Artykuły

Dziennikarze typują najciekawsze serwisy poświęcone kulturze. Każdy z nich wymienił pięć adresów WWW, które jego zdaniem są najbardziej godne polecenia, uszeregował je w kolejności od najlepszego i krótko każdy wybór uzasadnił. Wskazania pokazują, jak różnorodna jest oferta kulturalna w polskiej sieci. Ale też pozwalają wyłonić te najbardziej doceniane - czytamy, także o nas, w miesięczniku Press.

Dziennikarze parający się kulturą to grupa specyficzna. O stworzenie subiektywnego minirankingu serwisów internetowych poświęconych kulturze poprosiliśmy ponad 30 osób. Udało się namówić zaledwie 11, i to nie bez trudu. Tadeusz Nyczek, teatrolog i krytyk literacki, przyznał, że w sieci korzysta tylko z serwisu e-teatr.pl, ale zdecydowanie woli tradycyjne źródła. Podobnie Kazimiera Szczuka, Filip Łobodziński czy Maciej Chmiel. Czytają słowo drukowane, spotykają się z twórcami bezpośrednio, uczestniczą w interesujących ich wydarzeniach. Ci, którzy z sieci korzystają, z reguły traktują ją użytkowo - jako narzędzie pracy, źródło, które potrafi zastąpić katalog biblioteczny, lecz rzadziej - samą bibliotekę. "Nie zapominam, że wiadomości rozpowszechniane za pośrednictwem Internetu są trudne do zweryfikowania, zwłaszcza że często przenoszone na zasadzie kopiuj i wklej, a błędy i niedomówienia, na jakie natrafić można w skądinąd bardzo użytecznej Wikipedii, wielokrotnie powielane, z czasem nabierają mocy obowiązującej wykładni" - napisał jeden z jurorów.

Każdy z nich wymienił pięć adresów WWW, które jego zdaniem są najbardziej godne polecenia, uszeregował je w kolejności od najlepszego i krótko każdy wybór uzasadnił. Wskazania pokazują, jak różnorodna jest oferta kulturalna w polskiej sieci. Ale też pozwalają wyłonić te najbardziej doceniane. Witryna, której w każdym z minirankingów przypadło pierwsze miejsce, zyskiwała 5 punktów, ostatnia z wymienionych - 1 punkt. Zsumowanie punktów wyłoniło liderów.

PIERWSZA TRÓJKA

CULTURE.PL - 25 PKT

Dorota Jarecka: Oficjalny serwis Instytutu Adama Mickiewicza. O tym, co się dzieje w różnych dziedzinach sztuki w Polsce, i o tym, gdzie i kiedy nasza sztuka jest pokazywana za granicą. Często korzystam z rzetelnych sylwetek artystów zamieszczonych na stronie.

Dariusz Bugalski: Poza konkurencją, moim zdaniem. Zasoby i możliwości Instytutu zostały wykorzystane rewelacyjnie. Serwis jest uniwersalny, aktualny, kompetentny. A poza tym bogate archiwa i elegancka forma.

Bartłomiej Miernik: Wszystko zgromadzone w jednym miejscu. Mistrzowski. Stąd czerpię informacje o polskiej sztuce za granicą.

Dorota Szwarcman: Najbardziej znaczący, wszechstronny, najczęściej z niego korzystam.

Konrad J. Zarębski: Strona poświęcona szeroko pojętej kulturze polskiej, stale aktualizowana, wymagająca od swoich autorów nie tylko kompetencji, ale rzetelnego dokumentowania stawianych tez. Z jednej strony prezentuje aktywność Instytutu, z drugiej przedstawia najciekawsze zjawiska i osobowości w polskiej kulturze.

STOPKLATKA.PL - 22 PKT

Konrad J. Zarębski: Mający siedzibę w Szczecinie portal poświęcony sztuce i kulturze filmowej, przynoszący codziennie kilkadziesiąt nowych informacji o filmie w kraju i na świecie, a także - co istotne - prowadzący kalendarium premier kinowych i wideo. Tu nie wymyśla się polskich tytułów światowych filmów, lecz sumiennie odnotowuje, pod jakim tytułem dany film jest dostępny i na którym kanale telewizyjnym.

