygent Krzysztof Urbański został dyrektorem symfoników w Trondheim i podpisał kontrakt w Indianapolis. Będzie najmłodszym szefem orkiestry w USA.

Z zagranicznych gwiazd - poza wspaniałą Marthą Argerich na festiwalu "Chopin i jego Europa" - absolutnym hitem były symfonie Beethovena zagrane przez Kammerphilharmonie Bremen pod batutą Paavo Järviego (Festiwal Beethovenowski).

Pierwszą batutę w kraju należy przyznać Łukaszowi Borowiczowi, pracującemu z Filharmonią Poznańską, teatrami w Krakowie, Łodzi i Warszawie i szefowi Polskiej Orkiestry Radiowej. Finansowa zapaść publicznego radia sprawiła, że los zespołów PR jest niepewny. On tego nie dostrzega. Pięciogwiazdkowe recenzje w Europie zdobyły utwory Andrzeja Panufnika, które nagrał ze swą orkiestrą dla niemieckiej firmy cpo. Polska Orkiestra Radiowa partnerowała też Piotrowi Beczale na płycie Orfeo. W kraju uznanie zdobyły jego albumy z "Marią" Statkowskiego i "Przygodą króla Artura" Bacewicz.

Piotr Beczała, Slavic Opera Arias Orfeo

Andrzej Panufnik, Symphonic Works, cpo

Roman Statkowski, Maria, Polskie Radio

***

Zachwyty

"Pasażerka" Mieczysława Weinberga, reż. David Pountney

Koprodukcja Opery Narodowej i festiwalu w Bregencji, odkrycie znakomitego kompozytora i jego wielkiego dzieła o Auschwitz

Paavo Järvi i dziewięć symfonii Beethovena

Wydarzenie nie tylko Wielkanocnego Festiwalu Beethovenowskiego, rzadko zdarza się tak świeże spojrzenie na dobrze znaną klasykę

Agata Zubel III Symfonia

32-letnia kompozytorka potwierdziła swą artystyczną dojrzałość

***

Rozczarowania

Plenerowa "Cyganeria" Giacomo Pucciniego w Poznaniu

Próba przeniesienia starej opery we współczesną scenerię proletariackich slumsów obnażyła reżyserską nieporadność Agaty Dudy-Gracz

Sytuacja muzyki w Polskim Radiu

Kolejna ekipa zarządzająca poszukiwała wyjścia z finansowej zapaści kosztem audycji muzycznych i budżetów orkiestr

Koncerty Nowojorskich Filharmoników w Warszawie

Nowy szef słynnej orkiestry nie dorównuje swym wielkim poprzednikom