Artykuły

Szykuje się muzyczna gratka. W czasie tegorocznego Open'era publiczność wysłucha kompozycji ze wspólnego albumu Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda z Radiohead.

Agencja Alter Art mierzy w tym roku w rejony, w które zapuszczał się dotychczas "najdzielniejszy z dzielnych" polskich festiwali, czyli awangardowy Sacrum Profanum. W tym roku na Open'erze usłyszymy kompozycje Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda, gitarzystę Radiohead. Kompozycje Pendereckiego: "Ofiarom Hiroszimy - tren" i "Polymorphia" oraz Greenwooda: "Popcorn Superhet Receiver" i "48 Responses to Polymorphia" zostaną wykonane przez prawie pięćdziesięcioosobową Orkiestrę Kameralna AUKSO pod batutą Krzysztofa Pendereckiego i Marka Mosia.

Heineken Open'er będzie jedyną prezentacją tego projektu w ostatecznej formie w Polsce.

Współpraca Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda jest wydarzeniem bez precedensu. We wrześniu ubiegłego roku, podczas Europejskiego Kongresu Kultury [na zdjęciu], doszło do spotkania tych muzycznych znakomitości przed kilkutysięczną publicznością zgromadzoną we wrocławskiej Hali Stulecia. W czasie koncertu wykonano dwie kompozycje Pendereckiego: "Polymorphia" i "Ofiarom Hiroszimy - tren" pochodzące z początku lat 60-tych. Oba utwory zaliczane są do awangardy, a konkretnie nurtu, który otrzymał nazwę sonoryzm. W utworach tych nie ma klasycznie pojmowanej melodii czy rytmu, są za to różne rodzaje brzmień uzyskiwane m.in. za pomocą drapania czy uderzania w instrumenty. Jak wspomina Penderecki w wywiadzie dla tygodnika Newsweek: "Były takie sytuacje, że orkiestry odmawiały grania kompozycji na kilka godzin przed występem. [] Wtedy dowiedziałem się, że to nie są kompozycje, tylko zbiór efektów dźwiękowych niszczących instrumenty." Utwory zaliczane obecnie do kanonu muzyki współczesnej, przez lata doczekały się wyjątkowej rehabilitacji, jaką stało się swoiste uwielbienie dla twórczości Pendereckiego w środowisku muzyków elektronicznych i rockowych. Jednym z nich był Jonny Greenwood, gitarzysta formacji Radiohead, który wielokrotnie podkreślał jak inspirujące dla jego twórczości, a co z tym idzie także dla Radiohead, było spotkanie z muzyką polskiego kompozytora. Wyrazem tej fascynacji są dwa utwory: "Popcorn Superhet Receiver" oraz "48 Responses to Polymorphia", które również usłyszymy 5 lipca na Open'erze. Pierwsza z kompozycji Greenwooda została wykorzystana kilka lat temu we fragmentach na ścieżce dźwiękowej do filmu "Aż poleje się krew", z kolei "48 Responses to Polymorphia" miała prawykonanie właśnie podczas wrocławskiego Kongresu. Wszystkie kompozycje zostały wykonane przez Orkiestrę Kameralną AUKSO. Penderecki, Greenwood oraz AUKSO pod dyrekcją Marka Mosia spotkali się kilka dni po EKK w podkrakowskiej Alwerni, gdzie dopracowano i zarejestrowano kompozycje na potrzeby wydawnictwa płytowego które ukazało się w marcu, nakładem wytwórni Nonesuch.

***

Krzysztof Penderecki jest jednym z najwybitniejszych polskich kompozytorów. W przyszłym roku będzie obchodził 80-te urodziny oraz 60-lecie pracy zawodowej. Z tej okazji nagrywa właśnie od nowa wszystkie swoje symfonie, tym razem dyrygując orkiestrą. Do najważniejszych prac Pendereckiego należą: "Pasja wg św. Łukasza", "Polskie Requiem", "Ofiarom Hiroszimy - tren" czy "Polymorphia". Ten ostatni utwór zabrzmiał m.in. w "Lśnieniu" czy "Egzorcyście". Po muzykę Pendereckiego sięgali także Lynch, Scorsese i Wajda. Współtworzył polską szkołę kompozytorską i awangardę, choćby dzięki rozwinięciu nowego nurtu - sonoryzmu. Trzykrotnie otrzymał nagrodę Grammy oraz szereg innych wyróżnień, w tym Order Orła Białego. Komponował zarówno muzykę instrumentalną, jak i utwory operowe czy wokalne ale nie stronił także od dyrygowania orkiestrami wykonującymi dzieła klasyków. Przez 15 lat był rektorem Akademii Muzycznej w Krakowie. Odpoczywa, sadząc drzewa w swoim dworku w Lusławicach.

Jonny Greenwood jest gitarzystą angielskiej grupy Radiohead, w której gra także na syntezatorze i odpowiada za elektroniczne brzmienia. Jest najmłodszym członkiem grupy, ale obok lidera Thoma Yorke'a najbardziej rozpoznawalnym. Zafascynowany twórczością Krzysztofa Pendereckiego rozpoczął pracę jako kompozytor, czego efektem są ścieżki dźwiękowe do filmów "Bodysong", "Aż Poleje się krew" oraz "Norwegian Wood" oraz komponowana do zapowiadanego na jesień filmu "The Master". Jesienią ubiegłego roku na festiwalu Sacrum Profanum wykonał utwór "Electric Counterpoint" Steve'a Reicha Konsekwentnie wymienia się go jako jednego z największych współczesnych gitarzystów. Był także muzykiem w The Weird Sisters - fikcyjnym zespole znanym z ekranizacji książki "Harry Potter i Czara Ognia".

AUKSO i Marek Moś. Zespół powstał w 1998 roku w Tychach, dzięki wspólnej inicjatywie jednego z najwybitniejszych kameralistów Marka Mosia oraz utalentowanej młodzieży z Akademii Muzycznej im. Szymanowskiego w Katowicach. Repertuar AUKSO stanowią utwory klasyczne, romantyczne i współczesne, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki polskiej. Zespół koncertuje w kraju i za granicą, biorąc udział zarówno w projektach klasycznych jak i rozrywkowych. Duża w tym zasługa samego Mosia, którego w jeansach, luźnej koszuli i nieodłącznej chuście na głowie ciężko postrzegać jako tradycyjnego dyrygenta. Moś występował na najbardziej prestiżowych festiwalach i najznakomitszych estradach świata, dokonując około 30 prawykonań utworów polskich i zagranicznych.

W Gdyni zagra także amerykańska formacja The Mars Volta, która kilka dni temu wydała swoją nową płytę. Potwierdzono także koncerty Björk, Franz Ferdinand, New Order, Justice, Bon Iver, Mumford & Sons, Bloc Party, The xx, The Kills, M83, Orbital, Wiz Khalifa, Janelle Monáe, Public Enemy, Gogol Bordello. Nosowska, The Maccabees, Friendly Fires, Bat For Lashes, SBTRKT, Jamie Woon, Major Lazer, Toro y Moi, Julia Marcell, Dry The River

Szczegóły na stronie: www.opener.pl