Artykuły

- Gombrowicz nie lubił tytułów. Dlatego zapewne powiedziałby, że jestem oryginalna i ekscentryczna. Ale mnie ten tytuł naprawdę wzrusza - mówi Rita Gombrowicz, Honorowy Obywatel Lublina, w rozmowie z Grzegorzem Józefczukiem z Gazety Wyborczej - Lublin.

Żadne miasto nie uhonorowało Witolda Gombrowicza honorowym obywatelstwem. Lublin nadał w czwartek [28 czerwca] ten tytuł wdowie po pisarzu, Ricie Gombrowicz, która jest promotorem i strażnikiem jego twórczości, a przed trzema laty była w Lublinie wspierając wydarzenia Roku Gombrowiczowskiego.

Grzegorz Józefczuk: Jak zareagowała Pani na informację o nadaniu tytułu Honorowego Obywatela Lublina?

Rita Gombrowicz: - Jestem zaskoczona i wzruszona. Jestem szczęśliwa, że pod koniec życia, nie mówiąc po polsku, stałam się częściowo Polką.

Jak wspomina Pani Lublin?

- Lublin to bardzo ładne, dobrze zachowane miasto. Zrobił na mnie duże wrażenie. Z drugiej strony spotkałam tu bardzo aktywne środowisko. W Roku Gombrowicza to właśnie Lublin wyniósł na tron Witolda.

Czy Witoldowi przyznano kiedykolwiek honorowe obywatelstwo?

- O ile mi wiadomo, nie. Ponieważ stosunkowo wcześnie wyemigrował i do końca życia nie powrócił do Polski, nigdy nie otrzymał takiego tytułu. Teraz ja, stając się częściowo Polką, jestem bliżej niego.

Co Witold pomyślałby o nadaniu Pani tytułu Honorowego Obywatela?

- On nie lubił tytułów. Dlatego zapewne powiedziałby, że jestem oryginalna i ekscentryczna. Ale mnie ten tytuł naprawdę wzrusza.

***

Akt nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Lublin Pani Ricie Gombrowicz

Akt ten jest wyrazem naszej wdzięczności i wielkiego uznania dla zasług Pani związanych z pieczą nad najlepszym nurtem naszego intelektualnego i kulturowego dziedzictwa w postaci twórczości Witolda Gombrowicza i nieustającym wysiłkiem na rzecz przywrócenia tego znakomitego twórcy naszemu narodowi.

Jawi się nam Pani nie tylko jako Wielki Humanista, co w mieście dwóch uniwersytetów jest walorem szczególnym, ale przede wszystkim jako wielki Przyjaciel Polski, niestrudzony orędownik dobrego obrazu naszego kraju. Od lat promowała Pani w świecie Instytut Literacki Jerzego Giedroycia - pierwszego wydawcę wielu dzieł Gombrowicza. Pani wysiłkowi zawdzięczamy to, że Gombrowicz jest obecny w kręgach literatury Europy i Ameryki, że dyskurs nad tym dziełem nie wygasa, a wręcz przyjmuje coraz to głębsze formy. To dzięki Pani konsekwencji mamy dostęp do refleksji nad tym, jak taki naród, jak nasz, może się twórczo sytuować wobec wielkich kultur i narodów.

Pamiętamy Pani wizyty w Lublinie, podczas których zawsze wyrażała Pani podziw dla niezwykłej urody naszego miasta, oraz doceniała Pani wartość naszego środowiska humanistycznego. Było to dla nas szczególnie cenne wobec faktu, że my w Lublinie jesteśmy wciąż dumni z tego, że wczesną obecność dzieł Witolda Gombrowicza w Polsce zawdzięczamy lubelskim środowiskom opozycyjnym - wolnym drukarzom. To właśnie jedno z dzieł Witolda Gombrowicza stało się kanwą międzynarodowego sukcesu dwóch lubelskich teatrów i wielokrotnie pozwalało prezentować w świecie to, co w Lublinie mamy najcenniejsze. Znamy Pani życzliwość tym zjawiskom i jesteśmy wdzięczni, że swą przychylnością nadała im Pani jeszcze bardziej znaczącą rangę.

Akt niniejszy buduje wizerunek Lublina, jako miasta wysokiej kultury, przyjaznego wielkim humanistom Europy. Jest to dla nas szczególnie ważne dzisiaj, gdy i my podejmujemy walkę o jego wizerunek, o jego przyszłość, o to, by jego potencjał zasługiwał na tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2016 r.

Wraz z tytułem ,,Honorowego Obywatela'' prosimy o przyjęcie wyrazów naszej solidarności z Pani wysiłkiem, życzeń jak największej satysfakcji z misji, którą Pani od lat realizuje, oraz wszelkiej pomyślności w życiu.

Prezydent Miasta Lublin dr inż. Adam Wasilewski