Maria Wojewódzka
WOJEWÓDZKA Maria, właśc. M. Miller (ur. w Poznaniu; działała od 1880 - zm. 1944 Warszawa), śpiewaczka, aktorka. Była córką Jakuba Millera i Marii z Rawskich. W 1880-81 występowała w zespole M. Trapszy w Łowiczu i Lublinie, w sez. 1882/83 w zespole A. Myszkowskiego i J. Nowakowskiego w Lublinie i Radomiu, w 1884 w warsz. t. ogr. Eldorado, w 1885 w zespołach: J. Żołopińskiego w Radomiu i Lublinie, T. Smotryckiego i H. Halickiego w Łowiczu, a także w zespole działowym w Zamościu, w 1886 grała u T. Smotryckiego, m.in. w Piotrkowie, Częstochowie i warsz. t. ogr. Promenada, w 1887 u J. Puchniewskiego w warsz. t. ogr. Belle Vue i w Łowiczu, w sez. 1887/88 u J. Grabińskiego w Lublinie, w sez. 1889/90 w zespole J. Reckiego, T. Smotryckiego i L. Dobrzańskiego w Lublinie, w 1890 pod dyr. Ł. Kościeleckiego w warsz. t. ogr. Belle Vue, Radomiu, Lublinie i Petersburgu, w 1891 w warsz. t. ogr. Promenada, w 1892 w warsz. t. ogr. Belle Vue. Następnie przebywała przez pewien czas w Paryżu. W sez. letnim 1893 występowała w warsz. t. ogr. Eldorado, w sez. 1893/94 w Lublinie i Radomiu u B. Mareckiego, w 1895 w Lublinie u F. Felińskiego. W 1895-99 wchodziła w skład zespołu operetki i farsy WTR; występowała najczęściej w T. Małym. W 1902 grała w T. Ludowym w Krakowie, w l. następnych znowu z przerwami w zespole WTR, m.in. w sez. 1905/06 i 1906/07 w T. Nowości. W sez. 1907/08 występowała w Lublinie w zespole J. Myszkowskiego. W 1915-16 brała udział w różnych imprezach na scenach teatrzyków warsz., m.in. w Palais de Glace. W sez. 1917/18 występowała w t. Sfinks w Warszawie. Po 1918 opuściła scenę i podobno prowadziła fabryczkę mydła.
Była popularną aktorką operetkową i wodewilową,, chwaloną w recenzjach za urodę, dobre warunki zewnętrzne, wdzięk, dobrze wyszkolony głos sopranowy i staranne opracowywanie ról. Występowała m.in. jako: Bebe Rose ("Za oceanem"), Beatrice ("Dzień i noc"), Konstancja ("Szewc arystokrata"), Marietta ("Modelka"), Colomba ("Camargo"), Zosia ("Czartowska ława"), Frania ("Nasze Paryżanki").
Bibl.: Album teatr. II s. 79, 94; Sempoliński: Wielcy artyści; Now. ilustr. 1906 nr 18; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (Straty osobowe t. pol.); Krzesiński: Raptularz; Straus: Repertuar 1915-16.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
