Artykuły

18 maja ostatni w tym sezonie Dyskusyjny Klub Jaracza. Temat spotkania to "Reinterpretacje: Lars von Trier i prawdziwa/fałszywa wspólnota". Jacek Wakar gościć będzie prof. Andrzeja Ledera, Grzegorza Jarzynę oraz Marcina Wierzchowskiego, którego spektakl "Idioci" będzie głównym motywem dyskusji.

"Idioci" wystawieni w Teatrze Jaracza przez Marcina Wierzchowskiego dają okazję, by jeszcze raz powrócić do Larsa von Triera i jednego z jego najsłynniejszych, wręcz emblematycznych filmów. "Idioci" zrealizowani wedle zasad Dogmy stali się w chwili premiery przed ponad dwudziestoma laty niemalże manifestem reżysera buntownika, który chciał iść pod prąd zadowolonemu, uśpionemu w pozornym błogostanie konsumpcji społeczeństwu. Obraz podzielił widownię na całym świecie - jedni do dziś widzą w nim szczytowe osiągnięcie enfant terrible współczesnego kina, inni zaś zżymają się, iż w wizji von Triera kryje się artystowski gest wykluczenia, postawienia ponad maluczkimi, którym jest niedostępne poczucie wyjątkowości ustanawianych przez artystę elit. Tak czy inaczej, "Idioci" stali się czymś więcej niż filmem. Do dziś są hasłem, uruchamiającym za każdym razem najbardziej zawzięte dyskusje.

Przedstawienie Marcina Wierzchowskiego ukazuje obraz wspólnoty odrzuconych przez dzisiejszą rzeczywistość. Jest wejrzeniem w środek owej wspólnoty, badaniem relacji łączącej jej członków. Jest też opowieścią o mieście, które warto spróbować pokochać - przytulić Łódź, jak się mówi ze sceny. Pozwala też postawić pytanie o to, czym dzisiaj w podzielonym jak nigdy świecie i w spolaryzowanych społeczeństwach jest wspólnota, na jakich fundamentach można próbować ją budować i jak zapewnić jej trwałość. I wreszcie - czy wspólnota w ogóle jest możliwa, czy może przeistacza się we własną karykaturę albo w najlepszym razie w iluzję, wspierającą fałszywy obraz międzyludzkich więzi?

Wspólnota jest dziś wyzwaniem również w teatrze, co także znajdzie odzwierciedlenie w naszej rozmowie. Czy ma dzisiaj rację bytu w teatrze demokracja, tworzenie w prawdziwej wspólnocie, niejako powracając do stanu zerowego, na nowo czując się debiutantem i chcąc tak się czuć? Takie było założenie Grzegorza Jarzyny, który w spektaklu "G.E.N." w TR Warszawa też wziął za punkt wyjścia "Idiotów", nie wiedząc, dokąd go oni zaprowadzą.

W dyskusji wezmą udział:

Prof. Andrzej Leder - jeden z najważniejszych dziś polskich filozofów kultury, a jednocześnie psychoterapeuta, wykładowca w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Przez wiele lat związany z pismem "Res Publica Nowa", publikował też m.in. w "Dialogu" i "Krytyce Politycznej". W jego rozległych zainteresowaniach szczególne miejsce zajmują tożsamość i mit. Autor wielu książek, w ostatnich latach najgłośniejsza była nominowana do Nike "Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej".

Grzegorz Jarzyna - reżyser, przez wiele lat dyrektor Teatru Rozmaitości, potem TR Warszawa, obecnie jego wiceszef do spraw artystycznych. Od jego przedstawienia "Bzik tropikalny" w 1997 roku w powszechnej opinii zaczęła się nowa epoka w polskim teatrze. Zrealizował m.in. "Iwonę, księżniczkę Burgunda", "Między nami dobrze jest", "T.E.O.R.E.M.A.T.", "Uroczystość", "Innych ludzi". Pracował m.in. w USA, Chinach, Niemczech, Austrii., Holandii. Jego "G.E.N." za punkt wyjścia bierze "Idiotów" Larsa Von Triera.

Marcin Wierzchowski - reżyser, autor "Idiotów" w Teatrze Jaracza. Jego zrealizowany w krakowskim Teatrze Ludowym spektakl "Sekretne życie Friedmanów" okazał się bezdyskusyjnym zwycięzcą festiwalu Boska Komedia w Krakowie w 2017 roku.

Rozmowę, jak zwykle poprowadzi Jacek Wakar. Spotkanie w ramach DKJ zorganizowane jest we współpracy z Instytutem Teatralnym Hertza.