Artykuły

"Chłopiec z łabędziem" Ingmara Villqista w reż. autora w Teatrze Śląskim w Katowicach. Pisze Łukasz Karkoszka w Portalu Katowickim.

Teatr Śląski, odkąd Robert Talarczyk stanął na jego czele, nabrał wiatru w żagle. Każda premiera staje się wydarzeniem, a przedstawienia zaczynają być zauważane w środowisku teatralnym. Także uśpiony do tej pory potencjał zespołu aktorskiego zaczyna ujawniać się z całą mocą. W ostatnim czasie "aktorski pazur" pokazały Ewa Kutynia, Violetta Smolińska i Grażyna Bułka - trzy znakomite aktorki, dla których Ingmar Villqist nie tylko napisał nową sztukę "Chłopiec z łabędziem", ale również ją wyreżyserował i stworzył do niej scenografię. Powstał spektakl, w którym aktorki katowickiego teatru mogły wykreować role na miarę talentu, jaki posiadają. To właśnie dla ich popisowych kreacji warto wybrać się na ten zaskakujący i przewrotny dramat o ludzkiej niemożności.

Najnowsza sztuka Ingmara Villqista - jednego z czołowych polskich dramaturgów, autora m.in. "Oskara i Ruth", "Beztlenowców" czy "Miłości w Königshütte", opowiada historię dwóch sióstr - Hagen (poruszająca Violetta Smolińska) i Arn (magnetyzująca Ewa Kutynia), które chcąc zapomnieć o przeszłości próbują rzucić się w wir codziennego życia. Wchodzą więc w role przeciętnych mieszkanek przeciętnego miasteczka. Niestety ich próby odgrywania normalnego Teatr Śląski - Spektakl-2życia kończą się wzajemnymi pretensjami i oskarżeniami. Ich słowne pojedynki pełne są ciosów, perfekcyjnie trafiających w niezabliźnione rany. Atmosfera gęstnieje z minuty na minutę. Gdy wydaje się, że jedna z nich zaczyna zwyciężać, druga przystępuje do kontrataku z jeszcze większą siłą. Choć w swojej walce przypominają lwice, tak naprawdę są zagubione i zastraszone, niepewne swojego dalszego losu. Jedna bez drugiej nie może istnieć. Są niczym symbiotyczne pasożyty, zżerające się nawzajem. Gdy wydaje się, że zmęczone oskarżeniami odsłonią swoje sekrety, w ich życie wkracza pewna kobieta (fenomenalna Grażyna Bułka), która siostrzany dramat przerzuci na inne tory. Kim jest owa nieznajoma? Przychodzi im z pomocą czy też zamierza je pogrążyć? Jest ich przyjaciółką czy oprawcą? By nie pozbawiać Was - drodzy Czytelnicy - przyjemności odkrywania tajemnic bohaterek spektaklu, nie zdradzę nic więcej. Jedyne co mogę powiedzieć to to, że będzie próbowała przejąć pałeczkę i narzucić zlęknionym siostrom swoją narrację...

"Chłopiec z łabędziem" to przewrotnie napisana sztuka. Choć niektóre rozwiązania dramaturgiczne wydają się być "przekombinowane", to jednak całość broni się całkiem dobrze. Tym bardziej, że aktorki stanęły na wysokości zadania i uczyniły ze spektaklu dynamiczny, trzymający w napięciu psychodramat. Hegen Violetty Smolińskiej to kobieta zmęczona i styrana życiem, próbująca z godnością nieść Teatr Śląski - Spektakl-1swoje brzemię. Ucieka w ułudę, zaklinając rzeczywistość. Nie dopuszcza do siebie prawdy. Broni się przed nią, kąsając niczym kobra. Jej siostra Arn, wykreowana przez Ewę Kutynię, jest jej całkowitym przeciwieństwem. Niepewna, dziewczęca, znerwicowana, wpada to w odrętwienie, to w szał. Broni się, choć każdy celny cios przypłaca wyrzutem sumienia, chowa się pod stołem, próbuje zniknąć, lecz musi stawić czoła swojej przeciwniczce. Z siostrzanej miłości zadaje rany, bo wie, że tylko tak może ochronić siebie i siostrę. Wreszcie Nieznajoma Grażyny Bułki - autorytarna, krzykliwa i przerysowana postać, budująca swoją siłę na dychotomii ciepłej przyjaciółki i karcącej wartowniczki - włącza się do dziwnej gry. Spotkanie tych trzech kobiet musi wywołać huragan emocji, który w finale zmienia się w chocholi, szaleńczy taniec...

Villquist stworzył i wykreował na scenie pasjonujący, dynamiczny dramat o próbie przezwyciężenia ludzkich słabości. Z góry skazane na porażkę, bohaterki próbują walczyć o siebie. Podejmują niebezpieczną grę z demonami, które wcześniej czy później muszą je dopaść. Są jak bohaterowie starożytnych greckich dramatów - próbują uciec przed przeznaczeniem, jednak nie może im się to udać. Ich walka to łabędzi śpiew zwiastujący nadchodzącą katastrofę, w której nie ma miejsce na katharsis...