Artykuły

Grzywa włosów, okulary, nieporadność w ruchach. Oto Palko - chłopiec żyjący we własnym świecie, powołany do życia na scenie przez twórców z Węgier i Białostocki Teatr Lalek. Jego historię zobaczymy w maleńkiej przestrzeni, prawie w pudełku. Premiera spektaklu "Palko" - w niedzielę (27.09).

Dwa lata temu w tej samej przestrzeni pojawiła się Lenka - rezolutna dziewczynka o rudej czuprynie, bardzo samotna i tęskniąca za przyjaźnią. Wtedy w jej życiu pojawił się Palko - również samotny chłopiec. Historię Lenki, wymyśloną przez Katalin Szegedi, autorkę sztuki, na zaproszenie Białostockiego Teatru Lalek, przywołała w 2013 roku węgierska reżyserka - Kata Csato. Spektakl cieszył się dużym zainteresowaniem, zdążył pojeździć po festiwalach, nadal jest w repertuarze BTL. A tymczasem autorka sztuki napisała kolejną część opowieści.

Chłopcy mają w sobie inne impulsy

- Gdy dowiedziałam się, że jest druga część tej historii, od razu postanowiłam ją przenieść do teatru lalek. Jacek Malinowski [dyrektor BTL - red.] był za. I tak powstał spektakl, tym razem o koledze Lenki, którego Lenka spotkała na podwórku, a który ma przecież swoją własną historię - opowiada Kata Csato. - To jednak, co było poetyckie i eleganckie - w sensie inscenizacji - w "Lence", tu będzie zupełnie inaczej potraktowane. Palko to chłopiec, musimy więc traktować całą tę historię z innego punktu wyjścia. W chłopcach są zupełnie inne impulsy, chłopcy mają w sobie inną ciekawość. Postanowiliśmy to pokazać. Palko uwielbia czytać. Na początku dzieci nie akceptują tego, że jest trochę inny od nich. Choć jest otwarty, koleżeński, to żyje w swoim świecie, ucieka w krainę fantazji, jest trochę nieporadny - opowiada reżyserka. Węgierka mówi świetnie po polsku, w Białymstoku parę lat temu kończyła wydział reżyserii Akademii Teatralnej.

Spektakl uczy tolerancji i akceptacji, również, podobnie jak "Lenka", odgrywany jest bez słów.

Dlatego tak ważna jest muzyka. - Ona nie tylko dodaje klimatu, musi dać z siebie o wiele więcej - mówi reżyserka. - Bardzo się cieszę, że zgodził się współpracować z nami Krzysztof Dzierma.

Podobnie jak w "Lence", autorem scenografii będzie Matravolgyi Akos. Ale przestrzeń, w której opowiedziana jest historia chłopca, ma być już nieco inna, choć to nadal maleńka salka z drugiej strony budynku teatru (wejście od strony opery).

- Długo rozmawiałam ze scenografem i uznaliśmy, że o ile w przypadku "Lenki" przestrzeń była półpłaska, aktorzy byli poukrywani, a Lenka w sumie dość samotna w scenicznym pudełku, o tyle tu aktorzy są na scenie cały czas - mówi reżyserka.

Uruchomienie fantazji

Kiedy Kata Csato pierwszy raz przygotowywała spektakl w BTL była mamą dwóch malców (19 i 3 miesiące). I poniekąd właśnie ta sytuacja wygenerowała "Lenkę".

- Szukałam książki dla swoich dzieci, takiej, w której akcja może dziać się bez słów. I tak właśnie było w "Lence" - mówi Kata Csato. - Poza tym jestem za minimalizmem, myślę, że im mniej słów, tym więcej można powiedzieć o wartościach i o człowieku. Współczesne dzieci dostają dziś wszystko gotowe, nie muszą uruchamiać własnej fantazji. A ja myślę, że warto. Brak słów i w "Lence", i w "Palko"- na to pozwala. To spektakle o dzieciach, które mają swoje wewnętrzne światy, ale są bardzo samotne i tęsknią za przyjaźnią. Spektakl porusza problem tolerancji i akceptacji siebie, uczy, by odnajdywać w sobie talenty i je eksponować. Lenka uwielbiała rysować, Palko uwielbia czytać i jeździć na hulajnodze.

Spektakl grany będzie w najmniejszej sali BTL, tzw. sali prób - tam gdzie odbywały się wszystkie przedstawienia dla najmłodszych (1-4 lata) dzieci. Przestrzeń jest nieduża, naraz zmieści się ledwie kilkadziesiąt osób. Maluchy będą mogły siedzieć na podłodze i obserwować akcję z bardzo bliska.

Premiera spektaklu - w niedzielę (27.09), o godz. 16. Kolejne spektakle: we wtorek i środę (28-29.09) o godz. 9.