Artykuły

Redaktorzy Gazety Wyborczej wybrali najciekawsze letnie festiwale teatralne, filmowe i literackie. Wśród nich znalazły się m.in. Festiwal Miasto Szczęśliwe w warszawskim Teatrze Powszechnym czy Letnia Scena Teatru Nowego w Warszawie.

BÓJMY SIĘ PISARSKIEJ ZGĘSTKI

Festiwale (nie tylko literackie) od dawna nie mają najlepszej prasy. Lubimy je oskarżać o wszystko, co najgorsze. Podobno psują przestrzeń, w której z trudem poruszają się specjaliści od pracy organicznej, wyciągają z rynku pieniądze przeznaczone na działania długofalowe, a jakby tego było mało, umacniają nowy typ odbiorcy, o którym fascynująco pisał w książce "Nowe praktyki kulturowe Polaków" prof. Tomasz Szlendak. Odbiorca zdarzeń kulturalnych (bez różnicowania na "wysokie" i "niskie") lubi dostawać ofertę pakietową: tłumnie odwiedza pikniki średniowieczne, bo oprócz zawodów rycerskich dostaje opowieść o tym, jak gotowali Prasłowianie, zapisuje dziecko na warsztaty produkcji papieru czerpanego, a jeśli tylko stan funduszy pozwala, na koniec kupuje ręcznie kutą mizerykordię, z którą nie bardzo wiadomo, co robić, bo generalnie wrogów pokonanych w walce nie dobijamy jak Zbyszko z Bogdańca. Oferta pakietowa pozwala na pikniku samorządowym postawić obok siebie gościa z pytonem, śpiewaczki ludowe, kataryniarza oraz piłkarza, który może żonglować piłką do końca świata. I wszyscy są zadowoleni. Eventy zbyt skromne albo zbyt skoncentrowane na jednym szczególe - można odnieść wrażenie po lekturze Szlendaka - są obarczone coraz wyższym ryzykiem.

Wszystko to pewnie prawda, ale zbyt łatwej krytyce myślenia festiwalowego przeciwstawiam dwa odległe przypadki, którym kibicuję od momentu ich powstania. Pierwszy to krakowski Conrad Festival, czyli event, co się zowie. Nie zauważyłem, by zmniejszył zainteresowanie spotkaniami autorskimi w mieście czy odessał z rynku pieniądze: miasto wspiera zarówno duże przedsięwzięcia, jak i małe księgarnie. Na pewno Conrad Festiwal przyciągnął do Krakowa nowych uczestników (spytajcie organizatorów, z ilu miast w kraju przyjeżdżają grupy licealistów czekające na ten moment cały rok) i stworzył atmosferę prawdziwego święta literatury (na większości spotkań sale pękają w szwach). Drugi festiwal to gorlicki Festiwal Haupta wymyślony przez Monikę Sznajderman i Andrzeja Stasiuka. Organizowany w trudnym czytelniczo terenie, za nieprawomyślność obojga pisarzy i wydawców konsekwentnie pomijany przez Ministerstwo Kultury na listach dotowanych instytucji, trwa i przyciąga z roku na rok coraz większe grono czytelników.

Wymieniać można dłużej. A Szczebrzeszyn? A Miedzianka? A Nowa Ruda? A Sopot? A Buda Ruska? Ze wszystkich tych miejsc raz do roku dobiega literacki hałas. W kraju o tak mizernej kulturze czytelniczej może on tylko cieszyć. Strach przed festiwalami (przynajmniej tymi literackimi) ma więc wielkie oczy. Pisarskie zgęstki niczego nie zabierają, nikomu nie robią krzywdy, a i oferta pakietowa przez nie proponowana wygląda na sensowną. Czytelników "Wyborczej" zachęcam w związku z tym, żeby dziś i jutro zajrzeli na Mazury, do Ełku, na pierwszą odsłonę festiwalu #będzieczytane. Gościa z pytonem nie zapraszaliśmy, ale oferujemy wiele innych rozrywek!

