Czasopisma

Trwa wczytywanie

Goniec Teatralny

przybywa co tydzień

1990–1992

Warszawa; od R. 2, nr 27 (1991) – Gdańsk (siedziba wydawcy, redakcja pozostała w Warszawie)
w 1991 oddział w Poznaniu pn. Poznański Przegląd Teatralny

Założony przez Macieja Nowaka pierwszy po 1945 roku tygodnik teatralny w Polsce. Pomysłowo i ciekawie redagowany, zgromadził wokół siebie szerokie grono współpracowników i entuzjastów, inspirował nowatorskie działania z zakresu edukacji teatralnej (Kluby Gońca Teatralnego – legnicki istnieje do dzisiaj). A przede wszystkim, jako medium reagujące szybciej niż inne pisma branżowe, pełnił ważną rolę w ówczesnym życiu teatralnym, dokumentując burzliwe przemiany będące konsekwencją przełomu 1989 roku i powrotu do kapitalizmu, takie jak: zmiany na stanowiskach dyrektorów teatrów („wiosna teatrów”), kryzys finansowy, reforma sieci teatralnej polegająca na przekazaniu większości scen samorządom, pierwsze prywatne studia aktorskie, początki mecenatu prywatnego itd.

Kolportowany w dużej części przez teatry (ze sprzedaży w kioskach „Ruchu” zrezygnowano w czerwcu 1991), był silnie obecny w świadomości środowiska. Świadczy o tym obszerny, jak na gazetę (na ogół) ośmiostronicową, dział listów do redakcji oraz duża liczba artykułów pisanych przez praktyków teatru lub jego miłośników, a nie tylko przez zawodowych dziennikarzy, krytyków czy teatrologów.

W „Gońcu Teatralnym” dominowały teksty krótkie (recenzje w dziale Goniec widział liczyły po 1000–1200 znaków), noszące niemal tabloidowe tytuły. Z tego względu można go porównać do dzisiejszej komunikacji środowiska teatralnego za pomocą sieci społecznościowych. Na łamach „Gońca”  autorzy początkujący, z których wielu zapisało się później  znacząco w dziejach polskiej krytyki czy teatrologii, spotykało się z mistrzami, takimi jak Zbigniew Raszewski (cykl Uwagi o teatrze, sygnowany literą „w.” oraz cykl Rzeczy ważne, sygnowany „zr”), czy Andrzej Łapicki (kilkuzdaniowe felietony Pięćdziesiątka, sygnowane „Kol.”).

Skupienie na chwili bieżącej łączyło się w „Gońcu” z szacunkiem dla tradycji, sygnalizowanym już przez winietę, a kultywowanym piórem Jarosława Komorowskiego (cykl Okruchy zwierciadła) czy artykułami Barbary Maresz. W 1991 do niektórych numerów dodawano Kalendarz Teatralny na rok zwykły 1991 (z artykułami Marty Fik, Jarosława Komorowskiego, Haliny Królikiewicz-Kwiatkowskiej, Andrzeja Kruczyńskiego, Ewy Natorskiej, Marii Prussak, Zbigniewa Raszewskiego, Kazimierza Rudzkiego, Macieja Szarego, Rafała Węgrzyniaka, Wandy Wróblewskiej, z sonetami Jana Wilkowskiego), w formie arkuszy, które po zebraniu kompletu należało samodzielnie oprawić.

Felietony zajmowały bardzo ważne miejsce wśród gatunków dziennikarskich „Gońca”. Autorskie cykle prowadzili m.in. Joanna Szczepkowska (Zapiski aktorki), Stanisław Tym (Tym do Turka), Joanna Kulmowa (Strumiany, poczta Sowno), Bogdan Tosza (Z notatnika). Stylizacji na dziewiętnastowieczne pismo służyły rubryki jeszcze bardziej „rozrywkowe”: Gwiazdozbiór, czyli horoskop układany przez Józefinę Pellegrini, Krzyżówka teatralna, Teatr i życie wytworne Izabelli Jarosińskiej (felieton kulinarny); w pierwszych dziesięciu numerach drukowano nawet pod redakcją Doroty Buchwald powieść w odcinkach – Noce aktorki Ewy Soplicy (właśc. Maria Folusiewiczowa; książka wydana w 1918).

