Egzorcyzmy poetyckie
"Wybrałem dziś zaduszne święto" to spektakl na podstawie "Samuela Zborowskiego" Juliusza Słowackiego, którego premiera odbędzie się 19 marca w Teatrze Narodowym. Reżyseria i scenografia jest dziełem Janusza Wiśniewskiego, muzyka - Jerzego Satanowskiego, stale współpracującego z tym inscenizatorem. Wystąpi ponad 30 wykonawców. Wśród nich m.in.: Eugenia Herman, Marek Barbasiewicz, Andrzej Blumenfeld, Mariusz Bonaszewski, Józef Duriasz, Krzysztof Kolberger, Mirosław Konarowski, Jerzy Łapiński, Michał Pawlicki, Artur Żmijewski.
- "Samuel Zborowski" to tekst przykry w obcowaniu, bo obrzydliwie gnostycki - deklaruje reżyser. - Nie zajmowałbym się nim, gdyby nie jego wątki pasyjne. Ten pełen bluźnierstwa utwór trzeba rozegzorcyzmować. Przekonują mnie ci, którzy mówią, że został przez autora nie dokończony. Ale jest to poezja niezwykłej urody.
Janusz Wiśniewski to reżyser, dla którego najważniejszą cnotą w teatrze jest autonomia. Poezja stanowi dla niego inspirację na równi z obrazami mistrzów malarstwa. Wiśniewski uprawia teatr, w którym ekspresyjna muzyka, obecność kukieł oraz silna charakteryzacja składają się na niezwykły, niepowtarzalny typ scenicznej narracji.
Głośne spektakle Wiśniewskiego z lat 80.: "Panopticum a la Madame Tussaud", "Koniec Europy", "Walka karnawału z postem", "Modlitwa chorego przed nocą", "Olśnienie", określano jako groteskowy i tragiczny zarazem remanent wartości kultury europejskiej. Sam reżyser użył w stosunku do swego "Końca Europy" określenia "drgawki końca wieku".
Janusz Wiśniewski poezją Juliusza Słowackiego interesował się od początku. W 1979 r., kiedy ukończył reżyserię, inscenizował "Balladynę". Kilka lat temu zrealizował przedstawienie telewizyjne tego dramatu. Obecnie powraca do Słowackiego i buduje spektakl z wątków "Samuela Zborowskiego", jednego z tzw. dramatów mistycznych poety, uzupełnionego o fragmenty "Beniowskiego", "Króla Ducha", "Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu", "W Szwajcarii" i innych utworów.
