Napoleon Sawicki
SAWICKI Napoleon, właśc. N. Skolarczyk, pseud. Szczawiński (działał 1906-1961), śpiewak, aktor, reżyser. Był synem Antoniego Skolarczyka i Doroty z Kukowskich, bratem Władysława Szczawińskiego (zob. t. 1). Zaczął występować we Lwowie w amat. zespole "Gwiazda". Debiutował 5 IV 1906 rolą Janka ("Druciarz") w lwow. T. Miejskim i zyskał życzliwą ocenę: "dobra powierzchowność i piękny tenor liryczny" (cyt. za F. Pajączkowskim). Następne dwa lata jego działalności są trudne do ustalenia. Według źródeł, we Lwowie w sez. 1906/07 i 1907/08 występował aktor Władysław Sawicki, w Krakowie latem 1906 i 1907 aktor Sawicki o nieznanym imieniu, natomiast Napoleon S. od 1906 związany był z zespołem J. Myszkowskiego: zapewne jesienią 1906 był z nim w Kijowie i miastach Rosji, od października 1907 do marca 1908 w Lublinie, a w kwietniu 1908 w Kaliszu. W maju 1908 był w Łodzi w zespole operetkowym kierowanym przez W. Maliszewskiego, a w czerwcu z grupą jego aktorów w Kaliszu. Na sez. 1908/09 zaangażował się do T. Polskiego w Poznaniu, latem 1909 był z operetką lwow. w Krakowie, a we wrześniu t.r. występował we Lwowie, w sez. 1910/11 znów w Poznaniu. W sez. 1912/13 należał do zespołu J. Myszkowskiego w Kaliszu, a od marca 1913 w Wilnie, od maja t.r. tamże był w zespole J. Strycharskiego, a nast. w Łodzi w zespole S. Książka. (W tym czasie zaczął często używać pseud. sławnego brata). Jesienią 1915 należał do zespołu warsz. T. Artystycznego kierowanego przez Z. Leńską. W sez. 1918/19 występował i reżyserował w T. Polskim w Poznaniu, latem 1919 w Dolinie Szwajcarskiej w Warszawie, w lutym 1920 w T. Małym, a w październiku t.r. w T. Powszechnym w Poznaniu, w styczniu 1922 w Krakowie z aktorami warsz. T. Nowości, w sez. 1922/23 w operetkowym T. Nowym w Warszawie. Od lutego 1924 grał i reżyserował w wileńskiej operetce. Potem wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie występował w t. polonijnych. O jego dalszych losach wiadomo jedynie, że w 1961 mieszkał w Ameryce. Śpiewał najczęściej w operetkach, niekiedy w operach; jego role to m.in.: Gerard ("Czarne róże"), Henryk książę de Villeneuve ("Wiceadmirał"), Jontek ("Halka"), Edwin ("Księżniczka czardasza"), Nataniel ("Opowieści Hoffmanna"), Kamil de Rosillon ("Wesoła wdówka"), Gaston Deligny ("Gri-Gri"). Reżyserował m.in. "Księżniczkę czardasza", "Polską krew", "Gri-Gri".
Bibl.: Kaszyński: Teatralia; Pajączkowski: Teatr lwow.; Sempoliński: Wielcy artyści (tu jako Stolarczyk); 75 lat T. Pol. w Poznaniu s. 381, 388; Gaz. Lwow. 1909 nr 200; Gon. Krak. 1922 nr 14, 21; Krak. Prz. Teatr. 1920 nr 7, 35; Kurier (Lublin) 1908 nr 14, 32; Kur. Litew. 1913 nr 66, 96, 105; Kur. Warsz. 1915 nr 108, 1923 nr 54, 1924 nr 53; Lwow. Noworocz. Teatr. 1907, 1908 (tu imię Władysław); Prz. Teatr, i Film. 1925 nr 5; Scena i Szt. 1908 nr 12, 21, 35, 46; Stolica 1957 nr 41; Ziemia Lub. 1907 nr 82, 176; Afisze, IS PAN, Uniw. w Poznaniu; Mika.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
