Artykuły

O samotności, bólu i manipulacji boskimi tajemnicami opowie bydgoski Teatr Niebo/Piekło w swojej najnowszej premierze "Un Esempio".

Tekst napisali członkowie grupy: Andrzej Stróż i Ewa Stołowska (do teatru należy jeszcze oświetleniowiec Andrzej Szomszor) na motywach opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Błogosławiona Święta". Utwór dotyczy problemu aborcji ciąży wynikłej z gwałtów etnicznych. Gdy jedna z kobiet decyduje się urodzić tak poczęte dziecko, dociera do niej Kościół i chce uświęcić za życia. Śmierć dziewczyny podczas porodu, jeszcze bardziej upewnia kapłanów w przekonaniu, że dziewczyna powinna zostać beatyfikowana. Jednak tuż po pogrzebie z jej grobu dochodzą przerażające odgłosy. Okazuje się, że została pochowana za życia i że taki rodzaj śmierci nie pozwala na jej uświęcenie.

Opowiadanie dotyczy jednego z dwóch głównych nurtów myśli i twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego - uniwersalności problemu zła oraz bezgranicznego, ostatecznego cierpienia. Właśnie ten temat podjęli twórcy przedstawienia "Un Esempio". - Grudziński fascynuje mnie od lat 80., kiedy zobaczyłem inne offowe przedstawienie, na motywach jego najbardziej znanej książki "Inny świat" - podkreśla Stróż, założyciel Nieba/Piekła. - "Błogosławioną świętą" przeczytałem 10 lat temu i od razu zaświtała mi taka myśl, by opowiadanie to przełożyć na język teatru.

Teraz mu się to udało. Przy tym przedsięwzięciu zrezygnował z warstwy publicystycznej opowiadania, by skupić się na pierwotnej, dogłębnej samotności cierpiącego człowieka, na tajemnicy życia i śmierci. - Okazuje się, że nawet Kościół, który wydaje się być najbliżej zagadki istnienia nie może manipulować losem ludzkim - podkreśla Stróż. - Mówić jak cierpieć i co odczuwać - dodaje Stołowska.

Mimo ucieczki od publicystyki, autorzy dają Kościołowi prztyczka w przedstawieniu. - Wyziera gdzieś z drugiego planu sugestia, że wiara wcale nie pomaga ludziom w cierpieniu - wyjaśnia Stołowska. - Że często okazuje się jedynie zbiorem zasad i przepisów, że doktryna niszczy głębię.

- Mam nadzieję, że czytelne będzie także ostrzeżenie dla wszystkich tych, którzy nadal będą próbować manipulować życiem innych, że to się źle kończy - dodaje Stróż.

W przedstawieniu występują tylko dwie osoby: Stołowska i Stróż. - Ja gram wymęczoną dziewczynę, jestem też narratorem i innymi kobietami, natomiast Andrzej symbolizuje Kościół, choć bywa narratorem. Spektakl będzie miał swoją premierę w siedzibie jednego z najbardziej znanych teatrów alternatywnych - Teatrze Ósmego Dnia w Poznaniu. - Oni chętnie pomagają grupom, które ich zdaniem warte są wsparcia - mówi Stróż. - A z drugiej strony nam też będzie u nich wygodnie. Sala do prezentacji Ósemek spełnia wszelkie wymagania techniczne.

Premiera w środę w poznańskim Teatrze Ósmego Dnia (ul. Ratajczaka 44) o godz. 19, wstęp wolny. Prezentacja spektaklu planowana jest także w bydgoskim Mózgu, ale termin jest na razie nieznany.