Artykuły

Na określenie monodramu, który w piątek i sobotę prezentował na deskach Teatru Dramatycznego Jerzy Stuhr, żadne komplementy nie będą przesadne, żadna pochwała nie wyda się użyta na wyrost. Pyszny humor? - oczywiście; świetna interpretacja? - jak najbardziej; przebogaty repertuar środków wyrazu? - to każdy zauważył; czego zabrakło? - biletów w kasie.

"Kontrabasista" Patricka Suskinda to widowisko kameralne, proste, wręcz ascetyczne. Jeden człowiek przez ponad półtorej godziny mówi do kilku­setosobowej widowni. Poza tym "nic się nie dzieje". Wymarzona rola dla wybitnego aktora - złośliwa pułapka dla beztalencia. Tu nie pomoże muzy­ka, ruch sceniczny, maszyneria sceno­grafii czy wreszcie koledzy aktorzy. Tu nie można się schować za czyimiś plecami, nie ma czasu na głębszy od­dech. Albo od pierwszej chwili potrafi się zahipnotyzować publiczność, wciągnąć ją w świat dylematów życio­wych i artystycznych pewnego filhar­monika, albo rozpoczyna się żałosna droga przez mękę.

- Chciałem pokazać, że słowo wy­powiadane ze sceny może zwyciężyć, że słowem i umiejętnością nadania mu odpowiedniej ekspresji potrafię przez ponad godzinę trzymać widza w napię­ciu, przykuć go do fotela - powiedział Jerzy Stuhr o "Kontrabasiście".

Słowo ciałem się stało. W jego spe­ktaklu nie ma mowy o nudzie: co chwi­la na sali odzywa się śmiech, widzowie śledzą każdy ruch aktora, każdą minę, gest, łowią każde słowo, nagradzając wykonawcę oklaskami. W finale owa­cje na stojąco.

Oglądając stare filmy z Kiepurą nie­jeden z nas czuł chęć, by zaśpiewać. Wydawało się to tak łatwe, naturalne. Analogiczne wrażenie towarzyszy wy­stępowi Stuhra - jego gra jest tak dale­ka od wszelkiego wysilenia, sztuczno­ści, że można chwilami zapomnieć, że jest się w teatrze, uwierzyć, że słucha się po prostu zwierzeń pewnego kontrabasisty. Wydaje się, że to takie proste, oczywiste. Jak wielkie to złudzenie wie każdy, kto regularnie chodzi do teatru.