Artykuły

"Ostatni wojownik" w wyk. Massimo Schustera (Francja) na V Międzynarodowym Festiwalu Solistów Lalkarzy w Łodzi. Pisze Leszek Karczewski w Gazecie Wyborczej - Łódź.

- Nie przepadam za lalkami, które naśladują ludzkie ciała. Przecież żywi mężczyźni i kobiety są do tego celu znacznie lepsi - prowokuje Massimo Schuster, gwiazda pierwszego dnia.

Schuster zaprezentował "Ostatniego wojownik": monolog Achillesa konającego w palącym słońcu pod murami Troi. I wbrew oczekiwaniom, zagrał spektakl chłodny, pozbawiony emocji.

Nie popisywał się też prestidigitatorską zręcznością manipulacji lalkami. Bo Schuster nie miał lalek - służyły mu za nie ekspresjonistyczne rzeźby Roberto Abbiati. Artysta skojarzył głowy, z czerwonej masy, nabiegłe krwią, niekształtne, przypominające żywe mięso, z ciałami z prostych, żelaznych elementów: wideł, nożyc, mechanicznych zamków.

Historię Homerowej "Iliady" poznawaliśmy poprzez nieruchomą lalkę Achillesa, ułożoną na proscenium, której słabnące życie sugerował jedynie chrapliwy oddech. Jej duch - sam Schuster - snuł opowieść zza baru, zestawionego z kufrów i waliz, przy szklaneczce dżinu i jazzowych standartach. Animacja ograniczała się do przestawiania rzeźb i dodawania do nich drobnych elementów. Kawałek szmatki okazywał się przewieszonym przez ramię Achillesa himationem; ujęty w dłoń róg materiału sugerował gesty postaci. Schuster zmieniał też punkty widzenia: kłótnię wielkich mężów, Achillesa i Agamemnona, ujął z żabiej perspektywy, pokazując tylko ich tupiące buty.

Po pierwszym pokazie mistrzowskim V Międzynarodowego Festiwalu Solistów Lalkarzy w Arlekinie wszyscy obiecywali sobie więcej. Hieratyczne pozy lalek można tłumaczyć Antykiem, użyte żelazo - epoką żelaza; bar to wszak miejsce do rozpamiętywania życia itd. Ale poza intelektualnymi konotacjami Schuster zaoferował dość monotonny wernisaż rzeźb, okraszony monologiem z niespodziewanie autoironiczną poitną. Oto zawsze znajdą się poeci, którzy będą o wszystkim śpiewać, jak gdyby nie mieli nic lepszego do roboty.