Rzeszów. "Nacja" z Ukrainy gościnnie u Siemaszkowej
Wielokrotnie nagradzana i okrzyknięta najlepszym spektaklem ubiegłego roku na Ukrainie - "Nacja" Marii Matios w reżyserii Rostyslava Derzhypilskyy - zagości w najbliższy piątek w Rzeszowie.
W Teatrze im. W. Siemaszkowej zaprezentują go artyści Akademickiego Teatru Muzyczno-Dramatycznego im. Iwana Franki z Iwano-Frankowska. Spektakl zobaczymy 10 czerwca (piątek) o godzinie 19:00. To wyjątkowe wydarzenie przygotowane przez Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie swoim patronatem honorowym objęli - Nadzwyczajny i Pełnomocny Ambasador Ukrainy w RP Pan Markijan Malskyj, wojewoda Podkarpacki Małgorzata Chomycz, Marszałek Województwa Podkarpackiego Pan Mirosław Karapyta, Prezydent Miasta Rzeszowa Pan Tadeusz Ferenc.
"Nację" po raz pierwszy w Polsce wydano właśnie w Rzeszowie. Obecnie ten poruszający spektakl powstały na jej kanwie, okrzyknięty wydarzeniem ukraińskiego sezonu teatralnego 2010/2011, przyjeżdża na zaproszenie Teatru im. Wandy Siemaszkowej do Rzeszowa. Jeszcze innym powodem, dla którego ten spektakl rozpoczyna swój polski żywot w Rzeszowie jest osoba Jerzego Grotowskiego, który się tutaj urodził, a reżyser spektaklu zarażony ideą "teatru ubogiego" tworzy swoje spektakle w duchu tego Wielkiego Reformatora Teatru drugiej połowy XX wieku.
Motanka to ukraińska lalka ludowa zrobiona (bez szycia) z kawałków kolorowych szmatek. To lalka bez twarzy. Jest ona symbolem Matki. W spektaklu Rostyslava Derzhypilskyy "Nacja", wyreżyserowanym na podstawie prozy Marii Matios o tym tytule, stała się ona kluczem interpretacyjnym i scenograficznym. Lalka-motanka staje się tutaj matką-Ojczyzną strzegącą swojej tożsamości. "Nacja" to historia przejmująca i przypominająca niekiedy polskie zmagania w obronie narodowej tożsamości.
Spektakl zaraz na początku osiąga wymiar misterium. Aktorzy Dzierżypilskiego oddają się rytuałowi spektaklu bez reszty, "składają siebie Teatrowi w ofierze". Może właśnie dlatego przedstawienie porusza do głębi, mimo, że grany jest w języku ukraińsku. Spektakl ma charakter kameralny - zarówno aktorzy jak i widzowie znajdują się na scenie - zaledwie na "wyciągnięcie ręki" od siebie. Bariera językowa praktycznie tu nie istnieje. Zawładnie nami misteryjny śpiew aktorów, gdybyśmy chcieli zatrzymać się na poziomie słów.
Autorka "Nacji" - Maria Matios jest laureatką Państwowej Nagrody im. T. Szewczenki w 2005 roku (za powieść "Słodka Darusia") a także - zwyciężczynią konkursu "Książka roku 2004" ("Słodka Darusia"). Jest także autorką 12 tomików poezji i prozy. "Słodką Darusię" zobaczymy na rzeszowskiej scenie w październiku podczas Rzeszowskiego Tygodnia Teatralnego Polsko-Ukraińsko-Słowackiego w ramach Podkarpackiej Unii Teatrów. Maria Matios, choć bardzo sławna w całej Ukrainie, nie jest autorką "wygodną". Jej najnowsza książka pt. "Wyrwane stronice autobiografii", uznana tam za książkę 2010 r., zagrożona jest konfiskatą...
***
Akademicki Teatr Muzyczno-Dramatyczny im. Iwana Franki w Rzeszowie:
10 czerwca o godz. 11-12 - Spotkanie z Marią Matios, reżyserem Rostyslavem Derzhypilskyy, aktorami (Teatr - Salonik W. Siemaszkowej)
18.15 - Spotkanie autorskie Marii Matios z widzami
19 - Spektakl "Nacja"
