Artykuły

Teatr Wierszalin online, czyli najpierw spektakl "Dziady", a potem spotkanie z uczniami już zupełnie na żywo, tyle, ze za pośrednictwem internetu. Tak będzie od piątku wyglądał "objazd mickiewiczowski" w dobie pandemii koronawirusa. To najnowszy pomysł ekipy Piotra Tomaszuka na edukację, nie tylko teatralną, młodzieży z całej Polski

- Po obejrzeniu udostępnionych przez nas archiwalnych "Dziadów" uczniowie będą się mogli spotkać z nami, w siedzibie naszego teatru online - zapowiada Piotr Tomaszuk, szef Teatru Wierszalin. - Oczywiście rozrzedzoną, w maseczkach, ale w dekoracjach, które opowiada kamera.

W przestrzeni teatralnej powstaje mini studio telewizyjne.

- W piątek (24 kwietnia 2020 roku) szykujemy normalną premierę działalności online Teatru Wierszalin - zapowiada Tomaszuk.

W sytuacji pandemii koronawirusa to pomysł na kontynuację działalności teatralnej. Jeździmy wirtualnie - widzimy się realnie to zasada działania "Objazdu mickiewiczowskiego w sieci."

- Przenosimy w rzeczywistość wirtualną nasze tradycyjne spotkania z uzdolnioną humanistycznie młodzieżą i jej ambitnymi nauczycielami. Formuła - "wy pytacie, my mówimy" być może zdominuje nasze projekty edukacyjne Wierszalina - zastanawia się dyrektor teatru. - Zainteresowanie jest bardzo duże, mamy już ponad 50 klas, które ustawiają się w kolejce, a nasi partnerzy lokalni - Domy Kultury zsieciowane ze szkołami - podpinają pod nasz projekt następne grupy.

- Chcemy wypróbować taki sposób budowania kontaktu z widownią - tłumaczy Tomaszuk. - Przy okazji będziemy uczestniczyć z "Dziadami" w tym, czego zawsze były ważną częścią - w procesie nauki języka polskiego i pokazywania jak doniosłym wydarzeniem w historii polskiej literatury i polskiego teatru są "Dziady" Adama Mickiewicza.

Dlatego Wierszalin na razie kładzie nacisk przede wszystkim na kontakt z nauczycielami, którzy dzięki technologii będą mieli okazje wraz z uczniami zobaczyć sceniczną wersję "Dziadów" w reżyserii Piotra Tomaszuka, a później uczestniczyć w zapowiadanym spotkaniu. Dlatego od ubiegłego tygodnia cała ekipa wysyła dziesiątki maili do szkół wzdłuż wschodniej granicy Polski, by w internecie kontynuować zapoczątkowany jesienią 2019 roku "Objazd mickiewiczowski - wzorem Reduty". Chodzi o rozpoczęty w 1924 roku przez przez Juliusza Osterwę i Mieczysława Limanowskiego objazd z teatrem z najlepszymi polskimi spektaklami po polskich Kresach Wschodnich. Pod koniec ubiegłego roku Teatr Wierszalin zagrał "Dziady - Noc Pierwszą" i "Noc Drugą" od Gołdapi, przez Augustów, Sokółkę, Hajnówkę po Stalową Wolę, Zamość, a nawet Przemyśl. Teraz chce kontynuować misję dzielenia się żywym mickiewiczowskim słowem w przestrzenie internetu.

- W naszym "garażowym", zaimprowizowanym studiu zaproponujemy spotkanie z nami, jako bohaterami "Dziadów" w rozmowie - zapowiada Piotr Tomaszuk. - Zaczniemy od spotkań z widownią, a potem zobaczymy, czy da to się przenieść już w sytuacje czysto artystyczne, czyli streamingu spektaklu, który widzowie oglądają w czasie, kiedy on trwa. Na razie zaczynamy od zgromadzenia widowni po drugiej stronie internetowego łącza. Bo pytanie - Czy ktoś jest po drugiej stronie kamery? - wydaje się zasadnicze.

