O pięciu braciach
Może się to komuś wydać paradoksem, ale teatr lalek posiada bogatszy arsenał środków oddziaływania na widza niż normalny teatr. Ma to szczególne znaczenie przy repertuarze baśniowym dla dzieci. Bajka bowiem dla osiągnięcia określonego celu operuje często pewną deformacją rzeczywistości, zmianą proporcji zachodzących miedzy różnymi przedmiotami i osobami (karły, olbrzymy itp.)
Nie do pomyślenia byłoby np. wystawienie w zwykłym teatrze sztuki S. Obrazcowa i S. Preobrażeńskiego "Baśń o pięciu braciach", którą na najmłodszym i starszym mieszkańcom naszego miasta prezentuje Państwowy Teatr Lalek "Groteska" z Krakowa. ("Groteska" bawi w Łodzi na gościnnych występach. Widowiska odbywaj się codziennie w sali teatru "Arlekin").
W "Baśni o pięciu braciach" występuje jeden brat duży - Iwan (gra go żywy aktor) i czterech braci skarlałych przez leniwy tryb życia (te role odgrywają lalki). A więc kombinacja aktora i lalek dać może dopiero bajeczną dysproporcję, zachodzącą między 5 braćmi.
Bajka Obrazcowa i Preobrażeńskiego napisana jest niezwykle pomysłowo i dostępnie dla dzieci. Autorzy ucieleśniają bowiem w 4 braciach - karłach popularne wady, które dzieci obserwują nieraz u swoich rówieśników lub nawet u siebie. A więc ambicja znajdująca upust w żądzy władzy, skłonność do bitki, lenistwo połączone z łakomstwem oraz chciwość.
Przy pomocy baśniowej metafory karzełki przeobrażają się stosownie do reprezentowanych przez siebie wad w cara, generała, popa i kupca. Wyzyskują oni swego dużego brata Iwana, korzystając z jego ślepoty. Nie trudno domyśleć się, że Iwan reprezentuje w tej przenośni lud pracujący, który przez ślepotę, czyli brak uświadomienia ciężko i bez protestu pracuje na karłów-nierobów.
Ale gdy biały ptak - symbol oświaty - przynosi Iwanowi "wodę życia", która pozwala mu przejrzeć, Iwan obala z łatwością swoich dotychczasowych władców i wreszcie czuje się wolnym.
W ten sposób w pięknej baśni zawarte są dzieje wyzysku i rewolucyjnego wyzwolenia ludu pracującego. Bajka ta stanowić może wskazówkę dla szych literatów, i to tym potrzebniejszą, że teatr lalek w Polsce domaga się wielkim głosem stworzenia dlań polskiego repertuaru.
Reżyser "Baśni o pięciu braciach" - dyr. Jarema dał młodej łódzkiej publiczności widowisko naprawdę barwne i ciekawe.
