Józefa Nowaczyńska
NOWACZYŃSKA Józefa, z Garlickich (1807 Kraków - 8 VII 1860 Miechów), aktorka. Była żoną -> Michała Napoleona N. W 1827-29 występowała (pod nazwiskiem panieńskim) w t. krak. i uczestniczyła w letnich występach tego zespołu pod kier. F. Miłkowskiego w Piotrkowie. W 1830 występowała w zespole W. Raszewskiego, w 1832 u J. Milewskiego, a w sez. 1834/ 35 w t. krakowskim. W tym czasie wyszła prawdopodobnie za mąż za aktora Michała Napoleona N. i zaczęła używać na scenie jego nazwiska. W sez. 1835/36 występowała w zespole W. Raszewskiego w Kaliszu, od 16 XI 1837 wróciła do t. krak. i występowała tam do 1840, uczestnicząc w wyjazdach zespołu do Poznania. W 1842 (czerwiec-lipiec) ponownie występowała w t. krak., w 1843 w zespole Z. Anczyca w Poznaniu, w 1844-46 u F. Stobińskiego, w 1848 w Lublinie, w 1852-55 u J. Gawęckiego. Grała m.in. Panią Morand ("Chłopiec okrętowy"), Ochmistrzynię ("Kapitan Memfort"). W ostatnich latach życia pracowała jako dozorczyni w szpitalu w Miechowie.
Bibl.: Estreicher: Teatra; Koryzna I s. 29; Krzesiński: Koleje życia s.259, 285; Stefański: Teatr w Kaliszu s. 53; Gaz. teatr. 1843 nr 13, 14; Kur. warsz. 1845 nr 168; Afisze, MTKijów.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
