Artykuły

"Szapocznikow. Stan Nieważkości / No Gravity" - przedstawienie Barbary Wysockiej zostanie zaprezentowane 16 i 17 kwietnia o godzinie 20.30 w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. 21 kwietnia spektakl CENTRALI obejrzą widzowie Przeglądu Teatrów Małych Form "Kontrapunkt".

Pokazy spektaklu Barbary Wysockiej towarzyszą premierze książki Marka Beylina "Ferwor. Życie Aliny Szapocznikow", pierwszej biograficznej opowiesci o Alinie Szapocznikow. 18 kwietnia o godzinie 18.00, również w Muzeum Sztuki Nowoczesnej, odbędzie się spotkanie z Markiem Beylinem, które poprowadzi Katarzyna Nowak z radiowej Dwójki.

Biografia Aliny Szapocznikow to z jednej strony doświadczenie getta, obozów, choroby nowotworowej, a z drugiej strony międzynarodowa kariera w dwóch systemach politycznych oraz znajomość z najwybitniejszymi przedstawicielami kultury jej czasu. Życie jej było nieustanną walką z przeznaczeniem, ciągle ponawianą próbą wykraczania poza wyznaczone granice, ciągłym poszukiwaniem nowych obszarów doświadczenia w życiu i sztuce.

Wysocka śledzi motywy obecne w sztuce Szapocznikow, by je przetworzyć przez medium teatru. Ten spektakl to coś więcej niż dokument teatralny, to odniesienie do jednej z najbardziej niezwykłych biografii w kulturze, obserwowanie związków między życiem a sztuką, badanie interpretacji, jakim przez lata poddawana była Alina Szapocznikow i jej dzieło, badanie tego, jak była postrzegana przez świat, w którym historię sztuki najczęściej opisywano z męskiej perspektywy.

Wypowiedź ta staje się równocześnie komentarzem do współczesnej rzeczywistości. Tym samym stara się określić, jakie są możliwości funkcjonowania dla kobiety-artystki, która z jednej strony nie chce być definiowana przez swój wygląd i swoją płeć, a z drugiej strony ma świadomość tego, że jej własna cielesność jest punktem, od którego zaczyna się każda jej wypowiedź.

Bilety na spektakle można rezerwować, wysyłając maila: rezerwacje@zadara.pl lub telefonując pod numer: 660 880 230. Bilety można odebrać tylko bezpośrednio przed spektaklami.

Ceny biletów: 40 zł (normalny), 25 zł (ulgowy).

***

Co jest dla Pani najbardziej interesujące w postaci Aliny Szapocznikow?

Barbara Wysocka: Jej sposób na życie, jej życiowa energia, to coś, co pozwoliło jej przetrwać i wygrywać z największymi przeciwnościami losu. Biografia Szapocznikow jest rozpięta miedzy bardzo dramatycznymi wydarzeniami. Mając dwanaście lat straciła ojca. Ocalała z Zagłady, jako nastoletnia dziewczyna przeszła getta, wywózki i obozy śmierci. Nigdy nie wspominała tego, co się z nią wtedy działo. W 1949 roku niemal umarła na gruźlicę. W 1969 roku stwierdzono u niej raka, który zabił ją cztery lata później. Mimo iż często wpisywana jest w poetykę śmierci - miała niesamowitą miłość do życia. Wygrywała z przeciwnościami losu, zaprzęgając je do swojej twórczości. Do ostatniej chwili nie przestała tworzyć.

Jaką formę ma Pani spektakl?

B.W.: Spektakl ma formę układanki, puzzla. To rozmowa, przyglądanie się wybranym slajdom, momentom z życia Aliny Szapocznikowi niektórym jej dziełom. Bez narzucania wniosków. Jest to materiał bardzo subiektywny. Tworzymy na scenie coś w rodzaju przestrzeni dyskusji, pracowni, w której badamy zjawisko, jakim była Szapocznikow. Przeszukiwaliśmy archiwa, przeglądając wszystkie dostępne materiały - filmy, zdjęcia, dokumenty, relacje tych, którzy ją znali. Z archiwum pełnego dokumentów wyciągamy kilka i przyglądamy im się bliżej. Przywołujemy dzieła - "Stan nieważkości", "Goldfinger", "Desery", "Piotr", pytamy o inspiracje i okoliczności ich powstania. Wykorzystujemy listy, manifesty, teksty autorskie stworzone na podstawie naszych badań, jak również stare wywiady z Szapocznikow, w których dziennikarze zadają jej głupie pytania lub pytają o rzeczy, o których ona nie chce mówić. Postać Szapocznikow stała się pretekstem do postawienia pytań o sens tworzenia w ogóle, o to, jak świat odbiera i interpretuje osobę artysty i jego dzieło i jak bardzo nagina tę interpretację do swoich aktualnych potrzeb.

Skąd wziął się pomysł by Alina Szapocznikow stała się tematem spektaklu teatralnego?

B.W.: Długo szukałam postaci, której chciałabym poświęcić cały projekt teatralny, z którą chciałabym spędzić dużo czasu, badając, stawiając pytania, szukając odpowiedzi, poznając jej życie w najdrobniejszych szczegółach, przeglądając godzinami zdjęcia, dokumenty, korespondencję. Znalazłam osobę niezwykłą i cieszę się, że mogłam ją poznać tak blisko, choć od jej śmierci minęło 40 lat.

***

Kolejne spektakle CENTRALI / CENTRALA'S shows coming soon:

19. 04.15 / WYCHOWANKA / THE FOSTER-CHILD, REŻ./DIR. MICHAŁ ZADARA/ OPOLE / OPOLSKIE KONFRONTACJE TEATRALNE "KLASYKA POLSKA"

21.04.15 / SZAPOCZNIKOW. STAN NIEWAŻKOŚCI / NO GRAVITY, REŻ./DIR. BARBARA WYSOCKA / SZCZECIN / PRZEGLĄD TEATRÓW MAŁYCH FORM "KONTRAPUNKT" (English subtitles)

5.05.15 / CHOPIN BEZ FORTEPIANU / CHOPIN WITHOUT PIANO, REŻ./DIR. MICHAŁ ZADARA / GDAŃSK / GDAŃSKI TEATR SZEKSPIROWSKI

22.05.15 / CHOPIN BEZ FORTEPIANU / CHOPIN WITHOUT PIANO, REŻ./DIR. MICHAŁ ZADARA / GDYNIA / FESTIWAL POLSKICH SZTUK WSPÓŁCZESNYCH R@PORT

23.05.15 / CHOPIN BEZ FORTEPIANU / CHOPIN WITHOUT PIANO, REŻ./DIR. MICHAŁ ZADARA / KALISZ / KALISKIE SPOTKANIA TEATRALNE - FESTIWAL SZTUKI AKTORSKIEJ (English subtitles)