Jakość druku nie sprzyjała publikowaniu fotografii, ale pismo było bogato ilustrowane rysunkami (autorzy m.in. Antoni Chodorowski, Leszek Ołdak, Janusz Tartyłło). W 1991 ponad trzy strony numeru świątecznego (39-40) poświęcono na teatralne fragmenty komiksu Henryka Chmielewskiego Tytus, Romek i A'Tomek (fragmenty księgi XIX).

„Goniec Teatralny” pełnił też funkcje informacyjno-dokumentacyjne, czemu służyła rubryka Premiery najbliższego tygodnia, a przede wszystkim dodatek Tygodniowy repertuar teatrów w Polsce, które zapowiadały następne po zamknięciu pisma inicjatywy wydawnicze Nowaka – dwumiesięcznik „Ruch Teatralny” i portal e-teatr.pl.

Wydawca
Maciej Nowak (z dotacji Ministra Kultury i Sztuki); od nr 27 (1991) – Centrum Edukacji Teatralnej w Gdańsku.

Redakcja
redaktor naczelny: Maciej Nowak; sekretarze redakcji: Danuta Dąbrowska, Juliusz Gostkowski, Jagoda Hernik Spalińska (od R. II, nr 37); redaktor graficzny Michał Braniewski; Dorota Buchwald, Ewa Gałązka, Halina Guryn, Anna Mieszkowska, Krzysztof Kopka, Andrzej C. Leszczyński (edukacja teatralna), Tomasz Mamcarz, Monika Obłamska-Merkel, Grzegorz Paziewski.

Współpracownicy
Jarosław Komorowski, Bogdan Tosza, Danuta Machalica, Barbara Kazimierska, Andrzej Ziemilski, Joanna Szczepkowska, Stanisław Tym, Anna Cegieł, Joanna Kulmowa, Andrzej Łapicki, Zbigniew Raszewski, Witolda Czerniawska, Krzysztof Zaleski.

Autorzy (m.in.)
Ewa Adamska, Monika Brand, Hanna Baltyn, Piotr Bałtroczyk, Mirosława Choińska, Joanna Chojka, Berenika Duda, Stefan Drajewski, Wojciech Dzieduszycki, Marta Fox, Małgorzata Iskra, Anna Jęsiak, Krystyna Kamińska, Hanna Karolak, Krzysztof Karwat, Elżbieta Kołdrzak, Tadeusz Kornaś, Janusz R. Kowalczyk, Andrzej Kretowicz, Anetta Kruszewska, Jacek Królikiewicz, Ewa Krysiak, Magdalena Legendź, Artur Daniel Liskowacki, Barbara Maresz, Grażyna Milewicz, Małgorzata Musierowicz, Józef Opalski, Monika Obłomska, Roman Pawłowski, Danuta Piekarska, Janina Pollakówna, Diana Poskuta-Włodek, Jacek Probulski, Maria Prussak, Anna Raczyńska, Robert Różycki, Janusz Ryba, Anna Schiller, Lech Sokół, Aldona Sosnowska, Tadeusz Szyłłejko, Danuta Tarnawska, Henryka Wach-Malicka, Jacek Wakar, Marian Waryński, Kalina Zalewska, Grzegorz Ziółkowski, Maryla Zielińska, Tadeusz J. Żółciński.

Cykl
tygodnik (nie ukazywał się w wakacje)

Numery czasopisma
R. 1, nr 1 (31 marca 1990) – R. 3, nr 22/23 = 92/93 (5 czerwca 1992)

R.2, nr 12 (+ dod. Kalendarz Teatralny na rok zwykły 1991 – luty); R. 2, nr 15 (+ dod. Goniec Teatralny z Górnego Śląska nr 1. Wydawany na zlecenie Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach); R. 2, nr 17 (+ dod. Kalendarz Teatralny na rok zwykły 1991 – marzec); R. 2, nr 19 (+ dod. Goniec Teatralny z Górnego Śląska nr 2. Wydawany na zlecenie Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach); R. 2, nr 23 (+ dod. Kalendarz Teatralny na rok zwykły 1991 – maj); R. 2, nr 26 (+ dod. Kalendarz Teatralny na rok zwykły 1991 – czerwiec); R. 2, nr 30 (+ dod. Centrum Edukacji Teatralnej. Kluby Gońca Teatralnego nr 1, październik 1991)

Opis fizyczny
35 x 24,5 cm

Artykuły „Gońca Teatralnego”
odnotowane są w ➤ Polskiej Bibliografii Literackiej (1837 zapisów)

 

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji