„Pan Twardowski” w Operze Narodowej
Można powiedzieć, że po kilkuletnim zapowiadaniu nowej inscenizacji tego baletu nareszcie doczekaliśmy się premiery, którą zaplanowano na jutro. Zrealizują ją: Gustaw Klauzner — inscenizacja i choreografia, Milan David, Jana Hauskrechtova — scenografia. Przy pulpicie dyrygenckim staje Michał Dworzyński.
Pan Twardowski, do muzyki Ludomira Różyckiego, z librettem Stefanii Różyckiej według powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego, byt pierwszym pełno-spektaklowym baletem wystawionym w niepodległej Polsce — prapremiera 9 maja 1921 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie. Balet powstał na zamówienie Emila Młynarskiego, legendarnego dyrektora stołecznego Teatru Wielkiego, a twórcą pierwszej wersji choreograficznej byt Piotr Zajlich. Treść tego baletu-pantomimy, oparta została na popularnej legendzie o polskim szlachcicu czarnoksiężniku Twardowskim znanym z wielu ludowych legend i podań. Na scenie króluje barwny mieszczański Kraków z królewskim Wawelem i Rynkiem na czele, fantastyczny świat piekła, ludowe obyczaje i tańce, którym towarzyszy bogata w taneczne rytmy muzyka utrzymana w późnorenesansowym stylu. Wszystko to razem tworzy dynamiczne widowisko cieszące się dużym powodzeniem wszędzie tam, gdzie jest wystawiane. Dowodem na to jest fakt, że inscenizacja z 1965 roku w choreografii Stanisława Miszczyka, wystawiona w odbudowanym Teatrze Wielkim w Warszawie, była prezentowana ponad sto razy. Gwiazdami tych przedstawień byli między innymi: Maria Krzyszkowska, Stanisław Szymański, Feliks Malinowski i Hanna Zawadzka. Dragą inscenizację zrealizowano na stołecznej scenie w 1973 roku w choreografii Witolda Grucy, kolejną w 1985 roku w choreografii Teresy Kujawy.
Warto wiedzieć, że Pan Twardowski Różyckiego nie jest pierwszą wersją sceniczną tej legendy. Pierwszy byt balet Adolfa Sonnenfelda, którego prapremiera odbyła się również w stołecznym Teatrze Wielkim w lipcu 1874 roku. Cieszył się on tak dużym powodzeniem, że utrzymał się na afiszu do dnia prapremiery dzieła Różyckiego. Najnowsza inscenizacja Pana Twardowskiego zrywa z dotychczasowym kontekstem historycznym. - Spróbuję usytuować historię legendarnego polskiego bohatera we współczesnym święcie, w którym problem faustowski wciąż pozostaje aktualny — wyjaśnia Gustaw Klauzner. Ta premiera baletowa zamyka zorganizowany przez Operę Narodową kwietniowy cykl festiwalowy. „Mit Fausta w muzyce i teatrze” zorganizowany z okazji 200. rocznicy ukazania się drukiem pierwszej części Fausta J.W. Goethego.