Bartek Chaciński: Mnóstwo informacji, często własnych, dotyczących świata filmu w Polsce i na świecie. Trochę archaiczny projekt graficzny, ale układ działów wciąż czytelny. Przejrzyste zapowiedzi i informacje o filmach. No i ta konsekwencja formuły!

Bartłomiej Miernik: 0 filmie wszystko lub prawie wszystko. Łatwa nawigacja, sporo informacji. Tu czytam głównie aktualności.

Dariusz Bugalski: Tu jest o filmie to, czego potrzebuję. Nie ma zaś tego, czego nie potrzebuję: irytujących rankingów typu hit - kit.

Ola Salwa: Najwięcej informacji o tym, co się dzieje w polskim i zagranicznym kinie. Daty premier, dane z box office. Czytając wiadomości, trzeba zachować czujność: część to komunikaty PR-owców, a nieporadność językowa większości dziennikarzy jest zdumiewająca.

E-TEATR.PL - 19 PKT

Konrad J. Zarębski: Wortal prowadzony przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego: kopalnia wiedzy o współczesnym teatrze polskim, jego gwiazdach i wyrobnikach - festiwale, przeglądy, premiery i wznowienia, a przy tym baza teleadresowa i baza osobowa, gdzie odnotowuje się nie tylko poszczególne spektakle, ale także aktywność na polu kina czy telewizji. Plus mnóstwo odnośników do prasy, także regionalnej, a nawet - w krańcowo bulwersujących przypadkach - bulwarowej.

Roman Pawłowski: Chcesz sprawdzić, kto grał Konstantego w inscenizacji "Czajki" w 1970 roku w Nowej Hucie? Nie ma sprawy - Zygmunt Malanowicz. Nie można także przegapić forum dyskusyjnego e-teatr.net, na którym toczą się zaciekłe, emocjonujące spory o granice swobody artystycznej, misję publicznych instytucji kultury, finansowanie sztuki.

Robert Leszczyński: Bezkonkurencyjna strona o teatrze. Jest tu dosłownie wszystko, choć bez wodotrysków.

Bartłomiej Miernik: Korzystam z działu Aktualności i ze świetnie prowadzonego archiwum. Dla początkującego teatromana niewielka pomoc przez bałagan, mieszanie filipik z poważną krytyką.

***

Inne strony wskazywane najczęściej

Independent.pl 14 pkt

Filmpolski.pl 12 pkt

Filmweb.pl 8 pkt

Obieg.pl 8 pkt

Dwutygodnik.com 6 pkt

***

Uzasadnienia jury

Dariusz Bugalski, krytyk literacki, Program III Polskiego Radia

1. Culture.pl

2. Niedoczytania.pl: Za creative tension: przekorę i energia

3. Stopklatka.pl

4. Instytutksiazki.pl: Ciekawy, ale trochę za bardzo pomnikowy jak na mój gust.

5. Lublin2016.eu, Poznan2016.eu, Warszawa2016.eu, Lodz2016.eu: Klasyfikacja drużynowa, choć te drużyny konkurują o tytuł Europejskiej Stolicy Roku 2016. Kilka miast zupełnie nieźle się stara. Widać to także w sieci. Oczywiście: lobbują. Ale przy okazji stworzyły niezłe serwisy kulturalne, a łódzki ma w dodatku piękny layout.

Bartek Chaciński, krytyk kulturalny, "Polityka"

1. Independent.pl: Bardzo stary już (jak na internetowe standardy) i niezwykle ważny serwis zbierający informacje o imprezach i wydawnictwach szeroko rozumianej kultury niezależnej. Główny nurt w każdym razie - jeśli w ogóle istnieje - nie doczekał się tak dobrego centrum informacji. Żadna strona poświęcona wszystkim aspektom kultury nie jest tak kompletna. Mnie ujmuje przede wszystkim demokratyczne spojrzenie na całą Polskę, a nie tylko na największe ośrodki kulturalne.

