Artykuły

Teatr im. L. Solskiego w Tarnowie postanowił głęboko usatysfakcjonować teatromanów i miłośników miejskiej sceny, proponując w wiosennych miesiącach sporą liczbę nowych spektakli w repertuarze. Już w najbliższych dniach zaprasza na dwa przedstawienia premierowe powstałe w oparciu o znane dzieła z literatury polskiej.

15 marca o godz. 19 na Małej Scenie zobaczymy premierowo "Inny świat" na podstawie powieści Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, według adaptacji Szczęsnego Wrońskiego i w reżyserii Tomasza Piaseckiego. Natomiast dzień później - 16 marca o godz. 18, na Dużej Scenie obejrzymy widowisko "Skarga", zrealizowane na podstawie słynnych "Kazań sejmowych" ks. Piotra Skargi, w reżyserii Ireneusza Pastuszaka.

Zarówno "Inny świat", jak i "Kazania sejmowe" to teksty tzw. "lekturowe", będące niegdyś w ścisłym kanonie lektur szkolnych. Dzieli je wprawdzie ok. 350 lat, pochodzą z różnych epok, dotyczą odmiennych realiów, dotykają innych problemów, ale obydwa mają podłoże polityczne i wciąż aktualne przesłanie, obydwa poruszają też istotną problematykę moralną, choć w nieco innym wymiarze. Łączy je również fakt, że zainteresowali się nimi tarnowscy aktorzy, którzy mając już pewne doświadczenia reżyserskie, postanowili przenieść je na scenę.

"Inny świat" Herlinga-Grudzińskiego jest autentyczną relacją z pobytu autora w Związku Radzieckim w latach 1940 - 42. Pisarz opowiada w powieści o swoich wstrząsających doświadczeniach z sowieckich więzień i łagru w Jercewie. Z pozycji uczestnika i świadka daje obraz życia codziennego w nieludzkim obozowym systemie zwanym "gułagiem". Jednocześnie obnaża zasady działania totalitarnego państwa i poszukuje odpowiedzi na pytania o granice człowieczeństwa, godności ludzkiej.

Scenariusz tarnowskiej inscenizacji rozpisany został na trzech aktorów i opiera się na literackiej konwencji retrospekcji - bohaterowie zdarzeń spotykają się w powojennym Rzymie i dzielą wspomnieniami strasznych przeżyć, a niektóre z nich za sprawą ich wyobraźni ożywają na scenie. W spektaklu zobaczymy Aleksandra Fiałka, Jerzego Pala i Mariusza Szaforza.

Z kolei "Kazania sejmowe" Piotra Skargi to traktat polityczny w formie ośmiu kazań napisanych po sejmie w 1597 roku. I Autor karci w nich "uparte grzechy" rodaków i wieszczy upadek Rzeczypospolitej, i Szczególnie znane jest "Kazanie wtóre", 1 w którym jezuicki kaznodzieja omawia sześć chorób ówczesnego państwa polskiego i przejmującą alegorią tonącego okrętu przemawia do sumień słuchaczy.

Sztuka "Skarga", powstała na ich podstawie, nie jest prostym przeniesieniem tekstu kazań na sceniczne deski. Adaptacja skupia się na najbardziej istotnych fragmentach tekstu i wzbogacona jest obrazami z historii oraz współczesności Polski, a dodane komentarze ożywiają i dynamizują ją. Spektakl jest w zasadzie I autorskim dziełem Ireneusza Pastuszaka, który nie tylko wyreżyserował go, ale także opracował scenograficznie i muzycznie, jest współautorem scenariusza (z Marcinem Wietrzykiem) oraz jedynym wykonawcą.