Rozalia Burzyńska
BURZYŃSKA, Bórzyńska, Rozalia Karolina, z Mullerów (24 X 1805 Warszawa - 3 IX 1880 Warszawa), aktorka, śpiewaczka. Była córką Antoniego Mullera i Barbary z Kolbergów, żoną-> Antoniego B. W 1823 wstąpiła do warsz. szkoły dram.; była uczennicą B. Kudlicza. Ok. 1825 debiutowała pod nazwiskiem panieńskim w zespole A. Żmijowskiego w Żytomierzu w sztuce "Echo w lesie". Potem występowała w Berdyczowie, w 1827 w zespole A. Łękawskiego w K ijowie, w 1830 w zespole K. Nowińskiego w Lublinie i Zamościu. 14 XII 1834 debiutowała w t. krak. w partii Anetki ("Wolny strzelec") i występowała w Krakowie do 1841, biorąc udział w objazdach zespołu krakowskiego. 3 II 1836 w Krakowie wyszła za mąż za aktora Antoniego B. i odtąd używała jego nazwiska. W 1838 debiutowała w t. warsz.: 11 X w roli Dyndalskiej ("Damy i huzary"), 28 X - Małgorzaty ("Grymasy młodej żony"), 20 XII - Walrady ("Ben Dawid"). Po opuszczeniu Krakowa występowała w 1841 w zespole W. Łozińskiego m.in. w Płocku, Poznaniu, Gnieźnie i Gostyniu, w 1843 w zespole Z. Anczyca w Poznaniu i w zespole J. Pfeiffera w Kaliszu. Od jesieni 1843 do 1845 występowała znów w t. krakowskim. Potem opuściła scenę i zamieszkała w Warszawie, a od ok. 1850 przebywała w zakładzie Warsz. Tow. Dobroczynności.
Była aktorką użyteczną. Grała przede wszystkim komediowe role matek, ciotek, starych panien i w tych zdobyła powodzenie. Występowała jednak także w dramatach, a K. Estreicher pisał, że umiała "przyzwoicie zachować się w wyższych rolach poważnych". Grała m.in. takie role jak: Salusia ("Król Łokietek"), Krasnodywa ("Rusałka dnieprowska"), Dobrójska ("Śluby panieńskie"), Marcelina ("Wesele Figara"), Pani Bertrand ("Ulicznik paryski"), Jowialska ("Pan Jowialski"), Millerowa ("Intryga i miłość"), Anna ("Karpaccy górale"). Śpiewała też czasem partie altowe w operach.
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Meciszewskiego; Krzesiński: Koleje życia s. 94, 95, 117, 219, 228-231, 262-266, 272, 285; Kur. codz. 1880 nr 200; Afisze, MTKijów; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