Michał Olszewski

#BĘDZIECZYTANE EŁK FESTIWAL, 28-29 lipca w Ełckim Centrum Kultury

KONCERTY

Sobota

Godz. 18-19 - Arek Jakubik Godz. 20-21 - Stasiuk & Haydamaky Godz. 22-23 - Anita Lipnicka & The Heats Niedziela

Godz. 18-19 - koncert: Mery Spolsky Godz. 20-21 - koncert: Pablopavo Godz. 22-23 - koncert: Nosowska Bilety 45 zł, karnety 69 zł przy wejściu na imprezę

Dla dzieci poniżej 12 lat i osób powyżej 65. roku życia wstęp wolny.

SPOTKANIA

Sobota

Godz. 12 - Tomek Samojlik (zapraszamy

dzieci i rodziców)

Godz. 13 - Krzysztof Środa

Godz. 15 - Arno Surmiński

Godz. 16 - Artur Becker

Godz. 17 - prof. Jerzy Bralczyk i Lucyna

Kirwil

Godz. 19 - Jakub Żulczyk

Niedziela

Godz. 12 - Edyta Jungowska (spotkanie dla

dzieci i rodziców)

Godz. 13 - Anna Dziewit-Meller (spotkanie

dla dzieci i rodziców)

Godz. 14 - Wojciech Jagielski

Godz. 15 - Katarzyna Puzyńska

Godz. 17 - ks. Adam Boniecki

Godz. 18.30 - Marcin Meller

Godz. 19 - Szymon Hołownia

Na spotkania wstęp wolny

W programie także: targowisko książek, przejazd ełcką wąskotorówką, spacer po Ełku śladami Lenza.

***

MIASTO SZCZĘŚLIWE

Całe wakacje, Warszawa

Teatr Powszechny w Warszawie po raz trzeci organizuje festiwal Miasto Szczęśliwe [na zdjęciu] - wydarzenie, które ma zwrócić uwagę na problemy, jakimi żyją dziś europejskie miasta. W programie: warsztaty, spotkania i spektakle. Program: www.powszechny.com

***

LETNIA SCENA NOWEGO TEATRU

Cały sierpień, Warszawa

Warszawski Nowy Teatr proponuje program, w którym znajdą coś dla siebie miłośnicy tańca, muzyki, rodziny z dziećmi. W każdą środę wieczorem będzie można obejrzeć filmowe musicale, a w sobotnie przedpołudnia poćwiczyć jogę. Dla dzieci - projekcje filmów czy gry podwórkowe. Piątkowe wieczory wypełnią koncerty młodej sceny muzycznej i potańcówki na placu.

***

FESTIWAL SZEKSPIROWSKI

Do 5 sierpnia, Gdańsk

22. edycja międzynarodowego festiwalu poświęconego Szekspirowi. Zobaczymy spektakle z Argentyny, Iranu, Niemiec, Czech, Włoch i Wielkiej Brytanii. Jednym z wydarzeń będzie "Makbet" z Sardegna Teatro i Compagnia Teatropersona z Włoch w reż. Alessandra Serry. W programie dwa zagraniczne przedstawienia polskich reżyserów. Z Niemiec przyjedzie "Sen nocy letniej" w reżyserii Eweliny Marciniak, a z Czech - "Miarka za miarkę" w reżyserii Jana Klaty. www.festiwalszekspirowski.pl

***

18. MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FILMOWY

Do 5 sierpnia, Wrocław

We Wrocławiu oglądamy głośne tytuły prosto z Cannes, Berlina czy Rotterdamu. Emocje powinny towarzyszyć szczególnie seansom najnowszych filmów Larsa von Triera, Gaspara Noe czy Nadine Labaki. Będzie retrospektywa króla outsiderów Nicolasa Roega, spojrzenie na nowe kino irańskie oraz przegląd w stulecie urodzin Ingmara Bergmana. Wśród gości m.in. Terry Gilliam - z okazji premiery "Człowieka, który zabił Don Kichota" - Adina Pintilie, reżyserka "Touch Me Not". Wśród gości z Polski m.in. Agnieszka Smoczyńska, której film "Fuga" znalazł się w Międzynarodowym Konkursie "Nowe Horyzonty".

