Artykuły

"Kraków jest mało rozwinięty"! "Zostałem pobity, dlatego zwyciężyłem" - przeszło trzydzieści billboardów o takiej treści zawisło w Krakowie i Warszawie. Happening? Prowokacja? Ot, promocja festiwalu muzyczno-teatralnego o Wyspiańskim w Nowej Hucie.

"Łaźnia Nowa z Nowej Huty pragnie przypomnieć, że Stanisław Wyspiański był twórcą niepokornym, niepoprawnym, niegrzecznym" - twierdzą organizatorzy w swoim manifeście zamieszczonym na festiwalowej stronie.

Bartosz Szydłowski, dyrektor Łaźni, uzupełnia: - Jest kilka sposobów na to, żeby ściągnąć Wyspiańskiego z pomnika. My chcemy wypunktować błędy, które blokują przepływ energii, jaką miał w sobie ten artysta. Nie mamy zamiaru podchodzić do niego na kolanach, jak to czyni większość instytucji.

Wyspiański na grzbiecie reżysera

Zamiast Stanisław, Szydłowski woli mówić: Stach Wyspiański, który przez całe swoje krótkie życie walczył z zaściankowym myśleniem i mieszczańskim konformizmem. A oprócz tego słynął ze swojego poczucia humoru. To właśnie dla niepodobnych do siebie, ale podobnych do Stacha artystów zarezerwowany został festiwal "Wyspiański Wyzwala" w Łaźni Nowej w Nowej Hucie.

Wystartuje już jutro. Z tej okazji Łaźnia przygotowała dwa spektakle teatralne (w tym jeden premierowy), dyskusje i koncert rockowy. Premiera "Odpoczywania" Pawła Passiniego odbędzie się w środę, dokładnie w rocznicę śmierci Wyspiańskiego.

- Weźmiemy Wyspiańskiego na grzbiet - przekonuje Passini. - Skupimy się na dzieciach Wyspiańskiego, których historia została gdzieś zaprzepaszczona. A to przecież on wprowadził do kultury obraz twarzy dziecka myślącego. Był w stanie wyprosić wszystkich swoich gości z domu tylko po to, żeby spędzić czas ze swoją córką i synami. Do dzisiaj ciąży nad nami fatum drugiego pokolenia po geniuszu i właśnie przez pryzmat oczu dziecka na niego spojrzymy.

Passini twierdzi też, że Wyspiański był artystą, który traktował teatr jako przestrzeń otwartą dla widzów. To z tego powodu do realizacji spektaklu zaprosił widzów. Żeby wziąć udział w "Odpoczywaniu", wystarczy wcześniej zgłosić się za pomocą poczty elektronicznej (adres: nettheatre@gmail.com) i przyjść w środę do teatru trzy godziny przed spektaklem z laptopem z bezprzewodowym dostępem do internetu oraz... białą koszulą. - Za pomocą sieci bezprzewodowej będzie można wziąć udział w eksperymentalnym czacie i na bieżąco komentować spektakl - tłumaczy reżyser. - Zapis z czatu zostanie pokazany na stronie internetowej, a także wyświetlony na projektorze umieszczonym na scenie. A białe koszule? To taki nasz wyraz hołdu dla dzieci Wyspiańskiego.

Pisał rockowe teksty

Ale Wyspiański wyzwala też muzycznie, i to chyba jeden z najbardziej zaskakujących punktów festiwalu. Do zabawy włączyli się Agressiva 69, Maciej Maleńczuk, N.O.T., Oszibarack, Pustki, Stanisław Sojka i nowohucki zespół Wu-Hae. W niedzielę zagrają koncert inspirowany tekstami artysty. Całym projektem kierował Tomek Grochola z Agressivy 69, który tak tłumaczy obecność artystów w projekcie: - Wyspiański walczył i był zbuntowany. Każdy z tych zespołów też się na swój własny sposób buntuje. Grają muzykę, nie oglądając się na obowiązujące trendy i mody. Nawet Staszek Sojka, chociaż artysta popowy, cały czas pokazuje przecież na scenie pazurki.

- Nadajemy Wyspiańskiemu kontekst - opowiada Szydłowski. - Nie możemy go wykastrować z jego własnej energii, dlatego przygotowaliśmy antologię wierszy Wyspiańskiego, do których muzycy mieli skomponować muzykę. I co się okazało? Że ten facet pisał mocne rockowe teksty!