Józef Wygrzywalski
WYGRZYWALSKI Józef (1798 Gorlice - po 1857), dyrygent. Był synem organisty Jana Kantego W. i Marianny z Steynerów, mężem -> Zofii W. (ślub 31 V 1826). W 1820-26 należał do zespołu t. krak. jako dyrygent i brał udział w letnich wyjazdach zespołu do Kalisza (1822). K. Estreicher wymienił go wśród aktorów, ale chyba omyłkowo. W 1826 wyjechał z zespołem pod kier. K. Skibińskiego na prowincję i dyrygował orkiestrą, m.in. w Kaliszu, Poznaniu, w 1827 w Radomiu, w 1828 w Wilnie. Potem wrócił zapewne do t. krak. i był tu dyrygentem do 1829. Był też znany jako kompozytor. Napisał m.in. muzykę do opery "Kazimierz Wielki i Brózda" oraz do "Wesela na Pocieszce". Po 1829 działał głównie jako nauczyciel śpiewu, m.in. w Bochni, Lwowie i Lublinie, gdzie zapewne mieszkał jeszcze w 1857.
Bibl.: Błaszczyk: Dyrygenci; Estreicher: Teatra; Sowiński: Słownik muzyków; Wspomnienia aktorów; Akt ślubu w jednej z parafii krak. (wg informacji S. Dąbrowskiego).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
