Izabela Majewska
MAJEWSKA Izabela, z domu Parys (działała od 1814 - zm. sierpień 1862 Lwów), aktorka. Była żoną -> Franciszka M. Do ok. 1825 występowała pod nazwiskiem panieńskim. W 1814 ukończyła warsz. Szkołę Dramatyczną i 21 VII 1814 debiutowała w T. Narodowym w roli Fidelskiej ("Syn marnotrawny"). Zaangażowana do zespołu t. warsz., grała tu przez następny rok; ostatni raz 28 IV 1815 rolę Ludwiki ("Biały pielgrzym"). W czerwcu 1815 wyjechała z zespołem pod dyr. W. Bogusławskiego do Kalisza, następnie od sierpnia 1815 do 1816 występowała w zespole Jana Milewskiego, m.in. w Poznaniu i Gnieźnie. W 1817-25 należała prawdopodobnie stale do zespołu K. Bauera, z którym grała m.in. w Krakowie (1817-19), Łowiczu (1822) i w 1825 w Lublinie już jako Parys-Majewska. W 1827 prawdopodobnie była z zespołem K. Skibińskiego w Siedlcach i Grodnie. Następnie występowała w zespołach: J. Brzezińskiego, m.in. w Zamościu, Kielcach, Lublinie (1827-28), t. krak. (od marca 1828 do lata 1829), J. Szymkajły w Płocku (sez. 1829/30), W. Raszewskiego w Radomiu (1830). Od grudnia 1830 do 1832 występowała w t. lub., najpierw pod kier. K. Nowińskiego, potem J. Aśnikowskiego. W 1835-39 grała w zespole W. Raszewskiego, m.in. w Kaliszu (sez. 1835/36), Poznaniu (1838), Radomiu i Kutnie (1839), w 1844 w zespole W. Łozińskiego w Lublinie, w sez. 1845/46 tamże u T.A. Chełchowskiego. W Lublinie występowała również w 1850 w zespole P. Biernackiej i w sez. 1850/51 u J. Barańskiego. Grała z powodzeniem role charakterystyczne, "komiczne, gadatliwe baby" (S. Krzesiński), a także podstarzałe panny, garderobiane; jej najlepsze role: Katarzyna ("Poskromienie złośnicy"), Karolina ("Panienka z pensji"), Rózia ("Wezbranie Wisły"), Amelia ("Prawo morskie"), Maria ("Laska imperatora"), Dosia ("Twardowski w Rzymie"), Orgonowa ("Damy i huzary"), Pani Jowialska ("Pan Jowialski").
Bibl.: Estreicher: Teatra I s. 76, 99, 210, 213, 267, III s. 74, 75, 79, 80; Grot: Dzieje sceny w Poznaniu; Krzesiński: Koleje życia s. 45, 132, 216, 255, 321, 326, 463; Skibiński: Pamiętnik; Stefański: Teatr w Kaliszu s. 26, 52, 53, 54; Rocz. T.N. 1814, 1815; Rocz. Tow. Dram. 1815-16, Poznań [b.r.]; Afisze, IS PAN; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