2. Dwutygodnik.com: Zupełnie nowa jakość wśród stron poświęconych kulturze - prawdziwy periodyk sieciowy w pełnym tego słowa znaczeniu. Najlepsi autorzy, znakomite teksty. Mnie przyciągnął tu alfabet nowej kultury w wykonaniu Mirka Filiciaka i Alka Tarkowskiego, a także teksty o filmie Michała Walkiewicza i Michała Oleszczyka. Do tego znaleźć tu można Joannę Tokarską-Bakir, Jarosława Lipszyca, Andę Rottenberg - okazuje się, że w Internecie też można stworzyć miejsce całkiem poważnej publicystyki kulturalnej. I miejsce nastawione na jakość.

3. Popmusic.pl: Znakomity serwis muzyczny, przejrzysty, ładnie zaprojektowany i dający szeroki przegląd recenzji, relacji i wywiadów, w większości ekskluzywnych. Dobry przykład specjalistycznego dziennikarstwa, magazyn, który wypełnia lukę na rynku czasopism poświęconych muzyce i jest redagowany w modelowy sposób, zręcznie operuje zdjęciami, teksty prezentuje w sposób ułatwiający lekturę - to dlatego wyróżniłem go spośród innych, bardzo ciekawych polskich stron muzycznych, takich jak Porcys.pl, Screenagers.pl czy Nowamuzyka.pl. Sieciowe dziennikarstwo muzyczne w Polsce to w ogóle temat na oddzielne obszerne zestawienie.

4. Stopklatka.pl

5. Megarecenzje.pl: Pionierski na polskim rynku (choć popularny za granicą) pomysł na serwis agregacyjny, zbierający fragmenty recenzji (i linki do pełnych tekstów) różnych wydawnictw kulturalnych, głównie z obszaru kultury popularnej oraz wyciągający średnią z punktacji, jaką przyznają im poszczególni - amatorscy i profesjonalni - recenzenci. Baza danych ciągle jeszcze nie tak obszerna jak w serwisach anglosaskich, ale konsekwentnie uzupełniana. Ta strona ułatwia życie poszukiwaczom recenzji najnowszych premier.

Barbara Hollender, krytyk filmowy, "Rzeczpospolita"

W mojej pracy najbardziej przydatna jest baza Filmpolski.pl, w portalach szukam głównie rzetelnej informacji.

1. Filmpolski.pl

2. e-teatr.pl

3. Cutture.pl

4. Stopklatka.pl

5. Filmweb.pl

Dorota Jarecka, krytyk sztuki, "Gazeta Wyborcza"

1. Obieg.pl: Witryna redagowana przez zespół Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie (magazyn pod tym tytułem ukazuje się czasem w wersji papierowej). Recenzje, i opinie, polemiki wokół wystaw, wydarzeń i książek z dziedziny sztuki najnowszej. Istotne środowiskowe dyskusje p prowadzone są właśnie tu. Zawsze też można szybko sprawdzić co, gdzie i kiedy w informacyjnej rubryce Krótko.

2. ArtBazaar.blogspot.com: Serwis o sztuce i rynku sztuki redagowany przez znanych kolekcjonerów nowej sztuki Krzysztofa Masiewicza i Piotra Bazylkę. Przeglądy prasy zagranicznej dają wgląd w najnowsze informacje ze świata, nie tylko z rynku aukcyjnego. Świetne, często aktualizowane, robione czujnie i z pasją.

3. Bec.art.pt: Bardzo bogaty portal informacyjny o wystawach, zdarzeniach, konkursach, publikacjach, prowadzony przez warszawską fundację Bęc Zmiana, założoną przez Bognę Świątkowską. Głównie o tym, co robią artyści młodego pokolenia, ale nie tylko artyści, także np. designerzy. Masa aktualności i wiedzy.

