Teresa Brzechffa
BRZECHFFA Teresa Tekla, zamężna Nowakowska (14 X 1844 Warszawa - 28 XII 1927 Lublin), śpiewaczka. Była żoną -> Józefa Nowakowskiego. W 1864 ukończyła naukę śpiewu w Instytucie Muzycznym w Warszawie w klasie J. Dobrskiego. Potem kształciła się dalej u J. Quattriniego. Debiutowała w WTR 24 II 1869 w partii Agaty ("Wolny strzelec"). Później występowała na koncertach w Krakowie, Czerniowcach i Tarnowie (1871), następnie w Kijowie, Charkowie, Saratowie, Nowogrodzie, Moskwie i Petersburgu, a w lecie 1872 w Tarnowie i Szczawnicy. 26 IX 1872 śpiewała partię Agaty ("Wolny strzelec") w t. lwowskim, 13 I 1873 wystąpiła na koncercie w Krakowie. Od 16 I tego roku została zaangażowana do Lwowa na dwa lata. W tym czasie występowała też na Węgrzech. W sez. 1875/76 występowała w t. pozn., a potem w zespołach objazdowych: w 1876 u J. Teksla m.in. w warsz. t. ogr. Alhambra, w 1877 u J. Grabińskiego w Płocku, Włocławku i Toruniu, w 1877-78 u K. Filleborna w Ciechocinku, Lublinie, Radomiu i warsz. t. ogr. Arkadia. Zapewne w tym czasie wyszła za Józefa Nowakowskiego i odtąd używała nazwiska Brzechffa-Nowakowska. W 1879 występowała w zespołach J. Grabińskiego w Suwałkach i B. Kremskiego w Łomży, w 1881-83 w zespole swego męża, który od 1882 miał spółkę z A. Myszkowskim, w Radomiu, Kielcach, Lublinie, w sez. 1886/87 w zespole J. Teksla w Lublinie, a jesienią 1888 tamże u J. Reckiego i L. Dobrzańskiego. Śpiewała m.in. takie partie jak: Małgorzata ("Faust"), Violetta ("Traviata"), Rozyna ("Cyrulik sewilski"), Azucena ("Trubadur") oraz partia tyt. w "Halce", a w operetkach Eurydykę ("Orfeusz w piekle"), Helenę ("Piękna Helena").
Bibl.: Dąbrowski: Teatr w Lublinie: Filler: Melpomena: Pepłowski: Teatr we Lwowie I s. 344; Afisze, IS PAN; Chomiński; Jasiński. Ikon.: Fot. pryw. - SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
