W galicyjskiej wsi
Konstanty Puzyna twierdził, że "Sędziowie" to po "Weselu" najważniejsza sztuka Stanisława Wyspiańskiego.
Autentyczne zdarzenie - zbrodnia we wsi galicyjskiej, odnotowana w prasie i zakończona procesem sądowym - zainspirowała Wyspiańskiego do napisania tragedii o winie, karze i odkupieniu. Pospolita zbrodnia urasta do wymiarów uniwersalnych, bliskiej sytuacjom ze Starego Testamentu i antycznej tragedii greckiej.
W Teatrze Kameralnym "Sędziów" wystawia Paweł Łysak.
Nie sądzi, żeby ten tekst napisany na początku naszego wieku mógł dziś wydać się nieaktualny. - Wiejski kapitalizm, pogoń za pieniądzem, okrucieństwa tego świata, szerzące się zło. Czy dziś nas to nie dotyczy? - pyta reżyser.
Natan, syn karczmarza Samuela, uwiódł i skłonił do dzieciobójstwa służącą Jewdochę. Zgodnie z sugestiami ojca strzela do dziewczyny, ale podejrzenia zrzuca na kogoś innego. Młodszy brat Joas, mimo miłości do ojca i Natana oskarża ich.
- Pochód zła może przerwać tylko desperacki czyn i krew niewinnej ofiary; osoby słabszej, wrażliwszej, często wzgardzonej czy zlekceważonej - opowiada Paweł Łysak. - Tu tą osobą jest autystyczny, niewidomy chłopiec, który swoją kruchą ręką, zatrzymuje jakąś lawinę toczącego się zła, być może tylko na moment.
Reżyser bardzo by chciał, żeby nie było to przedstawienie tylko literackie, ale pełne życia. - Nie interesują mnie w teatrze literackie dociekania, tu potrzebna jest duża dawka energii i prawdy - tłumaczy.
Paweł Łysak ukończył Wydział Reżyserii warszawskiej PWST w 1994 roku. W Warszawie reżyserował "Roberto Zucco" w Teatrze Dramatycznym, w Lublinie wystawiał: "Wiśniowy sad", "Balladynę", "Antygonę w Nowym Jorku". Pracował w Teatrze Polskim w Poznaniu ("Kowal Malambo") i w Częstochowie ("Bachantki").
Autorem scenografii i współtwórcą spektaklu jest Paweł Wodziński. Muzyka - Marcin Błażewicz. Występują m.in.: Izabela Kuna, Katarzyna Romańczuk, Joanna Voss, Dariusz Biskupski, Piotr Brzeziński, Sławomir Głazek, Michał Jarmicki, Marcin Jędrzejewski, Mieczysław Kalenik, Rafał Mohr, Jan Tesarz i Andrzej Żarnecki.