4. Culture.pl

5. Bryla.gazetadom.pl: Świetny, często aktualizowany serwis architektoniczny. Witryna prowadzi mój ulubiony coroczny plebiscyt na najlepszy i najgorszy polski budynek pod hasłem "bryła i makabryła".

Robert Leszczyński, krytyk muzyczny

1. OLiS.pl: Publikowana co tydzień przez Związek Producentów Audio Video lista sprzedaży płyt CD w Polsce. Podstawowe narzędzie pracy nie tylko krytyka muzycznego, bo bezwzględnie pokazuje, co Polacy kupują, a czego nie. Czytam to jak kryminał, czasem - jak horror.

2. stopklatka.pl i Filmweb.pt Najlepsze polskie strony o filmach. Pierwsza ma lepsze newsy, druga - lepszą bazę danych. Co ciekawe, jeszcze więcej o polskich filmach jest na amerykańskiej Imdb.com

3. e-teatr.pl

4. Telemagazyn.pl: Bezwzględnie najlepsza i wyczerpująca strona dla każdego, kto świadomie ogląda telewizję i traktuje ją jako narzędzie informacji.

Bartłomiej Miernik, "Teatr"

1. Culture.pl

2. Independentpl: Dopełnienie Culture.pl. Szeroko o zjawiskach alternatywnych, sporo o ciekawych wydarzeniach dziejących się w miasteczkach. Widać, jak ważne są małe centra kultury w Polsce, widać, gdzie tętni życie kulturalne. Tu znajduję informacje o eventach, które nigdy nie przebiją się do mainstreamu, a godne są zauważenia. Zamawiając w "Teatrze" teksty do działu Teatr na Obrzeżach - właśnie na tę stronę zaglądam najczęściej. Skarbnica wiedzy po prostu.

3. Stopklatka.pl

4. Filmweb.pl: Dopełnienie Stopklatki. Sprawdza się jako baza z informacjami o filmach. Przeszkadza mi sztuczny ranking - windowanie przez użytkowników portalu nieraz kiepskich, komercyjnych filmów.

5. e-teatr.pl

Roman Pawłowski, krytyk teatralny, "Gazeta Wyborcza"

1. e-teatr.pl

2. Indeks73.pl Portal obywatelskiej inicjatywy na rzecz wolności twórczej i dostępu do kultury. Jedyne miejsce w polskim Internecie, w którym rejestrowane są przypadki cenzury i naruszeń swobody wypowiedzi twórczej, gwarantowanej art. 73 konstytucji. Ci, którzy uważają, że cenzura skończyła się z upadkiem komunizmu, powinni zapisać sobie ten adres w zakładkach: na portalu zarejestrowano i zdokumentowano ponad 100 przypadków cenzurowania sztuki od początku lat 90. do dzisiaj. Niemal każdy tydzień przynosi nowe sprawy. Poza tym: raporty, analizy i forum dyskusyjne. Cenzorzy, drzyjcie.

3. Obieg.pl Największy i najbardziej wpływowy portal o sztukach wizualnych, prowadzony przez Centrum Sztuki Współczesnej. Tak jak wszystkie wpływowe tytuły jest przedmiotem zażartej krytyki i nie mniej zażartej obrony. Dla mnie - kopalnia wiadomości i opinii o nowych trendach w sztuce. Z Obiegu dowiedziałem się, co to jest neoawangarda i dlaczego Leon Tarasewicz odszedł z Wydziału Malarstwa warszawskie] ASP. Dla kompletnych laików: Obieg.tv z krótkimi filmami, na których artyści i kuratorzy oprowadzają po wystawach. Plus - gorące forum, jak zwykle w przypadku twórców, oraz linki do blogów artystów i krytyków. Mój ulubiony to Strasznasztuka.blox.pl - blog Izy Kowalczyk o sztuce "strasznej i wstrętnej".

