Wanda Urbanowicz
URBANOWICZ Wanda (20 X 1846 Łazy - lipiec 1896 Lwów), aktorka. Była córką Jana Nepomucena U., Kucharza, i Józefy z Kędzierskich, siostrą -> Aleksandry U. Po ukończeniu warsz. Szkoły Dramatycznej debiutowała 22 XI 1865 w WTR w roli Zosi ("Pierwej mama"). Zaangażowana, występowała tu do maja 1870, następnie wyjechała do Paryża. Od 29 X 1871 do 14 V 1872 występowała w t. krak., w lecie 1872 z zespołem krak. w Poznaniu i Krynicy, w sez. 1872/73 w t. lwow. (debiutowała 25 IX 1872 w roli Antoniny - "Starzy kawalerowie"). Wg S. Pepłowskiego "młoda i przystojna, a przy tym obyta ze sceną, podobała się". W 1873-77 (do 27 II 1877) występowała ponownie w Krakowie. Potem wycofała się na kilka lat ze sceny. Grala tylko gościnnie w Krakowie 4 X 1879 rolę Leosi ("Radziwiłł Panie kochanku"). Do t. powróciła w 1884 i do 1894 występowała we Lwowie. S. Pepłowski napisał, że "okazała się użyteczną do ról pomniejszych w dramacie i komedii". Wg J. Kotarbińskiego była to "żywa, nadobna blondynka, o bystrym, ciemnym oku, zwinnych ruchach koteczki z głosem giętkim, lubo bez srebrzystego brzmienia. Umiała się przypodobać publiczności za pomocą lubianych wtedy bardzo minek rozkosznych, uśmieszków, lekkich podrygów połączonych z dziewczęcym szczebiotem. Wystarczyła jej gra wesoła, często zalotna w rolach subretek, pensjonarek, figlarnych dziewcząt". Do bardziej znanych jej ról należały Marta ("Ćwiartka papieru"), Małgorzata ("Safanduły"), Marcela ("Półświatek"), Matylda ("Kaprys"), Puk ("Sen nocy letniej"), Rozyna ("Cyrulik sewilski"), Skierka ("Balladyna"), Klara ("Zemsta"), Aniela ("Śluby panieńskie").
Bibl.: Estreicher: Teatra; Goślicki: Pamiętnik 1870; Got: Teatr Koźmiana; Kotarbiński: Aktorzy i aktorki s. 159; Koźmian: Teatr; Pepłowski: Teatr we Lwowie I, II; Rocz. t. we Lwowie 1883; EMTA 1884 nr 38, 1887 nr 214, 1896 nr 31 (il.); Gaz. muz. i teatr. 1865 nr 10; Chomiński; Jasiński.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, Bibl. Nar. (Zakład Grafiki), zb. J. Gota Kraków (tbl. Artystki sceny lwów.).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
