Lublin. "Komornicka. Biografia pozorna" na Scenie Prapremier InVitro
24 lutego premierowy pokaz sztuki Weroniki Szczawińskiej, która zgłębia życie Marii Komornickiej, jednej z najbardziej niezwykłych postaci okresu Młodej Polski. Reżyseruje Bartek Frąckowiak. W roli poetki Anita Sokołowska.
Niewyraźny zarys przemykającej w oddali postaci, która chyba przypadkiem trafiła na rodzinne zdjęcie. To jedyna fotografia Piotra "Odmieńca" Własta. Pisarza, długo czekającego na debiut i ukrywającego się w ciele młodopolskiej poetki Marii Komornickiej. Czy był on manifestacją tłumionej wcześniej płciowości transseksualnej pisarski czy tylko majakiem rozgorączkowanej wyobraźni? O to spory toczą literaturoznawcy do dzisiaj. Odpowiedź na pytanie o tożsamość Komornickiej próbuje również znaleźć Weronika Szczawińska.
Faktem jest, iż Komornicka pożegnała swą kobiecość jednego dnia 1907 roku. Wtedy to spaliła całą garderobę i zaczęła nosić się po męsku. Miała za sobą nieudane małżeństwo z Janem Lemańskim oraz obiecujące wiersze spod znaku symbolizmu. O ile trafiły one później do kanonu młodopolskiej literatury, to utwory podpisane jako Piotr Odmieniec Włast długo czekały na akceptację. Obecnie hierarchie się obróciły. Duża grupa badaczy ocenia epizod Własta jako bardziej wartościowy literacko. Szkoda tylko, że zwieńczony osobistą tragedią. I śmiercią w zakładzie psychiatrycznym.
Szczawińska razem z reżyserem Bartkiem Frąckowiakiem, podjęła się próby scenicznej ilustracji życia tej zagadkowej postaci. Sztuka "Komornicka. Biografia pozorna" ma być swoistym, teatralnym śledztwem w sprawie tytułowej bohaterki. Twórcy spektaklu podejmują temat Komornickiej, aby raz jeszcze zbadać jej zagadkę z przewrotnej perspektywy, wykraczając poza opozycję "wariatki" i "świętej" - można przeczytać w zapowiedzi, przyglądają się życiu i legendzie pisarki, podważając utarte kanony interpretacji, zwracając szczególną uwagę na tematy związane z performatywnością płciowych ról, ambiwalencją kategorii szaleństwa, kreacją artystycznego mitu oraz wizerunku, a także zadając pytania dotyczące możliwości wniknięcia w cudzą biografię.
Tytułową rolę monodramu kreuje Anita Sokołowska. Całość jest koprodukcją HOBO Art Foundation, lubelskiej Sceny Prapremier InVitro oraz Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Premiera - 24 lutego na deskach Teatru Centralnego w Lublinie.
