Artykuły

We Frankfurcie nad Odrą wszystko, co najważniejsze musi zawierać w nazwie nazwisko Kleista. A wszystko dlatego, że w tym właśnie mieście urodził się w 1777 roku Heinrich von Kleist, późniejszy dramaturg, współtwórca niemieckiego romantyzmu.

Kiedy władze miasta trzy lata temu ostatecznie rozwiązały wszystkie zespoły artystyczne tworzące Teatr Kleista i zamknęły budynek, myślały już o nowym gmachu — na miarę nowego tysiąclecia. I tak powstało „Kleist Forum”, nowoczesne i wielofunkcyjne „cacuszko” w centrum miasta.

Władzom Frankfurtu zależało na niebanalnej uroczystości otwarcia. Galę inaugurującą uświetnił występ miejscowej Orkiestry Symfonicznej, a ducha teatru w nowoczesny gmach tchnął Teatr Wielki z Poznania, wystawiając tu Carmen w oryginalnej wersji inscenizacyjnej Marka Weiss-Grzesińskiego, który — jak podkreślił Arnold Bischinger, dyrektor artystyczny „Kleist Forum” — jest znany niemieckim melomanom.

To znakomity pomysł, aby niemiecki teatr otwierał polski zespół operowy. Sławomir Pietras doceniając ten gest sąsiadów, powiedział: — Jesteśmy bardzo dumni, ponieważ w czasach, kiedy coraz częściej zamyka się teatry, Teatr Wielki z Poznania inauguruje działalność nowego gmachu. Gramy francuską operę i wszyscy wychodzimy na Europejczyków.

„Kleist Forum” położone niemal w sercu miasta, ma z czasem stać się jego sercem kulturalnym. A jest to możliwe dzięki wręcz nieograniczonym możliwościom technicznym. W nowoczesnym gmachu znajdziemy dużą salę widowiskową (550 miejsc), która w kilka minut może się zamienić w kongresową, balową (około 400 osób) ze sceną wyposażoną w najnowocześniejszą aparaturę, o jakiej może tylko zamarzyć inscenizator. Równie atrakcyjna od strony technicznej jest sala kameralna (na 99 osób) i pięć sal konferencyjnych. Znalazło się też tutaj miejsce na kawiarnię, restaurację i galerię.

— To nie ma być-świątynia, którą odwiedza się raz w roku — mówiła podczas gali dr Johanna Wańka, minister szkolnictwa wyższego, badań naukowych i kultury Brandenburgii. — To ma być miejsce spotkań zwykłych ludzi, kiedy tylko poczują potrzebę takiego spotkania.

Tymczasem ja pojechałem zobaczyć zamknięty Kleist Theater, położony z dala od centrum. Mój młody przewodnik opowiadał mi, że nie wszystkim mieszkańcom spodobał się pomysł likwidacji stałego zespołu teatralnego, operowego i baletowego. Protesty’ wzbudziła też decyzja zamknięcia budynku. Ale kiedy zobaczyłem, gdzie się on znajduje i w jakim jest stanie, pomyślałem, że dobrze się stało.

Rozwiązywanie zespołów artystycznych w Niemczech stało się ostatnio normalne. Pani minister Wańka nie ukrywała, że z jej punktu widzenia jest to strategia słuszna. Orkiestra Symfoniczna z Frankfurtu występuje na przykład w Poczdamie, gdzie zlikwidowano filharmonię, a teatr dramatyczny z Poczdamu będzie miał swoją scenę filialną we Frankfurcie. Na podobnej zasadzie funkcjonują wszystkie teatry w Brandenburgii. Ważne jest tylko, aby w każdym z tych miast był nowoczesny gmach. Dla Frankfurtu wielką szansą, jak mówił podczas konferencji prasowej nadburmistrz Wolfgang Pohl, jest Poznań.

W przerwie Carmen wszyscy rozmawiali o spektaklu. Pomysł Grzesińskiego zaciekawił melomanów po drugiej stronie Odry. Jeden z moich rozmówców nie ukrywał, że ma zastrzeżenia do głosów męskich. — Ale widowisko — dodał — znakomite. Ktoś inny zwrócił uwagę na zabiegi teatralne, jak Carmen na Harley’u… — Nawet w Berlinie czegoś podobnego, nie można zobaczyć. Komplementowano chór i orkiestrę.

Teatr Wielki czekają w najbliższym czasie jeszcze dwie podróże z Carmen do Frankfurtu, ponieważ jego mieszkańcy’ jeszcze przed inauguracją wykupili bilety. Jaki będzie następny tytuł? W kuluarach przebąkiwano, że plenerowy Makbet, który wcześniej zostanie zrealizowany w Starym Browarze w Poznaniu. Zapowiada się ciekawa współpraca.

„Kleist Forum” zbudowano w ciągu trzech lat. Wydano na ten cel około 70 milionów marek. Połowę pokryła Unia Europejska, a drugą połowę pospołu: Brandenburgia i miasto Frankfurt.