Dyrektor Wierszalina zauważa, że wszyscy teraz mówią o przenoszeniu kultury do internetu, ale nie wszyscy wiedzą, czy po drugiej stronie internetowej kamerki, do której tańczą czy śpiewają . Teoretycznie większość zachowań w internecie można zmierzyć, jednak aktorom przyzwyczajonym do kontaktu z żywą publicznością zależy na czymś więcej. Na razie udostępnione nieodpłatnie na platformie TVP VOD spektakle - "Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" i "Bóg Niżyński" miały odpowiednio 9 i 12 tys. odtworzeń. Przy realnej widowni Teatru Wierszalin liczącej 50 miejsc takie liczby przyprawiają o zawrót głowy. A już niedługo telewizja udostępni kolejną wspaniałą realizację z Supraśla - "Reportaż o końcu świata".

- My chcemy znaleźć widza, który współodczuwa, będzie z nami rozmawiał, wchodził z nami we wspólne myślenie o literaturze i o teatrze - przekonuje Piotr Tomaszuk. - "Dziady" to jedna z najważniejszych lektur szkolnych, ale dla nas, ludzi teatru - to fascynujący tekst, to nasza wielka przygoda z polskim romantyzmem! Dlatego nasz e-projekt poszukuje w pierwszym rzędzie kontaktu z młodzieżą zainteresowaną humanistycznymi treściami i nauczycielami przedmiotów humanistycznych. Spróbujemy posłużyć się siecią, aby być "gościem" na lekcjach polskiego - w zamian udostępniając nasze archiwalia.

Ale nie będą to udostępnienia dostępne dla każdego. Nauczyciele, którzy zechcą zaprosić swoją klasę do udziału w takiej teatralnej lekcji online - dostaną linki do zapisów wideo, uczniowie będą mogli je obejrzeć na przykład wieczorem, a później wszyscy razem, podczas umówionego wcześniej z zespołem Teatru Wierszalin spotkania wejść w dialog z aktorami, reżyserem, zajrzeć za teatralne kulisy. Bo obraz z Supraśla będzie realizowany przez kilka kamer, z profesjonalnym dźwiękiem, by rozmowa była przyjemnością nie tylko dla oka, ale i ucha. Dodatkowo - to nauczyciel będzie mógł wcześniej podpowiedzieć zespołowi teatru, w jakim kierunku ma zmierzać planowana lekcja, na czym będzie chciał się skupić. - Może też całe 45-minutowe spotkanie przeznaczyć na rozmowę swoich uczniów z nami - wyjaśnia Tomaszuk. I wspomina, że takie lekcje były realizowane w przestrzeni supraskiego teatru od lat. - To nie jest dla nas nic nowego, nowa będzie tylko forma udostępniania.

Takie lekcje mogą być też formą swego rodzaju badania zainteresowania teatrem. - W ten sposób możemy się dowiedzieć, gdzie później takie "Dziady" zawieźć - tłumaczy Piotr Tomaszuk. Bo idea objazdów ze spektaklami wciąż go kusi. To dopiero początek.

- Każdy nauczyciel, który z uczniami zechce obejrzeć nasze "Dziady" i usłyszeć coś o Mickiewiczu w wykonaniu aktorów, ludzi którzy wiedzą jak mówić Mickiewicza - może się z Wierszalinem skontaktować - zachęca szef teatru. - Dostanie link i możliwość spotkania z nami online. Jeśli się polubimy, będziemy się spotykać dalej.

A same "Dziady" to dopiero początek propozycji teatralnych lekcji. Bo w archiwum Wierszalina jest wiele spektakli zarejestrowanych nie tylko w siedzibie teatru, ale na przykład w sejneńskiej synagodze. Najważniejsze, żeby nauczyciele i młodzież chcieli oglądać i zrozumieć teatr. Teraz mogą to zrobić bez wychodzenia z domu.