4. Dwutygodnik.com: Udana próba przeniesienia do sieci tradycyjnej formuły pisma literacko-artystycznego. Cenię Dwutygodnik za promowanie nowego pokolenia krytyków i publicystów, takich jak: Eliza Szybowicz, Adriana Prodeus, Jakub Socha, Juliusz Kurkiewicz, Ewelina Godlewska, Tomasz Kireńczuk. Polskiej debacie o kulturze potrzeba jak powietrza nowych nazwisk i punktów widzenia. Lubię czytać recenzje Jakuba Sochy, moje ulubione jak dotąd to miażdżąca krytyka dokumentu "Balcerowicz. Gra o wszystko" oraz miniesej na temat "Gliny" jako najlepszego filmu Władysława Pasikowskiego. Pełna zgoda! Na deser: jedyny w polskim Internecie kulturalny tabloid Pudelit, w którym można obejrzeć m.in. zdjęcia rentgenowskie Magdaleny Cieleckiej. Bardziej nie można się rozebrać.

5. Zrobtowwawie.blox.pt Blog mojej redakcyjnej koleżanki z "Gazety Stołecznej" Agnieszki Kowalskiej, autorki (wspólnie z Łukaszem Kamińskim) alternatywnego przewodnika po stolicy "Zrób to w Warszawie!". Wiadomości na temat alternatywnego życia artystycznego i towarzyskiego Warszawy, niszowe kluby, niekomercyjne galerie, street art, pomysły na sobotnie wieczory i poniedziałkowe poranki, .dyskusja o promocji miasta i polityce kulturalnej. Plus ilustrowany dziennik z życia kulturalnego w mieście. Dla mnie - w dechę.

Ola Salwa, recenzentka filmowa, "Przekrój"

1. Stopklatka.pl

2. Filmpolski.pt Baza danych o polskich filmach, nasze IMDB. Bardzo obszerna, szczegółowa i ma też ciekawą podstronę "Film w prasie polskiej", gdzie jest aktualizowana na bieżąco lista publikacji na temat kina.

3. Michaloleszczyk.blogspot.com: Najlepszy blog o filmach. Wyraziste tezy, staranny, ciekawy język. Autor, krytyk i filmoznawca, pisze zarówno o bieżących premierach, jak i np. o stanie polskiej krytyki filmowej.

4. Filmneweurope.com: Strona jest prowadzona po angielsku, ale nagłówki newsów są też tłumaczone na polski. To zdecydowanie najbardziej wyczerpujące źródło informacji o europejskim sektorze audiowizualnym. Oparty na sieci współpracowników Film New Europę zamieszcza codziennie porcję newsów o produkcji filmowej, ustawach i różnych innych wydarzeniach.

5. Voxdesign.pl: Dobre źródło wiadomości o wydarzeniach związanych z designem i architekturą. Jest niewiele stron poświęconych tej tematyce, szczególnie brakuje portalu z informacjami, większość nowości trzeba wyszukiwać na blogach lub stronach producentów.

Robert Sankowski, krytyk muzyczny, "Gazeta Wyborcza"

1. Independent.pl Polska kultura niezależna we wszelkich możliwych odsłonach. Wyrosły z etosu sceny alternatywnej portal prezentuje sporo informacji o ambitniejszym obliczu zagranicznej i polskiej muzyki pop (od gwiazd w rodzaju Gaby Kulki czy Lao Che po artystów kompletnie nieznanych szerszej publiczności), ale obok zapowiedzi koncertów czy recenzji płyt równie wiele miejsca poświęca teatrowi, kinu i literaturze. Kultura nie ogranicza się tu tylko do sztuki. Stąd na przykład w dziale "Magazyn" znajdziemy też teksty o obronie praw człowieka, akcjach organizacji pozarządowych czy aktualnych zagadnieniach społecznych.

