Czas akcji: rok 1889.
Miejsce akcji: Kopenhaga.
Obsada: 2 role kobiece, 2 role męskie.
Druk: "Dialog" nr 2/1976.
Sztuka w dwóch aktach.
Zaplecze teatru Dagmary w Kopenhadze. Nowo mianowana dyrektorka teatru, Siri von Essen, jest żoną Augusta Strindberga, którego sztuka zatytułowana "Silniejsza" ma być właśnie wystawiona. Autor przychodzi na próbę. Rozmowa toczy się w zjadliwym, pełnym przytyków i złośliwości tonie. Rozwód jest w toku i pisarz deklaruje chęć ograniczenia wspólnych z żoną spraw wyłącznie do teatru i dzieci. Podkreśla: "problemów familijnych i spraw prywatnych nie wynosimy poza rodzinę". Kobieta ripostuje, że właśnie wszelkie brudy rodzinne, prawdziwe i zmyślone, Strindberg ogłasza w swoich dziełach.
Siri wytyka mężowi najróżniejsze grzechy - a to romans z piętnastoletnią Martą, a to fałszywe oskarżenie jej brata o kradzież (by się go pozbyć), a to wreszcie tchórzostwo. Strindberg przyznaje się do strachu, ale zastrzega, że o tym nigdy nie napisze, bo chce właściwie kreować swój wizerunek "prawdziwego mężczyzny". Stwierdza, że interesuje go "przestępcza natura kobiet" i chce ją demaskować.
Aktor, Viggo Schiwe, jest adoratorem Siri, niemniej uwielbia także talent pisarski Strindberga. Pisarz, choć łasy na komplementy, wprost atakuje aktora za umizgi do żony.
W nowej sztuce obok Siri ma zagrać Maria David. Kiedyś była przyjaciółką Siri, ale Strindberg oskarżył ją o skłonności lesbijskie i odsunął od żony. Siri chce wyciszyć stary spór i nareszcie rozpocząć próbę, bo cieszy ją powrót na scenę po siedmiu ciężkich latach małżeństwa.
Próbowana jednoaktówka pokazuje walkę dwóch kobiet o jednego mężczyznę. Analogie do Siri i Marii są oczywiste. Schiwe ma pełnić funkcję reżysera, ale nikt go nie słucha.
Próba co chwila się rwie, bo słowa dramatu przenoszą się na życie. Strindberg, Siri i Maria przywołują wspomnienia z pobytu Marii oraz jej przyjaciółki Zofii w domu Strindbergów w Grez. Strindberg tolerował gości przez jakiś czas, ale w końcu nie mógł znieść wzrastającej przyjaźni między kobietami, wiedząc, że Maria jest lesbijką i alkoholiczką. Wyrzucił ją z domu, obrzucając obelgami, a i teraz traktuje ją w sposób wulgarny. Kobiety, broniąc się, wytykają pisarzowi, że jego nienawiść do kobiet podszyta jest strachem i zwątpieniem we własną męskość oraz kompleksem "małego penisa". Kobiety wyemancypowane budzą jego największe obawy, bo czuje się przez nich odrzucony, jest im niepotrzebny.
Z punktu widzenia Strindberga kobiety są wampirami, wysysającymi krew i siły z mężczyzn, którzy muszą je utrzymywać. Nie są ludźmi, lecz trybadami, czyli lesbijkami, a to się w pojęciu człowieczeństwa - jego zdaniem - nie mieści.
Siri wspomina lata małżeństwa ze Strindbergiem jako czas, w którym żyła "jak sparaliżowane strachem dziecko, które udaje olbrzyma". Jak stwierdza, "nie było żadnego, absolutnie żadnego zastosowania dla... mnie takiej, jaką może mogłabym być". Mijały lata, mijało życie, aż nagle pojawiła się Maria, kobieta wolna "i mówi do mnie tak, jakbym była całkiem nadającym się do użytku człowiekiem. I mówi do mnie, że jeszcze nie jest za późno. Mój Boże, dlaczego nie miałabym jej kochać?"
Premiera "Silniejszej" z Siri von Essen miała miejsce 9 marca 1889 i zrobiła klapę. Zagrano ją tylko jeden raz. Strindberg powrócił do Szwecji i "rozwód stał się faktem". Siri i Maria zamieszkały razem.
Ukryj streszczenie