Artykuły

- Nasze wydarzenie odbywa się tuż przed wyborami. Chcemy rozmawiać o sytuacji w Polsce i uzupełniać debatę o aspekt queerowy - mówi Szymon Patrylak, członek kolektywu JTB Collective Production odpowiedzialnego za realizację projektu QOx, nowej inicjatywy queerowej na mapie Poznania, która odbędzie się w dniach 9-13 października.

Skąd zrodził się pomysł na QOx?

- Jako kolektyw razem z Dominiką, Anią i Krystianem czujemy potrzebę eksplorowania tematów dotyczących queeru. Dlatego "queer" przewija się w nazwie głównego projektu "QOx". Każde wydarzenie jest oznaczane jako Queer Open i dookreślane jako "cinema", "theatre", "showcase", "workshop". Chcieliśmy zrobić oddolny projekt społeczny, który będzie dostępny dla artystów i widowni. Dlatego koszt wstępu na Queer Open Showcase będzie wynosił symboliczną dyszkę.

Jak QOx sytuuje się wobec innych działań queer w Poznaniu?

- Są dwie formy dyskryminacji. Jesteśmy małą grupą osób, która musi się sprzeciwić większości społeczeństwa - zwłaszcza w kontekście "dobrej zmiany", która jest politycznie podtrzymywana i po najbliższych wyborach najprawdopodobniej dalej tak będzie.

Druga forma to wewnętrzna homofobia, bądź inna fobia: transfobia, bifobia, dragfobia. W społeczeństwie nieheteronormatywnym wewnętrznie również się dyskryminujemy. Dlatego na przykład prym wiodą wydarzenia, na których występują drag queen. Natomiast jest bardzo mało miejsca dla osób bio queen. To część dragowego nurtu i jest przeznaczona dla kobiet.

W naszym środowisku prym wiodą homoseksualni cis-mężczyźni. A nie ma już za wiele miejsca na przykład dla osób niebinarnych czy osób trans. Nie działamy przeciwko komuś. Staramy się otworzyć i stworzyć bezpieczną przestrzeń dla takich osób - aby mogły być zarówno uczestnikami na scenie, brać udział w dyskusji i być na widowni.

Czym rozpocznie się QOx?

- Zaczynamy 9 października pokazem filmu "Bixa Travesty", który przygotowaliśmy razem z dystrybutorem filmów LGBT Tongariro Releasing i kinem Muza. Pokażemy film brazylijski opowiadający o artystce, która jest trans kobietą i określa się jako "trans-ciota". Jest to polityczny manifest w kontekście tego, co obecnie dzieje się w Brazylii - tam, podobnie jak w Polsce, również weszła "dobra zmiana". Po filmie skonfrontujemy swoje poglądy podczas debaty, którą poprowadzi Stanisław Godlewski.

Czy mógłby pan też opowiedzieć o warsztatach?

- W czwartek, 10 października w Inkubatorze Kultury Pireus odbędą się warsztaty antydyskryminacyjne z Patrykiem Moszką. To będzie rozmowa między innymi o mikrowykluczeniach. Wydaje mi się, że w Polsce zjawisko wykluczeń, nie tylko ze względu na orientację seksualną, jest dosyć powszechne. Drugi piątkowy warsztat poprowadzi Maja Brzozowska, wykładowczyni na poznańskiej socjologii. Będą to twórcze warsztaty dla dzieci z queerowania przedmiotów, gdzie uczestnicy i uczestniczki będą się w formie zabawy zastanawiać między innymi nad tym, czy jedyną funkcją krzesła jest to, żeby na nim siedzieć.

Co na QOx będzie reprezentowało świat teatru?

- W piątek w klubie Poruszenie odbędzie się pokaz spektaklu "Stracone śluby czystości". Stworzył go kolektyw Queer Explosion z Warszawy. To druga część z trzech przedstawień, które poruszają tematykę aktualnej sytuacji politycznej w Polsce. Pierwszy odcinek dotyczył despotycznych rządów małego dyktatora. Druga część rozgrywa się w Zakonie św. Makareny, w którym siostry buntują się przeciwko patriarchatowi.

Czym jest Queer Open Showcase, które odbędzie się w Pawilonie, a określili je państwo jako "performatywne widowisko społeczne"?

- Wydarzenie sobotnie to nasz główny event. To pierwsze tego typu wydarzenie w Polsce, które ma formułę open call, w którym istotny był aspekt społeczny - wybraliśmy osoby, które chcą przez swoją prezentację powiedzieć coś ważnego. Naszym zadaniem, jako organizatorów, było zapewnienie profesjonalnych warunków: dużej sceny, profesjonalnego nagłośnienia i oświetlenia i przestronnego zaplecza. Taka formuła spotkała się z dużym zainteresowaniem: napłynęły do nas 43 zgłoszenia z całej Europy. Finalnie została wyłoniona piętnastka - to osoby z Poznania, Warszawy, Łodzi, Wrocławia, Elbląga czy czeskiej Pragi.

Kim są ci, którzy wystąpią?

- Reprezentują bardzo szerokie spektrum kultury queerowej. Zależało nam na tym, aby nie były to tylko drag queens. Żeby otworzyć możliwość występowania drag kingom, osobom wykonującym numery burleskowe czy voguerskie w ramach jednej imprezy, na jednej scenie. Są też osoby, które nie chcą się kategoryzować w ramach jednego nurtu. Jesteśmy otwarci na wszystkie możliwe gatunki.

Na jakiej zasadzie zostali wybrani?

- Zaprosiliśmy pięć jurorek i jurorów znających ten fach i performujących już od kilku lat. Zaprosiliśmy Grażę Grzech, która jest drag queen z Warszawy. W skład jury weszła też Lola Eyeonyou Potocki, nasza lokalna bio queen. Zaprosiliśmy również burleskową tancerkę Red Juliette i tancerkę voguingu Bożnę Wydrowską z Warszawy i poznańskie medium PozQueer. To twór, który powstał niedawno i jest skupiony na sieciowaniu wydarzeń queerowych w Poznaniu, a ostatnio próbują swoich sił jako kuratorzy-artyści w świecie sztuki.

W ramach zgłoszenia artyści musieli podać biogram, pomysł na występ i wyjaśnić, dlaczego jest ważne, aby wystąpili na tym wydarzeniu.

W Pawilonie już miało miejsce podobne wydarzenie - Vogue Ball.

- Voguing to niesamowicie ważne i interesujące zjawisko, które zawsze wyzwala z uczestników ogromne pokłady energii, miłości i akceptacji. Jest to na tyle złożone zjawisko, że z fascynacją ciągle uczę się obowiązujących tam zasad. Nawiązaliśmy współpracę z Pawilonem, bo zapewnia profesjonalne warunki sceniczne z oświetleniem, nagłośnieniem i zapleczem. Bardzo często brakuje tego w klubach, w których występują queerowi performerzy i performerki i gdzie jest zwykle tłoczno i duszno, a backstage pozostawia wiele do życzenia.

***

* Szymon Patrylak - członek JTB Collective Production, kolektywu założonego w 2018 roku w Poznaniu przez Annę Golon, Dominikę Mądry i Krystiana Koźbiała. W podejmowanych działaniach ważne są dla nich tematy poruszające kwestie społeczne.

QOx

kino Muza, Pawilon, Ikubator Kultury Pireus, klub Poruszenie

9-13.10