2. Cgm.pl Codzienna Gazeta Muzyczna, być może największa i najbardziej profesjonalnie zorganizowana baza newsów muzycznych w polskim Internecie. Kopalnia informacji o tym wszystkim, co dzieje się nad Wisłą w salach koncertowych, studiach nagraniowych i sklepach płytowych. Nie tylko wiadomości i plotki ze światowego i polskiego show-biznesu, recenzje nowości fonograficznych czy zapowiedzi występów, ale i rozbudowany dział multimediów - wideoklipów, fotorelacji z koncertów oraz wywiadów z muzykami.

3. Esensja.pl Opisywana jako zin internetowy, co nie oddaje dobrze ani ambicji autorów, ani rozmiarów ich pracy. Ukazujący się w sieci już od 10 lat magazyn zaczynał jako periodyk poświęcony przede wszystkim literaturze fantastycznej. Z czasem konsekwentnie ewoluował i dziś zajmuje się rozmaitymi aspektami popkultury z równym zainteresowaniem i powagą (choć czasem też z humorem i postmodernistycznym dystansem), pochylając się zarówno nad literaturą, kinem, muzyką, jak i grami komputerowymi czy komiksem. Nieco razi grafiką, ale towarzysząca jej treść pozwala o niej zapomnieć.

4. Serpent.pl Wszystko, co chcielibyście wiedzieć u alternatywie, ale boicie się zapytać. "Muzyka nie dla każdego" - ostrzega podtytuł strony, co zapewne równie odstrasza przypadkowych gości, jak i zachęca wtajemniczonych. Punk, hardcore, etno, folk, reggae, elektronika - Serpent nie unika żadnej muzycznej niszy. Nie unika też najbardziej szokujących zestawień. Mało jest innych miejsc w polskiej sieci, gdzie w dziale nowości płytowych obok siebie można zobaczyć Johnny'ego Casha i O.S.T.R., Milesa Davisa i Frankie Goes To Hollywood, Tnrtoise i Agę Zaryan.

5. Porcys.com i Screenagers.pl Dwa poświęcone nowej muzyce alternatywnej serwisy, które rozpalają namiętności młodego pokolenia polskich fanów. Jedni je nienawidzą, inni uwielbiają. W sumie niszowa zabawa dwóch grupek zagorzałych wielbicieli niektórych odmian współczesnego undergroundu. Jednak tak samo jak irytuje zapalczywość ich autorów oraz graniczący z sekciarstwem skrajny subiektywizm głoszonych przez nich sądów, tak samo musi imponować ich entuzjazm i rozległa wiedza na temat dzisiejszej muzycznej popkultury. Tym ludziom się chce i to zwyczajnie widać.

Dorota Szwarcman, krytyk muzyczny, "Polityka"

1. Culture.pl

2. Polmic.pl W mojej dziedzinie przydatny, świetnie prowadzony przez Polskie Centrum Informacji Muzycznej przy Związku Kompozytorów Polskich.

3. e-teatr.pl

4. Teatry.art.pl Bardzo niewygodna w czytaniu, jak to białe na czarnym, ale też można znaleźć ciekawe teksty.

5. Filmweb.pl i Stopklatka.pl Gdy potrzeba mi informacji filmowej, zaspokajają moje potrzeby.

Konrad J. Zarębski, krytyk filmowy, "Kino"

1. Culture.pl

2. e-teatr.pl

3. Filmpolski.pl Baza danych filmu polskiego, prowadzona przez Bibliotekę PWSFTviT im. Leona Schillera w Lodzi: biofilmografie twórców polskiego kina, od szkolnych etiud po dokonania zagraniczne, omówienia większości nakręconych w Polsce fabuł, czołówki (często, niestety, bez streszczeń) dokumentów i animacji. Początkowo serwis dotyczył dokonań absolwentów łódzkiej Filmówki, z czasem został poszerzony o realizacje absolwentów szkoły katowickiej i innych uczelni. Plus szczegółowe kalendariom i baza głosów, prasy krajowej o polskim filmie. Dla badaczy polskiego kina źródło podstawowe.

4. Stopklatka.pl