Artykuły

... na Małej Scenie Kazimierz Karabasz przygotował montaż tekstów Tadeusza Borowskiego. Prezentuje go pod tytułem Borowski i choć zda­wał sobie zapewne sprawę, jak trud­ne to przedsięwzięcie efekt tych za­biegów najwyraźniej go zadowala. Nie napiszę, że to ten Borowski powód do chwały reżyserskiej, to nie, ale też nikt przytomny nie bę­dzie spodziewał się po odczytaniu paru fragmentów opowiadań Borow­skiego i zainscenizowaniu paru ko­lejnych - olśnienia teatralnego.

Kazimierz Karabasz nie mierzył, sądzę, nazbyt wysoko. Chciał (sądzę) przypomnieć Borowskiego i jego drogę do śmierci samobójczej. Jedy­nym walorem tego montażu jest to, że powstał. Nawet taki jaki jest, do­syć nieefektowny, ni to składanka estradowa ni to monodram. Reżyser i scenarzysta zarazem wybrał z utworów Tadeusza Borowskiego to co ilustrowało mu postawy Borow­skiego z paru okresów życia. Na Pa­wiaku, W Oświęcimiu, w Dachau, w zwyciężonym powojennym Mona­chium i w powojennej Warszawie. Ostatni tekst jaki mówi aktor - na­rrator reprezentujący tu Borowskie­go (Juliusz Krzysztof Warunek) mówi o rozczarowaniu "wszechświa­tem, który przecieka przez palce". Zaraz potem pada zza kadru infor­macja o śmierci Borowskiego.

Budzi to mieszane uczucia, ów fi­nał tak dalece delikatny. Metamor­fozy Borowskiego wydają się godne szacunku, choć nieco mało w spek­taklu uwiarygodnione. Aktor naj­bardziej przekonuje kiedy jest Bo­rowskim tępiącym "zakusy imperia­listów" i zwalczającym "formalizm w sztuce". Paradoks? Wtedy jest silny, gorą­cy i wtedy wierzy, że walczy o jakieś sensy. I przedtem i potem jest re­jestratorem zjawisk, okrutnym i bo­leśnie precyzyjnym.

Po tym spektaklu nie-spektaklu (godzinka zainscenizowanych przy­pomnień tekstów) nikt nie klaszcze i nikt nie wychodzi do ukłonu. Wniosek najprostszy: jakikolwiek by nie był ów teatralny portret, pi­sarza - uszanowano pamięć Borow­skiego.