Raj po polsku
"Raj utracony" Krzysztofa Pendereckiego zostanie po raz pierwszy w Polsce wystawiony w Teatrze Wielkim. Premiera odbędzie się dokładnie 15 lat po prawykonaniu dzieła w Lyric Opera w Chicago - 21 listopada.
Przedstawienie w Teatrze Wielkim będzie pierwszym, które zostanie zagrane po polsku: libretto Christophera Fry według poematu Johna Miltona przełożył Stanisław Barańczak.
Adam i Ewa są tu parą starych ludzi wciąż wspominających przeszłość, odtwarzających ją w poszukiwaniu błędu, który stał się przyczyną wygnania z Raju. Wspominając zbliżają się do "godziny 0", młodniejąc; towarzyszy im w wędrówce poeta (w roli Miltona wystąpi Jan Peszek). Wszyscy w końcu - jak mówi reżyser Marek Weiss-Grzesiński - "spotykają się w oku cyklonu".
Według wskazówek kompozytora tłem głównej akcji jest akcja baletowa. Choreograf Emil Wesołowski skarży się na wielkie trudności. - Ten spektakl stawia wykonawcom najwyższe wymagania - mówią zgodnie realizatorzy.
Andrzej Straszyński, który zawiaduje stroną muzyczną przedstawienia, powiada: - Jest to dzieło, w które zaangażowany jest praktycznie cały teatr. W obsadzie głównych postaci przewidziani są tak znakomici soliści, jak Ewa Iżykowska, Izabella Kłosińska czy Adam Kruszewski.
Realizacja "Raju" jest droga. Dlatego teatrowi zabrakło pieniędzy na sprowadzenie wszystkich dzieł scenicznych Pendereckiego w ramach przeglądu jego twórczości operowej (21-28 listopada). Zabraknie "Diabłów z Loudun", ale w zeszłym roku występował gościnnie z tym przedstawieniem łódzki Teatr Wielki, a dawna realizacja Kazimierza Dejmka osiągnęła swego czasu rekordową liczbę 74 przedstawień.
"Czarnej maski" również nie dało się sprowadzić z dekoracją i kostiumami z Poznania, 28 listopada usłyszymy jedynie jej wersję koncertową w wykonaniu artystów z Warszawy i Poznania pod batutą Dondajewskiego.
Jedynym sprowadzonym spoza Warszawy spektaklem będzie "Ubu Król", ostatnia opera Pendereckiego, którą przedstawi 25 listopada zespół Opery Krakowskiej pod kierownictwem Ewy Michnik, w reżyserii Krzysztofa Nazara. Choć "Ubu" wystawił również ostatnio Teatr Wielki w Łodzi, nie dało się sprowadzić obu przedstawień.
Przegląd rozpocznie się 21 listopada o godz. 12 spotkaniem z kompozytorem w ramach "Opera Viva", wyjątkowo na dużej scenie: pokazana zostanie dekoracja do I aktu "Raju". Penderecki spotka się z warszawską publicznością po raz pierwszy od lat; gościem spotkania będzie również jego biograf, krytyk muzyczny i dawny dyrektor Opery Stuttgarckiej Wolfram Schwinger.
