Włosy
Już od jutra w Teatrze Muzycznym oglądać można, po raz pierwszy na polskiej scenie, rock-love musical "Hair" Galta MacDermota (muzyka), Gerome'a Ragniego i Jamesa Rado (libretto i piosenki). Oficjalna premiera przedstawienia w reżyserii wrocławskiego aktora Wojciecha Kościelniaka odbędzie się w następną sobotę, 16 października. - Chcemy się po prostu rozegrać - mówi Kościelniak. - Być może dokonamy jakichś drobnych korekt.
Kiedy 29 kwietnia 1968 roku w Biltmore Theatre na Broadwayu rozpoczęło się premierowe przedstawienie musicalu "Hair" w reżyserii Toma 0'Horgana, publiczność najpierw z niedowierzaniem przyglądała się temu, co na scenie, by po chwili odwrócić głowy w przeciwną stronę. Na scenie, pozbawionej kurtyny, przechadzali się bosonodzy aktorzy w kolorowych ciuchach, a z widowni nadchodzili następni. Rozległ się "Aquarius" - hippisowski hymn, sławiący miłość i pokój.
W tym czasie Nowy Jork pulsował od teatralnych zdarzeń, zwłaszcza tych dziejących się na obrzeżach oficjalnego nurtu. Teatralni outsiderzy doskonale wyczuli społeczne nastroje, które przybierały na sile wraz z rozwojem wojny w Wietnamie. Najpełniejszy obraz emocji panujących wówczas dała w 1969 roku teatralna grupa Bread and Puppet w spektaklu Petera Schumanna "Wołanie ludu o mięso". Rok wcześniej widowisko "Paradise Now" (Raj teraz) w wykonaniu The Living Theatre Judith Maliny i Juliana Becka zbulwersowało mieszczański Awinion i porwało nowojorską publiczność. W obu przedstawieniach słychać było wiarę w możliwość naprawy świata. Kontestatorskie poglądy The Living Theatre przekładały się także na życie tej artystycznej komuny, która nawoływała do seksualnej wolności i walczyła o prawo do palenia marihuany.
Hasła lansowane przez autorów "Hair", Gerome'a Ragniego i Jamesa Rado - "Nie ufaj nikomu powyżej trzydziestki" i "Uprawiaj miłość, a nie wojnę" w bezpośredni sposób wyrażały to, co czuła publiczność. Gorące dyskusje na temat udziału amerykańskich żołnierzy w wojnie wietnamskiej, segregacji rasowej, wyzwolenia kobiet, swobody seksualnej, mieszczańskiej mentalności i wyzysku kapitalistów dawały poczucie wspólnoty. "Hair" cieszyło się wzięciem u publiczności do lipca 1972 roku.
W Polsce nie wystawiano dotąd "Hair". Myślał o tym Kazimierz Braun, reżyser, legendarny dyrektor Teatru Współczesnego we Wrocławiu, mieszkający od kilkunastu lat w Stanach Zjednoczonych. "Chciałem wystawić musical w Polsce na początku lat 70. - wspominał dziesięć lat temu na łamach "Sceny". - Żądania finansowe, jakie stawiali autorzy muzyki, piosenek i dialogów, którzy z dobrodusznych hippisów błyskawicznie przekształcili się w skrupulatnie liczących pieniądze przedsiębiorców, były trudne do spełnienia. Ale zgody na wystawienie nie dały po prostu władze. Sprawa upadła".
Jak dziś, pod koniec XX wieku, zabrzmią prawdy głoszone przez dzieci-kwiaty 31 lat temu? Czy dziś, w dobie MTV i AIDS, kiedy hippisa zastąpił young urban proffesional (yuppie), treści zawarte w "Hair" obronią się? - Wartości, o które walczyli hippisi, wracają - mówi reżyser Wojciech Kościelniak. - Na świecie ciągle są wojny, Stany Zjednoczone angażują się w konflikty zbrojne. To jest dobry czas, by mówić o wolności i miłości. Nasze przedstawienie opowiada o wolnych ludziach, którzy robią, co chcą, mówią, co chcą, i nie krzywdzą innych - stwierdza Kościelniak.
Musical w Teatrze Muzycznym przygotowany został na podstawie broadwayowskiego pierwowzoru, a nie słynnego filmu Miloša Formana z 1979 roku, który różni się w sposób zasadniczy od wersji teatralnej. W głównych rolach przyjaciół Claude'a Bukowskiego i George'a Bergera obejrzymy Kubę Szydłowskiego (słuchacza IV roku Studia Wokalno-Aktorskiego) i Cezarego Studniaka, aktora gdyńskiej sceny. W "Hair" na zmianę też grać będą m.in. poznańska aktorka Justyna Szafran i Agnieszka Bogdan z gdyńskiego Studia oraz Katarzyna Jamróz z Krakowa i Monika Rowińska, aktorka TM.
