Jerzy Garda
GARDA Jerzy
(3 lipca 1903 Zawiercie – 18 marca 1951 Wrocław),
śpiewak, dyrektor teatru.
Ukończył gimnazjum w Sosnowcu, studiował na wydziałach prawnym i filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po ukończeniu studiów pracował jako dziennikarz. Śpiewu uczył się u Wacława Brzezińskiego. Potem kształcił się w Wiedniu, Paryżu, Mediolanie, m.in. u Edoarda Garbina.
W 1930 występował w Teatrze Wielkim we Lwowie. Wiosną 1932 śpiewał na koncertach w Berlinie. Od 1932 występował we Włoszech, m.in. w Bolonii, Genui, Neapolu. W sez. 1936/37 został zaangażowany do Teatro alla Scala w Mediolanie, ale z nieznanych przyczyn zapewne nie występował. Śpiewał też w Wiedniu, Budapeszcie i Paryżu. 20 marca 1939 debiutował w Teatrze Wielkim w Warszawie w partii Escamilla (Carmen), 27 marca śpiewał partię tytułową w Rigoletcie, a 30 marca w Eugeniuszu Onieginie. W maju i czerwcu 1939 występował w Teatrze Wielkim we Lwowie.
W czasie II wojny światowej ukrywał się w miejscowości Nowojelnia pod Baranowiczami.
Po wojnie występował na koncertach w Lublinie, później w Warszawie, Sopocie i innych miastach, a także gościnnie w operach w Bytomiu i Poznaniu. W 1948 objął stanowisko wicedyrektora Opery w Poznaniu, wiosną 1949 odbył tournée po Związku Radzieckim odnosząc sukcesy w Moskwie i Leningradzie. Po powrocie został w 1949 dyrektorem Państwowej Opery we Wrocławiu i zajmował to stanowisko do końca życia. Tutaj wystąpił kilkakrotnie na scenie w ostatniej swej partii Dżaresa (Paria), w której wg Wojciecha Dzieduszyckiego „połączył najpiękniejszy śpiew ze znakomitą grą aktorską”. W okresie powojennym częstsze występy na scenie uniemożliwiał mu fakt, że nie miał jednego oka.
Bibliografia
SMP; Muzyka 1951 nr 5/6 (W. Dzieduszycki), 9; Teatr 1951 nr 4/5 (S. Dąbrowski); Programy, IS PAN (m.in. program na dwudziestolecie Opery we Wrocławiu).
Ikonografia
Fot. pryw. i w rolach – MTWarszawa.
Nagrania
Arie z oper (Halka, Afrykanka), pieśni – Red. Muz. PR; Arie z oper (Halka, Afrykanka, Hamlet, Cyrulik sewilski), pieśni – Polskie Nagrania.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN Warszawa 1973. Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów użytych w źródłowej publikacji.
Uzupełnienia bibliograficzne
- Czopek, Adam: Legendy Polskiej Wokalistyki (44) – Jerzy Garda, „Muzyka21”, 2015, nr 4/177
