Zenon Dolnicki
DOLNICKI Zenon, także Z. Dolnitzky (1896 Stryj - kwiecień 1976 Paryż), śpiewak. Pochodził z rodziny ukraińskiej. Ojciec jego był lekarzem. Ukończył konserwatorium we Lwowie (był uczniem W. Wysockiego). Kształcił się także w Petersburgu i Mediolanie. Według nie potwierdzonej informacji debiutował w operze lwowskiej. W 1920-22 śpiewał partie epizodyczne w T. Wielkim w Poznaniu.
W 1922 i 1923 brał udział w przedstawieniach Krak. Tow. Operowego (m.in. Figaro w "Cyruliku sewilskim"). W sez. 1922/23-1924/25 w operze lwow. śpiewał czołowe partie barytonowe, np. takie jak: Wotan ("Złoto Renu"), Mikołaj Radziwiłł ("Radziwiłł Panie Kochanku"), Renato ("Bal maskowy"), Oniegin ("Eugeniusz Oniegin"), Walenty ("Faust"), Escamillo ('Carmen"), Marceli ("Cyganeria"), Hetman Branicki ("Casanova"), Almaviva ("Wesele Figara"); z zespołem lwow. występował też gościnnie w Krakowie. W sez. 1925/26 był w zespole operowym T. Polskiego w Katowicach; w lipcu 1927 występował z nim w Krakowie. W 1927-28 był na gościnnych występach we Włoszech (Werona, Mediolan, Bergamo, Florencja) i w Hiszpanii. W czerwcu 1928 śpiewał w T. Wielkim w Warszawie, m.in. Figara ("Cyrulik sewilski"); w 1929 występował znowu w warsz. T. Wielkim (kwiecień-czerwiec) a nast. w Katowicach (czerwiec-lipiec); w lipcu 1930 śpiewał w T. Wielkim we Lwowie, m.in. partię Figara. Później brał udział gł. w koncertach, a także w przedstawieniach operowych w Krakowie; śpiewał np. partię Germonta ("Traviata"). W sez. 1934/35 występował gościnnie w Poznaniu, a w 1935-37 był tam zaangażowany do zespołu T. Wielkiego; w operze pozn. śpiewał m.in. partie tyt. w "Don Giovannim" i "Juliuszu Cezarze", Gerarda ("Andrea Chenier"), Escamilla ("Carmen"), Silvia ("Pajace"), Scarpii ("Tosca"). W 1936-39 często występował gościnnie w Warszawie, Krakowie i Lwowie (tu m.in. w listopadzie 1937 i wrześniu 1938, np. w partiach Rigoletta - "Rigoletto", Miecznika - "Straszny dwór"). Na sez. 1939/40 został zaangażowany do zespołu T. Wielkiego w Warszawie. W czasie okupacji niem. mieszkał w Krakowie i brał udział w jawnych przedstawieniach operowych organizowanych przez S. Drabika. Po wojnie przebywał za granicą. Ostatnie lata życia spędził w Paryżu. Uczył śpiewu w ros. szkole muzycznej. W Paryżu obchodził kolejne jubileusze pracy artyst.: 21 V 1960 - czterdziestolecie, 15 V 1965 - czterdziestopięciolecie, a 1 XII 1975 - pięćdziesięciolecie. Pięknie prezentował się na scenie - był wysoki, postawny, o tzw. męskiej urodzie. Chwalono też jego głos.
Bibl.: Kaczyński: Dzieje "Halki"; Kraków muz. 1918-39; S. Lachowicz: Muzyka w okupowanym Krakowie 1939-45, Kraków 1988; Sobański: Teatr Pol. na Śląsku; Świtała; Dz. Lud. 1922 nr 217, 268, 1923 nr 129, 1924 nr 7, 14, 105, 110, 230, 277, 291, 1925 nr 33, 104; Kur. Warsz. 1925 nr 134, 1927 nr 79, 1928 nr 32, 165, 1929 nr 111, 112, 139, 140, 154, 162, 1930 nr 182, 1936 nr 357, 1937 nr 22, 56, 323, 350, 1938 nr 199, 350, 1939 nr 34, 63, 233; Muzyka 1924 nr 1, 1925 nr 1; Nasze Słowo 1986 nr 7; Prz. Muz. 1925 nr 5; Prz. Teatr. i Film. 1924 nr 1.
Ikon.: Fot. - IS PAN, MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