***

BIELSKI FESTIWAL SZTUK WIZUALNYCH

Do 25 sierpnia, Bielsko-Biała

W 4. edycji festiwalu bierze udział 200 artystów. Dominuje malarstwo, ale pojawią się też instalacje z wykorzystaniem szkła lub emalii, grafika komputerowa, eksperymenty fotograficzne. Prace wystawiane będą m.in. w Galerii Fotografii B&B (ul. 1 Maja 12) i Galerii PPP (Rynek 27).

***

FESTIWAL FILMU I SZTUKI "DWA BRZEGI"

Do 5 sierpnia, Kazimierz Dolny i Janowiec nad Wisłą

Nagrodzony Złotą Palmą w Cannes film "Złodziejaszki" Japończyka Hirokazu Koreedy otworzy tegoroczną edycję festiwalu. Impreza, której gospodynią jest Grażyna Torbicka, zaprasza na nowości filmowe nagradzane na festiwalach i cykle, które przywołują ważne tytuły z historii kina.

***

LETNIA AKADEMIA FILMOWA

3-12 sierpnia, Zwierzyniec

Serce Roztocza raz w roku staje się stolicą światowego kina. Letnia Akademia Filmowa w Zwierzyńcu to festiwal odbywający się po raz 19. W tym roku zobaczymy filmy m.in. Jana Sveraka, laureata Oscara za "Kolę", i Sławomira Grunberga, polskiego dokumentalisty tworzącego głównie w Stanach Zjednoczonych. Będą też filmy z udziałem Boba Oylana, nowości kinowe, jak "Człowiek, który zabił Don Kichota", fabuły i dokumenty.

***

STOLICA JĘZYKA POLSKIEGO

5-11 sierpnia, Szczebrzeszyn

Patronami czwartej edycji Stolicy Języka Polskiego będą skamandryci. W Szczebrzeszynie powstanie replika warszawskiej kawiarni Ziemiańska, w której spotykali się skamandryci, zabrzmi "Lokomotywa" Tuwima w wielu językach, a także poezja i muzyka międzywojnia.

***

PATRZĄC NA WSCHÓD

15-19 sierpnia, Buda Ruska

Kameralny festiwal literacki na Suwalszczyźnie nad Czarną Hańczą w stuletnim gospodarstwie. W programie tegorocznej edycji m.in. spotkanie z Beatą Hyży-Czołpińską i pokaz jej filmu "Ostatnia książka Ryszarda Kapuścińskiego", reportaż radiowy Joanny Sikory pt "Starowierzy", spacer literacki ze Stanisławem Łubieńskim. Gośćmi będą też Małgorzata Szejnert, Anna Kamińska i Marcin Meller.

***

LITERACKI SOPOT

16-19 sierpnia, Sopot

W programie festiwalowa plaża, plenerowa czytelnia, warsztaty i projekcje filmowe, ale przede wszystkim spotkania z pisarzami i pisarkami. Nie lada gratką będzie wizyta popularnej pisarki Zadie Smith (18 sierpnia).

***

MIEDZIANKA FEST

24-26 sierpnia, Miedzianka

Kupferberg - Miedzianka, niewielkie miasteczko, które mimo siedmiowiekowej tradycji zniknęło, co opisał w książce "Miedzianka. Historia znikania" Filip Springer. Teraz ożyło (ożywa) dzięki literaturze. Wśród gości m.in. Ilona Wiśniewska, Jarosław Mikołajewski, Olga Tokarczuk i oczywiście sam gospodarz - Filip Springer.