II. Koncert fortepianowy f-moll op. 21
Balet w 1 akcie. Muzyka: Fryderyk Chopin, choreografia: William Dollar (Ewa Wycichowska); scenografia: Horace Armistead - dekoracje i Grace Houston - kostiumy (Krzysztof Pankiewicz).
Prapremiera jako balet "Konstancja" ("Constantia"): Nowy Jork 31 X 1944, International Theatre, Ballet International.
Premiera polska jako "Koncert f-moll": Łódź 27 XI 1982, Teatr Wielki. Wykonawcy: primabalerina - Jeanne-Marie (Konstancja - Ewa Wycichowska); pierwszy tancerz - William Dollar (Partner Konstancji - Kazimierz Wrzosek), pierwsza solistka - Yvonne Patterson (Grażyna Popławska); czworo II solistów, zespól: duet Liliana Kowalska i Kazimierz Knol; trio - Anna Fronczek, Andrzej Cybulski, Jerzy Piętka; solista - Zbigniew Sobis.
Części baletu "Konstancja":
Część I. "Maestoso": wejście czworga II solistów, krótkie pas de deux primabaleriny i pierwszego tancerza, jego wariacja;
Część II. "Larghetto": miłosne pas de deux primabaleriny i pierwszego tancerza;
Część III. "Allegro vivace": wejście zespołu, wariacje pierwszego tancerza i pierwszej solistki, pas de deux primabaleriny i pierwszego tancerza oraz jego wariacja, po której zespól formuje wokół głównej pary grupę w stylu romantycznym.
Części baletu "Koncert f-moll":
Część I. "Allegro maestoso. Salon". Wejście solistów, trio liryczne, duet dramatyczny i duet liryczny, na tle tutti orkiestrowego pojawia się wizja Konstancji.
Część II. "Larghetto". Duet Konstancji i Partnera.
Część III. "Allegro vivace. Salon". Wejście solistów, zabawy salonowe. Tutti orkiestrowe traktowane jako antycypacja zbliżającego się Powstania Listopadowego - odejście solistów, wezwanych dźwiękami rogu. Na tle finałowych taktów pojawia się ociemniała Konstancja, biegnie w stronę fortepianu, lecz rozmija się z muzykiem.
Z "Koncertem f-moll" związane jest imię Konstancji Gładkowskiej, młodzieńczej miłości Chopina, toteż Dollar użył go jako tytułu swego baletu, zaś Wycichowska nazwała tym imieniem główną postać kobiecą. Mimo że żaden z tych baletów nie zawiera mocno zarysowanej akcji dramatycznej, ewokują one echo tej romantycznej miłości.
"Konstancja" wznawiana była przez Dollara dla wielu innych zespołów, m.in.: Nowy Jork 1946, Original Ballet Russe, soliści: R. Hightower i A. Eglevsky, Vichy 1947, Grand Ballet du marąuis de Cuevas, Nowy Jork 1951, Metropolitan Opera, Ballet Theatre, Paryż 1966, Theatre des Champs-Elysees, Grand Ballet Classique de France, soliści: M. Giełgud i M. Nunes.
Inną wersją "Koncertu fortepianowego f-moll" Chopina był balet "Nieśmiertelne bożyszcze" ("The Eternal Idol"), chor. M. Smuin, Nowy Jork 2 XII 1969, Brooklyn Academy of Musie, Ballet Theatre.
Powstało również kilka większych form baletowych do zebranych utworów orkiestrowych Chopina, m.in.:
"Miesiąc na wsi" ("A month in the Country"), balet w 1 akcie wg sztuki I. Turgieniewa, powstał do "Wariacji na temat Mozarta", "Fantazji" op. 13, "Andante spianato" i "Poloneza Es-dur", ar. J. Lanchbery, chor. F. Ashton, sc. J. Trevelyan Oman, Londyn 12 II 1976, The Royal Ballet, w obs. L. Seymour (Natalia), A. Grant (Isłajew), D. Rencher (Rakitin), A. Dowell (Bielajew).
"Dama kameliowa" ("Kameliendame"), balet w 3 aktach wg powieści A. Dumasa; na jego tło muzyczne złożyły się: "Koncert fortepianowy f-moll", "Fantazja" op. 13, "Romanza-Larghetto" z "Koncertu fortepianowego e-moll" i "Adagio" z "Sonaty h-moll", chor. J. Neumeier, sc. J. Rosę, Stuttgart 4 XI 1978, Stuttgarter Ballett, w obs. M. Haydee (Małgorzata), E. Madsen (Armand) oraz B. Keil (Manon) i R. Cragun (des Grieux) jako postacie ożywające w wyobraźni głównych bohaterów akcji.
Źródło: Przewodnik Baletowy Irena Turska, PWM 1997
Ukryj streszczenie