Komputery w operze
Zakochany w najnowszych technologiach, kataloński reżyser Carlus Padrissa w warszawskiej Operze Narodowej przygotował widowisko "Trojanie" według Hectora Berlioza.
Pardrissa w Hiszpanii znany jest nie tylko ze spektakli teatralnych. Reżyserował otwarcia i zamknięcia największych imprez sportowych, widowiska promujące Pepsi, Mercedesa, Peugeota, imprezy Microsoftu, Abolsut Vodka, Columbia Pictures.
Ale przede wszystkim kojarzony jest z pomarańczowym statkiem Naumon - ilekroć zatrzymuje się on w jakimś hiszpańskim porcie, wiadomo, że na pokładzie jest grupa teatralna La Fura dels Baus. Pardissa stworzył ją z grupą przyjaciół w 1979 roku.
Od początku ich znakami rozpoznawczymi są projekcje wideo, multimedia. Z pokładu statku zabierają tylko kilka rekwizytów -resztę scenografii tworzą w każdym miejscu od nowa. Szybko zaczęło się mówić o ich osobnym języku teatralnym. Ich pierwsze głośne produkcje to "Suz/O/Suz" (1985), "Tier Mon" (1988), "Non" (1990). Zwrotem w karierze La Fura dels Baus i samego Padrissy był rok 1992, kiedy wspólnie z Alexem Olle wyreżyserowali spektakl "Mar Mediterrani, mar Olimpie" do muzyki Ryuichi Sakamoto na otwarcie Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie.
Jacy będą "Trojanie" w Warszawie? Przede wszystkim to monumentalne, multimedialne widowisko. - W operze pojęcie czasu znika - mówi Pardissa. Może dlatego jego przedstawienie będzie trwało pięć godzin. Scenografia, kostiumy będą nawiązywać do stylistyki "Gwiezdnych wojen".
Do libretta Berlioza reżyser dodał współczesne elementy - gra komputerowa opanowuje świat, w którym rozwój nowych technologii zagraża bezpieczeństwu państw. - Wykorzystywaniem nowoczesnych technologii zbliżamy operę do innych gatunków sztuki wizualnej, takich jak performance czy film - mówi Padrissa. - Rozwój technologiczny pozwala na ponowne połączenie opery i kina. Ponowne, bo kiedyś przedstawienie było przedstawieniem, bez podziału na różne jego rodzaje.
Pierwsza część "Trojan" to opowieść o upadku Troi, który Padrissa przedstawia jako wynik wojny. Ta dopada społeczeństwo i niszczy, tak samo szybko i bezlitośnie jak wirus komputerowy.
- Idylla, świat, w którym królują miłość i porządek, nie może trwać wiecznie, bo przeznaczeniem współczesnych społeczeństw jest walka oraz zdobywanie kolejnych galaktyk - mówi reżyser. - W naszej wersji Trojanie to wirusy, które docierają do sedna systemu operacyjnego, niszcząc wszystkie przechowywane tam informacje. Wybraliśmy wirusy typu koń trojański, bo mogą wyrządzać katastrofalne w skutkach szkody.
Padrissa pracując nad widowiskiem w warszawskiej Operze Narodowej, korzystał z doświadczenia przy realizacji spektakli "MTM" (1994) i "Bom Experiences" (1994 - 1995). W nich - po raz pierwszy w historii teatru - aktorzy grali w dwóch miejscach jednocześnie, wykorzystano możliwości wideokonferencji.
Padrissa potrafi też zaskakiwać kostiumami i scenografią - w tej kategorii za "Pierścień Nibelunga" Richarda Wagnera, wystawiany na scenach w Walencji i Florencji od 2007 roku, uhonorowany został operowym Oscarem, czyli prestiżowym włoskim laurem Franco Abbiatiego.
Hiszpańska wersja "Trojan" w jego reżyserii odnosi sukcesy od ponad roku w Palau de les Arts Reina Sofia w Walencji.
TROJANIE. Libretto: Hector Berlioz wg Wergiliusza. Dyrygent: Valery Gergiev. Reżyseria: Carlus Padrissa (La Fura dels Baus). Obsada: Sergey Semishkur, Alexander Gergalov, Rafał Siwek, Sylvie Brunet, Anna Lubańska.Premiera: 11 stycznia.
