Autor: Ireneusz Guszpit
Genezja
Planowane przez Juliusza Osterwę Stowarzyszenie artystów katolickich (także: Stowarzyszenie artystyczno-religijne, religijno-społeczne), tzw. Rodzeństwo św. Genezjusza.
„Św. Genezjusz był to aktor za czasów Dioklecjana, który w czasie pokazu wyszydzającego obrzęd Chrztu św. pierwszych chrześcijan nawrócił się do wiary Chrystusowej i został świętym męczennikiem. Rodzeństwo – ponieważ do zespołu Genezjan należą kobiety i mężczyźni, którzy mają z sobą mieć styczność rodzeńską, jak siostry i bracia” [Osterwa, 1992, 138]. G., opisywana w raptularzach czasu wojny, od wiosny 1941, była swoistą maksymalizacją projektów Dali. „Godłem naszym: Srebrna Gołębica na niebieskim (lazurowym) tle. Herbem Genezjan «Oko Opatrzności» w kole orysowanym trzykrotnie kresą zawijaną” [Osterwa,1992,138].
Główne cele G. to: pokazy artystyczne, wyrabianie w sobie ducha pobożności, traktowanie pracy zawodowej jako posłannictwa, udział w obrzędach i uroczystościach kościelnych, szerzenie kultu polskich świętych, opracowywanie artystycznych form zbiorowych modlitw. Genezjanie uważają swoją działalność za służbę Bożą, w organizacji odwołują się do reguł: św. Augustyna, św. Benedykta i św. Franciszka Serafity. „Nie wiążemy się ślubami zakonnymi – ani przysięgą – tylko postanowieniem chrześcijańskiej dobrowoli” [Osterwa, 1992, 137]. W G. obowiązuje hierarchia członków zależna od ich stażu oraz stopnia zaangażowania. Aby wstąpić, należy być gorliwie wierzącym katolikiem. Genezjanie są pracownikami społecznymi. Otrzymują bezpłatnie odpowiednie do pracy pomieszczenie wraz z niezbędnymi świadczeniami. Budżet stanowią składki członkowskie, darowizny, wpływy z pokazów oraz dotacje nieprzewidziane.
Po 1945 w zmienionym kontekście społecznym nie było warunków do realizacji wojennych projektów. W maju 1945 Osterwa konstatuje: „[…] «Dal» się jakoś oddala, a tym bardziej «Genezja»” [Listy Juliusza Osterwy, 1968, 248].
Bibliografia
- Listy Juliusza Osterwy, wybór i opracowanie Edward Krasiński, Warszawa 1968;
- Osterwa, Juliusz: Z zapisków, wybór i opracowanie Ireneusz Guszpit, Wrocław 1992;
- Osterwa, Juliusz: Przez teatr – poza teatr, wybór i opracowanie Ireneusz Guszpit i Dariusz Kosiński, Kraków 2004.