Artykuły

- Pablo Picasso jako drama­turg. Dla wielu miłośników teatru będzie to spore zaskoczenie - mówi dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy Wiesław Górski. Jutro odbędzie się premiera sztuki słynnego malarza pod wielce intrygującym tytułem "Pożądanie schwytane za ogon".

Debiuty

Sztuka jest debiutem reżyser­skim dyrektora Wiesława Górskiego na dużej scenie Te­atru Polskiego. Po raz pierwszy "Pożądanie" wystawione zosta­ło w 1944 roku w Paryżu. Wtedy reżyserował je Albert Camus, a scenografię przygotował sam mistrz Picasso. Poza tym w spe­ktaklu zagrał jeden z klasyków filozofii egzystencjalnej Jean Paul Sartre.

W Polsce sztuka miała swoją premierę w latach sześćdziesią­tych w krakowskim Teatrze Stu. Wtedy w głównej roli debiuto­wał na deskach teatralnych Je­rzy Stuhr. Jednak tekst Picassa został ponownie przełożony na język polski przez Wiesława Górskiego. Jego zdaniem we wcześniejszej wersji tłumacze­nia pokutował przyjmowany w tamtych latach wizerunek Pi­cassa. - Traktowano go prawie wyłącznie jako bojownika o wol­ność - uważa Górski. - Dla mnie Picasso to fascynująca osobo­wość i natura artysty. Ciekawe jest też to, że postanowił namalo­wać obraz słowami, a nie pędzlem.

Wojenne tło

Akcja sztuki rozgrywa się w Paryżu w 1941 roku, tuż po wkroczeniu do stolicy Francji wojsk hitlerowskich. Nie jest to jednak sztuka o wojnie. - Poeta kieruje swe pożądanie ku kobie­cie. Wytwarza ono idealny jej ob­raz - opowiada Wiesław Górski. - Wojenne tło jest tu ważne o ty­le, że poczucie utraconej wolno­ści i zagrożenia życia potęguje pożądanie.

W Bydgoszczy jest to już druga sztuka w reżyserii Górskiego, której realia osadzone są w czasach wojennych. Na scenie O-Bok wystawiany jest też "Pa­miętnik z powstania warsza­wskiego" Mirona Białoszewskiego. - Interesuje mnie prob­lem zniewolenia człowieka. Powstanie jest intrygujące, gdyż ko­jarzy się z podnoszeniem, odra­dzaniem się godności - mówi Górski. - Terror, zagrożenie ży­cia, trupy na ulicach to znamiona wojny. "Pożądanie" zaintrygowa­ło mnie w latach stanu wojenne­go. Wtedy też były trupy. Trupy moralne.

Picasso nie traci nadziei, po­mimo tego, że przemoc ukazana jako potężny kot pożerający gołębia, przeraża. Zdaniem dy­rektora Górskiego wielu Po­laków zapomniało, że dopiero kilka lat temu Polska uzyskała niepodległość.

Obrzeża wciągają

Inscenizacji sztuki Picassa nie mogło zabraknąć wystawy malarstwa. Będzie można podzi­wiać dzieła Amerykanki Carey Clark - autorki scenografii do "Pożądania schwytanego za ogon". - Obrazy Carey Clark przedstawiają polską rzeczywistość w momencie pojawiania się pierwszych oznak wolności - mówi Górski. - Jedną z nich są pierwsze numery "Gazety Wybor­czej", wtedy jeszcze ze znaczkiem Solidarności na pierwszej stronie. Zostały one wykorzystane w prezentowanych pracach.

Carey Clark jest właścicielką studia plastycznego w nowojor­skiej dzielnicy Bronx. Polską zainteresowała się, gdy poznała Wiesława Górskiego. - Ameryka­nin mówiąc o Europie ma na my­śli Paryż, Londyn, Rzym - mówi artystka. - Polska jest nieznanym obrzeżem. Właśnie tu wielu twórców może znaleźć inspirację.

Prezentowane przez Carey Clark prace są wykonane tech­niką mieszaną. - To połączenie collage'u z gazety, z malarstwem tradycyjnym, które wśród amery­kańskich malarzy uznawane są za profanację - opowiada.

Kto tu gra

W "Pożądaniu schwytanym za ogon" rolę poety Wielkostopia zagra Wojciech Kalwat. Przed­miotem pożądania i inspiracji ar­tysty będzie postać kreowana przez Małgorzatę Witkowską. Na scenie zobaczymy również m.in: Sabinę Studziń­ską, Mariana Czerskiego, Walde­mara Czyszaka, Magdalenę Ostrouch. Muzykę przygotował Piotr Salaber. Premierowy spe­ktakl rozpocznie się w sobotę o 18.00. Już w środę wszystkie bile­ty zostały wyprzedane. Kolejny spektakl będzie można zobaczyć w niedzielę.