Artykuły

Spektakle, musicale, warsztaty i spotkania edukacyjne odbywać się będą w nadchodzącym roku w warszawskim Teatrze Żydowskim im. Estery Rachel i Idy Kamińskich. W przyszłym roku teatr obchodzi 65-lecie istnienia.

Ten rok będzie wyjątkowy dla placówki - podkreślali organizatorzy podczas czwartkowej konferencji prasowej w warszawskiej siedzibie teatru (na zdjęciu). - eatr Żydowski to strasznie ważna sprawa dla polskiej kultury. Jest to państwowy teatr. Już Ida Kamińska mówiła, jak ważne dla społeczności żydowskiej w Polsce jest, że państwo polskie stworzyło i utrzymuje żydowską instytucję kultury - mówił prowadzący konferencję krytyk teatralny Maciej Nowak.

Jak zapowiedziała Gołda Tencer - aktorka, piosenkarka, reżyserka i wicedyrektor Teatru - zamierza ona "kontynuować tradycje Idy Kamińskiej, Szymona Szurmieja i otworzyć teatr na XXI wiek". - Teatr Żydowski przygotował ogromny projekt na 65-lecie swojego istnienia, nawiązujący zarówno do tradycji długoletnich dyrektorów, jak i proponujący spektakle, reżyserowane przez młodych, uznanych twórców - zapowiedziała.

Wśród najciekawszych propozycji programowych Tencer wymieniła m.in. - Królestwo Wszechwanny" w reżyserii Pawła Paszty na podstawie utworów-skeczy oraz fragmentów utworów poetyckich izraelskiego dramaturga Hanocha Levina. "Jest to spektakl, który w tym teatrze może nabrać szczególnej jakości. Jest kabaretowy, energetyczny ale dotyczy nie tylko śmiechu i dowcipu, ale także przemijania, starości i śmierci. Chciałbym by te tematy równoważyły się w tym przedstawieniu - powiedział reżyser.

Widowni zaprezentuje się także Anna Smolar ze spektaklem "Aktorzy żydowscy". Zadaniem przedstawienia jest wzbudzenie refleksji na temat kondycji aktora teatru odrębnego na polskiej mapie teatralnej; miejsca, które kultywuje tradycję i kulturę znikomej mniejszości. - Chciałabym usłyszeć historie aktorów, jak to się stało, że stali się pracownikami tego teatru. Sam tytuł jest paradoksalny: część aktorów nie ma przecież nic wspólnego z judaizmem i historią Żydów w Polsce - niektórzy z nich nie są Żydami, inni są. Interesuje mnie to zderzenie i to, co oznacza stać się aktorem tego teatru - czy mają poczucie misji? Te historie mogą stać się opowieścią o miejscu Żydów w Polsce, ich obecności bądź nieobecności - tłumaczyła Smolar.

Widzowie będą mogli zobaczyć także "Dybuka" według Szymona An-skiego, adaptację opracowaną przez Łukasza Chotkowskiego w reżyserii Mai Kleczewskiej a także kolejny odcinek kabaretu "Pożar w burdelu": projekt-hołd, złożony artystom kabaretowym pochodzenia żydowskiego, którzy współtworzyli życie kulturalne przedwojennej Warszawy, by następnie zderzyć się z dramatyczną rzeczywistością wojny.

W programie znalazły się również spektakl "Marzec'68" - musical według tekstu Pawła Demirskiego w reżyserii Moniki Strzępki oraz "Golem" w inscenizacji izraelskiego reżysera i scenografa Shmuela Shohata.

Na 2015 r. przypada setna rocznica urodzin Icchoka Lejba Pereca, jednego z najbardziej znanych polsko-żydowskich pisarzy. W hołdzie Perecowi wystawiony zostanie spektakl, stworzony według jego dramatu "W nocy na starym rynku".

Od nowego sezonu zapoczątkowana zostanie nowa tradycja Teatru Żydowskiego: "Żydowskie opowieści. Festiwal teatralny im. Szymona Szurmieja". Do udziału zostaną zaproszone spektakle z Polski i zagranicy, inspirowane żydowskimi tematami. Jak podkreślili organizatorzy, poprzez festiwal chcą zastanowić się nad tym, czym jest żydowskość w XXI wieku.

Odbędą się także spotkania, poświęcone artystom, tworzącym tradycję Teatru Żydowskiego: Idzie Kamińskiej i jej aktorom, Szymonowi Szurmiejowi, scenografom i kompozytorom Teatru.

W planach jest stworzenie Międzynarodowego Studia Aktorskiego, działającego przy teatrze. Ma kształcić przyszłych aktorów z różnych krajów. Wśród wykładowców znajdą się prof. Bożena Suchocka, Bryna Wasserman, Zalmen Mlotek, Maia Morgenstern. Nauczanie odbywać się będzie w językach polskim i angielskim, ale w programie nauczania umieszczona zostanie także obligatoryjna nauka języka jidysz. Planowane jest też stworzenie interaktywnej wystawy, poświęconej historii Teatru oraz publikacja albumu, dokumentującego 65-lat działalności placówki.