Artykuły

W najbliższy piątek, 19 lutego na Dużej Scenie Teatru Wybrzeże odbędzie się premiera "Balu manekinów" Brunona Jasieńskiego. Reżyseruje Ryszard Major, twórca wielkich sukcesów Teatru Wybrzeże w latach 70 i 80 XX wieku.

Trwa bal. A właściwie dwa bale: na jednym bawią się politycy, biznesmeni, ludzie z wyższych sfer; drugi to zabawa manekinów - ożywionych, pozornie podległych ludziom figur. Wkrótce jednak światy te - pozornie tak od siebie odległe - zaczynają się mieszać, a cała hierarchia społeczna, wypracowany od lat system zależności, ulega zachwianiu. Jak wielka siła drzemie w manekinach? Czy też: ile słabości można odnaleźć w człowieku?

Ryszard Major o sztuce: "Rzeczywistość przedstawiana w Balu manekinów to świat paroksyzmów społecznych w przededniu rewolucyjnego wrzenia. Zdemoralizowana, zakłamana, przeżarta chorobą braku jakichkolwiek wartości elita, usiłująca wciąż jeszcze stać na czele porządku społecznego w konfrontacji z rodzącą się w ogniu buntu ideą sprawiedliwości społecznej, mającą zaprowadzić wreszcie ład i powszechną szczęśliwość skazana jest na bezwarunkową kapitulację. A mówiąc bardziej konkretnie - dekapitację, czyli ścięcie głów. Oryginalność, atrakcyjność i - chce się powiedzieć - nieprzemijające nowatorstwo utworu Brunona Jasieńskiego, napisanego przecież 80 lat temu, polega na zastosowaniu rewelacyjnego pomysłu fabularnego. Krzywdzone przez ludzi manekiny znajdują lekarstwo na uzdrowienie ludzkich chorób, co sprawi również poprawę losu manekinów, bo uczyni z ludzi - manekinofilów. Ale okazuje się, że dogorywającego pacjenta leczy, oględnie mówiąc, niezbyt zdrowy lekarz. Manekiny i zrodzona pośród nich idea ozdrowieńcza to nic innego jak tylko świat kierujących się wyłącznie logiką, beznamiętnych robotów, takich samych, jakimi zaludnia przyszłe społeczeństwo ten czy inny Orwell."

Bruno Jasieński (ur. 17 lipca 1901 r., zm. 17 września 1939 r.) - pisarz. Tworzył w języku polskim, rosyjskim i francuskim. Autor tomików wierszy But w Butonierce i Ziemia na lewo, dramatu Bal manekinów, poematu Słowo o Jakubie Szeli, powieści Palę Paryż. Wraz z Anatolem Sternem jest autorem manifestu futuryzmu polskiego Nuż w Bżuhu. W okresie wielkiej czystki w maju 1937 aresztowany i skazany na 15 lat łagru. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy został skazany na karę śmierci i rozstrzelany.

Ryszard Major (ur. w 1948 r.) - reżyser. Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego i Wydziału Reżyserii Dramatu PWST w Warszawie. Założyciel słynnego studenckiego Teatru Pleonazmus. W latach 70 i 80 etatowy reżyser Teatru Wybrzeże w Gdańsku (wyreżyserował m.in. Teatr osobny Mirona Białoszewskiego, Marię Stuart Fryderyka Schillera, Białe Małżeństwo Tadeusz Różewicza, Króla Ubu Alfreda Jarry). W latach 1982-1990 był dyrektorem artystycznym Teatru Współczesnego w Szczecinie. Obecnie związany z Teatrem Polskim w Szczecinie.

Na zdjęciu: próba spektaklu.