Jan Stysiński
STYSIŃSKI Jan (ur. 1821 Mostów pod Częstochową - działał do 1870), śpiewak, aktor. Był drugim mężem -> Teofili S. Uczył się w liceum św. Anny w Krakowie, a następnie w szkole śpiewu F. Mireckiego. Po popisie i występach na koncertach został 1 V 1844 zaangażowany do t. krak. i śpiewał w operach do 1 XI 1847, biorąc też udział w wyjazdach zespołu, m.in. do Kalisza (1846), Radomia, Lublina. Po rozwiązaniu opery krak. prawdopodobnie przebywał przez pewien czas w Warszawie, potem wrócił do Krakowa, w sez. 1848/49 był zaangażowany w t. krak., potem do 1851 śpiewał tam na koncertach i występował dorywczo w teatrze. W 1851-52 występował z zespołem J.Barańskiego, m.in. w Radomiu, w 1853-54 u K. Nowińskiego w Radomiu i Kielcach. 11 XII 1856 został zaangażowany do zespołu opery WTR i występował do 1 X1859. Następnie zaangażował się do zespołu A. Miłaszewskiego w Żytomierzu. Później mieszkał w Krakowie; w 1861 wystąpił gościnnie w t. krak., a niekiedy śpiewał na koncertach (1861, 1869). W 1869 wystąpił też na koncercie w Krynicy. Następnie przebywał w Poznaniu, gdzie koncertował (1870) i udzielał lekcji śpiewu.
Wg K. Estreichera był to "piękny mężczyzna, aktor dobry we wszystkich rolach, z ułożeniem szlachetnym, skłonniejszy do komiki, miał głos niemocny, barytonowy, miły i wyrobiony". Oprócz partii barytonowych śpiewał także basowe. Ważniejsze z nich: Matheo ("Fra Diavolo"), Dziemba ("Halka"), Bartolo ("Cyrulik sewilski"), Kuno ("Wolny strzelec"), Dulcamara ("Napój miłosny"). Niekiedy występował też w dramacie, m.in. w roli Kanclerza ("Puszcza pod Hermannstadt").
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Meciszewskiego; Krzesiński: Koleje życia s. 303, 315, 354; Sowiński: Słownik muzyków; Afisze, Bibl. Jagiell.; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
