28 listopada 1928
Murzyn warszawski Antoniego Słonimskiego
Warszawa, Teatr Mały: prapremiera Murzyna warszawskiego Antoniego Słonimskiego w reżyserii Karola Borowskiego, ze Stanisławem Stanisławskim jako Hartmańskim. Bohaterem komedii jest spolonizowany Żyd Konrad Hartmański jeszcze niedawno noszący nazwisko Hartman. Prototypem protagonisty był wydawca i księgarz Jakub Mortkowicz. Była to bowiem satyra na żydowski snobizm nakazujący naśladować polską szlachtę.
…w Słonimskim jest materiał na dramaturga, i to nawet cięższego kalibru, mimo wtrętów lekkiej muzy
kabaretowej, skrawków felietonistycznych i pretensyj do głębokiego rezonerstwa à la Shaw. Karol Irzykowski: „Teatr Mały: «Murzyn warszawski», komedia w 3 aktach Antoniego Słonimskiego”. „Robotnik” 1928, nr 340.
Po wojnie i Zagładzie Słonimski zabraniał grania Murzyna warszawskiego ze względu na antysemicką wymowę. Pierwsza powojenna realizacja miała miejsce w 2015 w Teatrze Wybrzeże w reż. Adama Orzechowskiego.
Rafał Węgrzyniak